Tomas Uillis — Vikipediya

Tomas Uillis
Doğum tarixi	27 yanvar 1621(1621-01-27)[1][2][…]
Doğum yeri	Qreyt-Bedvin[d], Uiltşir[d], Uiltşir[d], Birləşmiş Krallıq[4][5]
Vəfat tarixi	11 noyabr 1675(1675-11-11)[1][2][…] (54 yaşında)
Vəfat yeri	London, İngiltərə krallığı[4]
Vəfat səbəbi	plevrit
Dəfn yeri	Vestminster abbatlığı
Elmi dərəcəsi	tibb doktoru[d]
İş yeri	Oksford Universiteti[3]
Elmi rəhbəri	Uilyam Harvey[3]
Üzvlüyü	London Kral Cəmiyyəti (1663–)
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tomas Uillis (ing. Thomas Willis; 27 yanvar 1621^[1][2][…], Qreyt-Bedvin^[d], Uiltşir^[d][4][5] – 11 noyabr 1675^[1][2][…], London^[4]) — İngiltərə həkimi. O, anatomiya, nevrologiya və psixiatriya tarixində əhəmiyyətli rol oynamış, London Kral Cəmiyyətinin qurucu üzvlərindən olmuşdur.

Tomas Uillis bədənin işini kimyəvi reaksiyalar biliklərinin köməyi ilə izah etməyə çalışan İngiltərə yatro kimyaçıların liderlərindən biri idi. İnsan sinir sistemi və müxtəlif xəstəlikləri hərtərəfli araşdırması ilə tanınır/ Onun fikirləri anatomiya, nevrologiya və psixiatriyanın inkişafında mühüm rol oynamışdır. O, 1660–1675-ci illərdə Oksford Universitetində təbiət fəlsəfəsi professoru olmuş, 1666-cı ildə Londonda tibb praktikası üçün məkan açmış və dövrün ən məşhur, ən nüfuzlu həkimlərindən biri olmuşdur. Uillis London Kral Cəmiyyətinin qurucularından biridir.^[6] Tomas Uillisin diabetin adlandırılmasında iştirak etmişdir. Hətta, İngiltərədə əvvəllər bu xəstəlik "Uillis xəstəliyi" adlandırılırdı.^[7] Uillis öz tiryək tinkturasını icad etmişdir. O, bundan zehni pozuntular, qıcolmalar, gut, böyrək daşları, nizamsız bağırsaq hərəkətləri, qusma, kolik, plevrit və tənəffüs xəstəliklərini müalicə etmək üçün istifadə etmişdir. Uillis tiryəkin heyvanın beyin gücünün bir hissəsini yatızdırdığına və ən yaxşı əlac hesab etdiyi sağlam yuxuya səbəb olduğuna inanırdı. Onun fikrincə, tiryək qızdırmanı yüngülləşdirir və bir çox insanda mövcud olan xəstəliklərin öhdəsindən gəlirdi. Uillis yazırdı ki, vəhşi atlar normalda irəli-geri qaçır və ya çəpərlərin üzərindən atlayırdısa, onlar tiryək qəbul etdikdən sonra rahatlaşırdılar. Tiryəkin istifadəsində modulyasiya daha əvvəl Tomas Sidenhem tərəfindən tövsiyə olunsa da, ilk dəfə bunun nəzarətsiz istifadəsinin təhlükələri barədə açıq və inadkarcasına danışan Uillis idi. O, tiryəkin müsbət tərəfinin qeyri-adi dərəcədə cazibədar olduğunu, ancaq mənfi tərəfinə baxdıqda şeytanın görüldüyünü qeyd etmişdir.

• K. Dewhurst, Thomas Willis as a Physician, Los Angeles, University of California Press, 1964.
• H. Isler, Thomas Willis. Ein Wegbereiter der modernen Medizin, 1621—1675, Stuttgart, Wissenschaftliche Verlagsgesellschaft, 1965.
• J.T. Hughes, Thomas Willis (1621—1675): His Life and Work, London, Royal Society of Medicine, 1991.
• M. Simonazzi, Thomas Willis e il sistema nervoso, in Id., La malattia inglese. La melanconia nella tradizione filosofica e medica dell’Inghilterra moderna, Bologna, Il Mulino, 2004, pp. 185—252.
• Жмуркин В. П., Чалова В. В. История необыкновенной книги. к 350-летию первого издания книги Т. Уиллиса (1621—1675) «Cerebri anatome» // Проблемы социальной гигиены, здравоохранения и истории медицины. 2014. № 5. С.56-61.

• Виллизий, Фома  // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.