Reyhan — Vikipediya

Reyhan
Reyhan
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superasteridlər Klad: Asteridlər Klad: Lamidlər Dəstə: Dalamazçiçəklilər Fəsilə: Dalamazkimilər Yarımfəsilə: Pişiknanəsikimilər Triba: Reyhankimilər Cins: Reyhan
Beynəlxalq elmi adı
	Ocimum L., 1753;
ITIS	32626
NCBI	39173
EOL	60515

Reyhan (lat. Ocimum) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

Birillik ədviyyat bitkisinin vətəni Seylon (Sərəndib) adası ilə Hindistandır.

Hazırda dünyanın əksər ölkələrində toxumları vasitəsilə reyhan bitkisi əkilib becərilir. Bitkinin hündürlüyü 30–50 sm olaraq yarpaqları yaşıl- mürəkkəb rəngli, xoş ətirli olur. Bitkidən müxtəlif ət xörəklərində ədviyyə kimi istifadə olunaraq süfrəyə salat kimi də gətirilir.

Bitkinin yarpaq və zoğunda 0,02–0,08% efir yağı, vitaminlər və aşılayıcı qatranlı maddələr də vardır.

Naxçıvan MR-da Babək rayonundakı təsərrüfatlarda reyhan, digər ədviyyat bitkiləri ilə bərabər becərilir. Bitki toxumları ilə əkilib çoxaldılır.

Dində

"Quran"da reyhan haqqında belə bir ifadə var:

"Yarpaqlı dənələr və xoş qoxulu reyhan vardır."^[3]

— Rəhman surəsi, 12

Əvvəlki məlumat yanlışdır, Rahman surəsi, 12-ci ayətdə reyhan bitkisinin adı keçmir.

Saçaqlı dənli və xoş ətirli bitkilər var. (ər-Rahman, 12)

Sinonimləri

Heterotipik sinonimləri

Becium Lindl.
Erythrochlamys Gürke
Hyperaspis Briq.
Nautochilus Bremek.

Növləri

Ocimum × africanum Lour.
Ocimum albostellatum (Verdc.) A.J.Paton
Ocimum americanum L.
Ocimum amicorum A.J.Paton
Ocimum angustifolium Benth.
Adi reyhan (Ocimum basilicum L.)
Ocimum burchellianum Benth.
Ocimum campechianum Mill.
Ocimum canescens A.J.Paton
Ocimum carnosum (Spreng.) Link & Otto ex Benth.
Ocimum caryophyllinum F.Muell.
Ocimum centraliafricanum R.E.Fr.
Ocimum circinatum A.J.Paton
Ocimum coddii (S.D.Williams & K.Balkwill) A.J.Paton
Ocimum cufodontii (Lanza) A.J.Paton
Ocimum dambicola A.J.Paton
Ocimum decumbens Gürke
Ocimum dhofarense (Sebald) A.J.Paton
Ocimum dolomiticola A.J.Paton
Ocimum ellenbeckii Gürke
Ocimum empetroides (P.A.Duvign.) ined.
Ocimum ericoides (P.A.Duvign. & Plancke) A.J.Paton
Ocimum filamentosum Forssk.
Ocimum fimbriatum Briq.
Ocimum fischeri Gürke
Ocimum formosum Gürke
Ocimum forskoelei Benth.
Ocimum fruticosum (Ryding) A.J.Paton
Ocimum grandiflorum Lam.
Gözəl reyhan (Ocimum gratissimum L.)
Ocimum hirsutissimum (P.A.Duvign.) A.J.Paton
Ocimum irvinei J.K.Morton
Ocimum jamesii Sebald
Ocimum kenyense Ayob. ex A.J.Paton
Ocimum kilimandscharicum Gürke
Ocimum labiatum (N.E.Br.) A.J.Paton
Ocimum lamiifolium Hochst. ex Benth.
Ocimum masaiense Ayob. ex A.J.Paton
Ocimum mearnsii (Ayob. ex Sebald) A.J.Paton
Ocimum metallorum (P.A.Duvign.) A.J.Paton
Ocimum minutiflorum (Sebald) A.J.Paton
Ocimum mitwabense (Ayob.) A.J.Paton
Ocimum monocotyloides (Plancke ex Ayob.) A.J.Paton
Ocimum motjaneanum McCallum & K.Balkwill
Ocimum natalense Ayob. ex A.J.Paton
Ocimum nudicaule Benth.
Ocimum nummularia (S.Moore) A.J.Paton
Ocimum obovatum E.Mey. ex Benth.
Ocimum ovatum Benth.
Ocimum pseudoserratum (M.R.Ashby) A.J.Paton
Ocimum pyramidatum (A.J.Paton) A.J.Paton
Ocimum reclinatum (S.D.Williams & K.Balkwill) A.J.Paton
Ocimum sebrabergensis Swanepoel & van Jaarsv.
Ocimum serpyllifolium Forssk.
Ocimum serratum (Schltr.) A.J.Paton
Ocimum spectabile (Gürke) A.J.Paton
Ocimum spicatum Deflers
Ocimum tenuiflorum L.
Ocimum transamazonicum C.Pereira
Ocimum tubiforme (R.D.Good) A.J.Paton
Ocimum urundense Robyns & Lebrun
Ocimum vandenbrandei (P.A.Duvign. & Plancke ex Ayob.) A.J.Paton
Ocimum vanderystii (De Wild.) A.W.Hill
Ocimum verticillifolium Baker
Ocimum viphyense A.J.Paton
Ocimum waterbergense (S.D.Williams & K.Balkwill) A.J.Paton

İstinadlar

↑ Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 259. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
↑ Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 597.
↑ Quranda adı çəkilən bitkilər Arxivləşdirilib 2013-07-29 at the Wayback Machine (az.)

Həmçinin bax

[_720189268fe30ecf-1] Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. S. 259. doi:10.5962/BHL.TITLE.746

[_393ea0b196c3103e-2] Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 597.

[3] Quranda adı çəkilən bitkilər Arxivləşdirilib 2013-07-29 at the Wayback Machine (az.)

[1]

[2]

[3]