لیسه حبیبیه - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

لیسه حبیبیه
آدرس
کابل
گونه مدرسه	دولتی تعداد دانش آموزان ۷٬۵۰۰
مدیر	حصمت الله ترین

لیسهٔ حبیبیه یا دبیرستان حبیبیه^[۱] یکی از مکتب‌های (مدارس) شهر کابل می‌باشد که بسیاری از نخبگان و سرشناسان افغان شامل رئیس‌جمهور سردار محمد داوود خان شهید، داکتر نجیب الله شهید، مرحوم صبغت الله مجددی، اشرف غنی احمدزی حامد کرزی یا موسیقی‌دان نام‌دار افغانستان احمد ظاهر در آن تحصیل کرده بودند و همچنین به عنوان اولین کانون نوین معارف در افغانستان در شهر کابل از آن یاد می‌شود.

لیسه حبیبیه، کانون عشق، مهد دانش، خاستگاه نهضت های مترقی کشور

این لیسه در سال ۱۹۰۳ توسط امیر حبیب الله خان تأسیس گردید. مقر اولی این لیسه در منطقهٔ پل باغ عمومی بود. این لیسه در ابتدا دارای کلاس‌های ابتدایی بود که مدت چهار سال دوام می‌کرد. پس از آن کلاس‌های راهنمایی^{[نیازمند ابهام‌زدایی]} گردید که سه سال دوام می‌کرد و پس از رشدیه دورهٔ اعتدائیه بود که سه سال دوام می‌کرد. تدریس این مکتب (مدرسه) از طرف ۱۲ معلم هندی و ۱۲ معلم افغان پیش برده می‌شد. معلمان افغان همه روحانی، قاری و مولوی بودند. این مکتب در طی مدتی کوتاه به محلی برای جنبش روشنفکری و مشروطه‌خواهی تبدیل شد.

امیر حبیب الله این مکتب را دو بار مسدود نمود. مدیر این لیسه داکتری هندی به نام داکتر عبدالغنی خان بود. که مدت ۱۲ سال زندان رابه امر امیر حبیب الله سپری نمود. در دورهٔ امانیه این مکتب بسیار رشد نمود.

در سال‌های ۱۹۶۵-۱۹۶۹ ایالات متحده ساختمانی بزرگ را به تعداد ۱۴۴ صنف (کلاس) درسی و ۳ منزل (طبقه) با لابراتوارهای (آزمایشگاه) مجهز در منطقهٔ کارته سه کابل به همین نام اعمار نمود. این لیسه دورهٔ ثانوی و عالیه (صنف‌های ۷-۱۲) تدریس می‌نمود. این مدرسه از مدرن‌ترین لیسه‌ها در افغانستان به‌شمار می‌رفت. قسمتی از مصارف بعدی این مکتب را نیز ایالات متحدهٔ آمریکا بدوش خویش متقبل نموده بود و به صفت مکتب پروژهٔ آمریکا به‌شمار میرفت. همه ساله به تعداد ۳-۹ نفر از متعلمان ممتاز فارغ صنف نهم به آمریکا غرض ادامهٔ تحصیل فرستاده می‌شدند.

در سال‌های ۱۹۹۲ این لیسه به دلیل جنگ‌های تنظیمی از میان رفت. پس از تحولات سال ۲۰۰۱ دولت هندوستان کار اعمار دوباره این مکتب را بدوش خود گرفت و در سال ۲۰۰۳ این مکتب توسط صدراعظم هند و رئیس‌جمهور افغانستان حامد کرزی دوباره افتتاح گردید.

• وب‌گاه اولین معلمین هندی و افغانستانی لیسه حبیبیه
• صدیق فرهنگ (۱۳۷۴)، افغانستان در پنج قرن اخیر، انتشارات محمد وفائی، ص. ۴۶۴-۴۶۸
• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Habibia High School». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۰ نوامبر ۲۰۱۰.