I Kristian — Vikipediya

I Kristian
alm. Christian‎
Danimarka kralı
1 sentyabr 1448 – 21 may 1481
Əvvəlki	Bavariyalı Xristofor
Sonrakı	I Con
Norveç kralı
13 may 1450 – 21 may 1481
Əvvəlki	VIII Çarlz
Sonrakı	I Con
İsveç kralı
23 iyun 1457 – 23 iyun 1464
Əvvəlki	VIII Çarlz
Sonrakı	VIII Çarlz
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	fevral 1426[1]
Doğum yeri	Oldenburq, Veymar Respublikası
Vəfat tarixi	21 may 1481[2] (55 yaşında)
Vəfat yeri	Kopenhagen qəsri[d], Kopenhagen bələdiyyəsi[d], Danimarka, Kalmar birliyi
Fəaliyyəti	monarx
Uşaqları	I Con[3], I Fridrix[3]
Ailəsi	Oldenburqlar
Dini	Roma-Katolik kilsəsi
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

I Xristian (ing. Christian I of Denmark; fevral 1426^[1], Oldenburq – 21 may 1481^[2], Kopenhagen qəsri^[d]) — Danimarka, Norveç və İsveçi özündə birləşdirən Kalmar birliyinin kralı. Oldenburq sülaləsindən yetişən ilk monarxdır.

Bavariyalı Xristoforun geridə vəliəhd qoymadan ölümündən sonra (1448) yaranan boşluqdan istifadə edən VIII Çarlz İsveç krallığını ələ keçirdi və Kalmar birliyini İsveç rəhbərliyində yenidən canlandırmaq istədi. Ertəsi il Norveç krallığını da özünə tabe edən VIII Çarlzın hədəfində Danimarka səltənəti idi. Ancaq Holşteyn qraflarının da təzyiqi ilə Danimarka Gizli Məclisi Xristianı Danimarka taxtına çıxardı. Daha sonra onun Norveç (1450) və İsveç (1457) səltənətlərini də əlinə alması nəticəsində Kalmar birliyi qısa müddətliyinə də olsa, bərpa olundu. Belə ki, 1463-cü ildə İsveç birlikdən ayrıldı. I Xristianın İsveç taxtını ələ keçirmək cəhdi isə 1471-ci ildə baş tutan Brunkberq məğlubiyyəti ilə nəticələndi.

1460-cı ildə əmisi Holşteyn qrafı Adolfun ölümündən sonra I Xristian Şlezviq hersoqu və Holşteyn qrafı ünvanlarına da yiyələndi.

• Arup, Erik (1902–1904). "Den finansielle side af erhvervelsen af hertugdømmerne 1460–1487". Historisk Tidsskrift (in Danish). Copenhagen: Den danske historiske Forening. 4 (7): 317–388, 399–489
• Carstens, W. (1931). "Die Wahl König Christian I. von Dänemark zum Herzog von Schleswig und Graf von Holstein im Jahre 1460". Zeitschrift der Gesellschaft für Schleswig-Holsteinische Geschichte (in German). Kiel: Gesellschaft für Schleswig-Holsteinische Geschichte. 60
• Hermansen, Victor (1950). Christiern den Førstes højde (in Danish). Copenhagen: Nationalmuseet
• Poulsen, Bjørn (1988). Land – by – marked: to økonomiske landskaber i 1400-tallets Slesvig (PDF) (in Danish). Flensburg. ISBN 87-89178-00-9
• Platte, Hartmut (2006). Das Haus Oldenburg (in German). Werl: Börde. ISBN 3-9810315-4-7

1. ↑ ^{1 2} Deutsche Nationalbibliothek Record #12939159X // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
2. ↑ ^{1 2} Kristian I (швед.). 1917.
3. ↑ ^{1 2} Lundy D. R. Christian I Oldenburg, King of Denmark and Norway // The Peerage (ing.).