Knoss — Vikipediya

Qədim şəhər
Knoss
Κνωσός
35°17′53″ şm. e. 25°09′47″ ş. u.HGYO
Ölkə	Yunanıstan
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Knoss və ya Knos (yun. Κνωσός, lat. Cnossus, minoy dilində orijinal adı – KA-NU-TI) — Krit adasında, müasir İraklion yaxınlığında, şimal sahilində, dənizdən 4 km məsafədə, qədim zamanlarda iki limanı olan qədim şəhər. Minoy sivilizasiyası dövründə adanın əsas şəhəri Fest və Maliya ilə birlikdə onun mədəni və siyasi mərkəzlərindən biri idi.

Knoss özünün çiçəklənməsi və gücü dövründə bütün Aralıq dənizinin ən nüfuzlu şəhərlərindən biri idi. Minoy dövründə Knoss öz sarayı ilə bəşər tarixində çoxmərtəbəli binalar, təbii və süni işıqlandırma, santexnika və kanalizasiya, ventilyasiya, istilik və asfalt yollar kimi mühəndislik və memarlıq nailiyyətlərindən istifadənin ilk nümunələrindən birini təmsil etmişdir. Miken sivilizasiyası zamanı Axeya yunanlarının hakimiyyəti altına düşmüşdür. Knossun dramatik ölümü bütün minoy sivilizasiyasının tədricən tənəzzülünə səbəb olmuşdur.

Yunan mifologiyasında Knoss əfsanəvi Krit padşahı Minosun adı ilə əlaqələndirilir. Rəvayətə görə, yaxınlıqda Minotavrın həbs olunduğu Dedal labirinti var idi. Belə bir fikir var ki, labirint Knoss sarayının özü kimi başa düşülürdü, XIX əsrin sonlarına qədər əvvəlcə Minos Kalokerinos, sonra isə Artur Evans tərəfindən uydurma sayılırdı.^[1][2]