İraq gerbi — Vikipediya

İraq gerbi
ərəb. جمهورية العراق‎ Jumhuriyyat Al-Ìraq
Detallar
Armiger	İraq Ərəb Respublikası
Təsis edilib	2008
Təsdiq edilib	2008
Şüar	Jumhuriyyat Al- Ìraq(İraq Cümhuriyyəti)
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İraq gerbi — İraq Respublikasının rəsmi gerbi 2008-ci ildə təsdiq olunub

İraq Haşimilər Krallığının gerbləri qonşu İordaniya Haşimilər Krallığının gerbləri ilə bəzi oxşarlıqları paylaşırdı.

İraq Haşimilər Krallığının monarxiyasını simvolizə edən qızıl tac, zirvəsinin altından çıxan və yaqut və zümrüdləri xatırladan bir relyef dizaynı ilə bazaya bağlanmış beş tağdan ibarətdir. Tac yuxarı hissədə Haşimit pankartını təmsil edən bir nizə ucu ilə bəzədilmişdir.

Tac kral Haşimit taxtını təmsil edən çardağın üzərinə qoyulur. Ağ ipəklə örtülmüş qırmızı rəngli məxmər çubuq, fədakarlıq və saflığı bildirir. Çamaşır qızıl ipliklərin bir hissəsinə bükülmüş və ağ ipək astarlı aşkar etmək üçün hər iki tərəfə qızıl rəngli kordonlarla toplanmışdır.

İki ulduz hər iki tərəfdəki mərkəzi qalxanın üstündədir. Hər bir ulduz İştar və Şamaşı təmsil edir.

Qalxanın yırtıcı tərəfdarı Babil Aslanıdır, pis tərəfdarı ərəb atıdır, hər ikisi də şah gücünün ənənəvi simvollarıdır.

Mərkəzdəki qalxan Mesopotamiyanın ərazisini əks etdirir. Səhradan axan iki Fərat və Dəclə çaylarını və Şatt əl-Ərəbdə birləşmələrini təsvir edir. Qarışıqlıqda çayların sahilində bir ağac var, bu dünyada əvvəllər mövcud olmuş ən böyük xurma meşəsini simvolizə edir. Çayların üstündəki ağacın altında quru müdafiəsini təsvir etmək üçün bir skimitar və nizə var. Qalxanın yuxarı hissəsində Kufi yazısında "İraq Krallığı" və 1932-ci il müstəqillik ilinin altındadır.

Qalxanın altına qızıl buğda qulaqları və bir xurma frondu qoyulur.

1963-cü ildə Qasim hökumətinin Baas Partiyası tərəfindən devrilməsi, Birləşmiş Ərəb Respublikasına (UAR) söykənən yeni milli bayraqda nümayiş olunan bir dəyişiklik ərəb simpatiyalarının artmasına səbəb oldu. İraqın yeni gerbləri eyni şəkildə UAR-ın, yəni 1952-ci ildə Misir inqilabından sonra ərəb millətçiliyinin simvolu olmuş Səlahəddin Qartalı üzərində qurulmuşdu. Həqiqətən iki qolun arasındakı yeganə fərq mövcudluq idi. UAR-ın iki ulduzundan fərqli olaraq, qartalın qalxanındakı şaquli ağ lentdəki üç yaşıl ulduzdan və rəsmi ad dövlət adını daşıyan qartalın ayaqları altındakı vərəqdə olan xüsusi ərəb yazısı.

Gerbin bu versiyası, 1991-ci ilin yanvarında, İraqın bayrağındakı yaşıl ulduzlar arasında Takbirin əlavə edilməsi ilə dəyişdirilənə qədər istifadədə qaldı. Təkbirin gerbdəki qalxan üzərində eyni xəttdə görünməsinə icazə vermək üçün qalxandakı lentləri şaquli yerinə üfüqi hala gətirmək qərara alındı. Əvvəllər Səlahəddin Qartalını gerblərində istifadə edən altı ərəb dövlətindən 1991-ci ildən sonrakı dövrdə İraq, gerbində milli bayrağı qalxan üzərində deyil, üfüqi olaraq görünən yeganə dövlətdir.

2004-cü ildə ABŞ-nin işğalı və İraqın işğalından sonra ABŞ-nin İraqdakı müvəqqəti rəhbərliyi təyin etdi və həm bayraqdakı, həm də gerbdəki Takbir'i Kufi yazısında göstərdi.

2008-ci ildə İraq bayrağından üç yaşıl ulduzun çıxarılması ilə eyni vaxtda, ulduzlar gerbdən çıxarıldı və yalnız mərkəzi ağ lentdə təkbir buraxdılar.

İraq gerbi indiyədək 3 əsas dəyişikliyə məruz qalıb: 27 illik krallıqda gerbin üzərində Tiqris aslanı və məruk atı vardı.Tiqris aslanları İraqda müqəddəs aslanlar sayılır.Əfsanələrin birində Onların Tikritdən olan Faruk isimli bir oğlanın aslanı olduqları söylənilir. At isə ölkənin heç nədən geridə qalmadığını hər bir yerdə üstünlüyünün olduğunu bildirir. Aslanlar ikiçayarasındakı yerin qoruyucuları kimi göstərilir. Çaylar indiki Dəclə və Fərat çayı,Məkan isə Bağdaddır.Sünbül ölkənin bərəkətli olduğunun simvoludur. Adətən müxtəlif gerblərdə sünbüllərdən istifadə olunur.

Krallığın dağılmasından sonra İraq gerbində kökdən dəyişiklik baş verdi: Gerb səkkizguşəli idi və hər bir aralıda haşiyələr vardı. Orta yenə sünbül və qılınc var idi. Səkkizguşəli ulduzun hər guşəsi bir babil şəhərini bildirirdi: Umma, Uruk, Laqaş, Kiş, Eredu, Nippur, Arbela, Ur. Daha sonra isə gerbin İraq bayrağından çox Peşmərgə bayrağına bənzəməsi səbəbi ilə gerb 3-cü yəni indiki halını aldı.