سرخرگ گیجگاهی سطحی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

سرخرگ گیجگاهی سطحی
شاخه فرونتال سرخرگ گیجگاهی سطحی
کالبدشکافی سطحی سمت راست گردن، نمایش شریان‌های کاروتید و سابکلاوین.
جزئیات
سرچشمه از	شریان کاروتید خارجی
شاخه‌ها	شاخه چهره ای عرضی شاخه تمپورال میانی شاخه اوریکولار قدامی شاخه فرونتال شاخه پاریتال
سیاهرگ‌ها	سیاهرگ گیجگاهی سطحی
تأمین‌کننده	پوست سر و ناحیه گیجگاهی
شناسه‌ها
لاتین	arteria temporalis superficialis
TA98	A12.2.05.045
TA2	4413
FMA	49650

سرخرگ گیجگاهی سطحی یا شریان تمپورال سطحی (به انگلیسی: Superficial temporal artery) یکی از دو شاخه انتهایی شریان کاروتید خارجی^[۱] می‌باشد.

این شریان از بین دو لوب سطحی و عمقی غده پاروتید^[۲] طی مسیر کرده و از پشت گردنِ فک تحتانی^[۳] و از روی قوس زایگوماتیک^[۴] استخوان گیجگاهی عبور می‌کند.

این شریان در امتداد کاروتید خارجی است که با گذشتن از روی مفصل تمپوروماندیبولار به ناحیه گیجگاه صعود می‌کند.

شاخه‌های این شریان عبارتند از:

• شریان چهره ای عرضی^[۵] که به صورت عرضی از شریان تمپورال جدا می‌شود و در محاذات قوس گونه و موازی با آن به سمت‌گونه امتداد می‌یابد.
• شریان گیجگاهی میانی^[۶]: یکی دیگر از انشعابات گیجگاهی سطحی است که از روی قوس گونه در فاسیای عضلة تمپورال نفوذ می‌کند و در ناحیه میانی گیجگاه منتشر می‌شود.
• شاخه‌های قدامی/فوقانی گوشی^[۷]
• شاخة زیگوماتیکو-اربیتال که بالاتر از شاخه فوق، از شریان گیجگاهی سطحی جدا می‌شود و به ناحیه زیگوماتیک و کناره خارجی حفره اوربیت منتهی می‌شود.
• شاخه پیشانی (فرونتال) یکی از دو انشعاب انتهایی گیجگاهی سطحی است که در حد طرفی پیشانی منتشر می‌شود.
• شاخه آهیانه‌ای (پاریتال) انشعاب دیگر تمپورال سطحی است که در پوست ناحیة همنام خود منتشر می‌شود.
• شاخه‌های انتهایی شریان افتالمیک گروهی دیگر از انشعابات شریانی هستند که از حفرة اربیت خارج می‌شوند و پس از گذشتن از پلک فوقانی تحت عنوان شاخه‌هایی از قبیل سوپرا اربیتال و سوپرا تروکلئار در پوست پیشانی منتشر می‌شوند (به این مورد در مبحث دستگاه بینایی اشاره شده‌است).
• سرخرگ اینفرااربیتال که بخش انتهایی شریان ماکزیلاری است که ضمن خروج از سوراخ اینفرااربیتال در ناحیه گونه و حد طرفی بینی منتشر می‌شود.
• شریان منتال که بعنوان یکی از دو شاخة انتهایی شریان آلوئولار اینفریور از سوراخ منتال ماندیبول خارج می‌شود و در ناحیه چانه انتشار می‌یابد.

در انتها سرخرگ گیجگاهی سطحی به دو شاخه فرونتال (قدامی)^[۸] و شاخه پاریتال (پشتی)^[۹] تقسیم می‌شود.

• https://radiopaedia.org/articles/superficial-temporal-artery?lang=us
• این مقاله در بردارندهٔ بخش‌هایی از صفحه page 559   چاپ ۲۰ام آناتومی گری (۱۹۱۸) است که در مالکیت عمومی قرار دارد.