نویسندگان و شاعران بازداشتشده خیزش ۱۴۰۱ ایران - ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد
خیزش ۱۴۰۱ ایران | |||
---|---|---|---|
بخشی از کنار گذاشتن پوشش اسلامی در ایران و پیامدهای کشتهشدن مهسا امینی | |||
تاریخ | از ۲۵ شهریور ۱۴۰۱[۱] بهمدت چند ماه[۲] | ||
موقعیت | |||
علت(ها) | کشتهشدن مهسا امینی | ||
اهداف | براندازی نظام جمهوری اسلامی | ||
روشها |
| ||
طرفهای مدنی درگیر | |||
شخصیتهای پیشرو | |||
| |||
تلفات و کشتهها | |||
|
نویسندگان و شاعران بازداشتشده در خیزش ۱۴۰۱ ایران، گروهی از بازداشتشدگان به دست جمهوری اسلامی هستند.
آغاز موج بازداشتها در خیزش ۱۴۰۱
[ویرایش]مأموران امنیتی جمهوری اسلامی از ماه شهریور و در جریان خیزش ۱۴۰۱ ایران شمار قابل توجهی از معترضان،[۲۴][۲۵] همچون: فعالان نویسنده، دانشگاهی، مدنی، روزنامهنگار و هنرمند… را بازداشت کردند.[۲۶]
برخی از دستگیرشدگان
[ویرایش]- مونا برزویی؛ شاعری که به دست نیروهای امنیتی بازداشت شد.[۲۷][۲۸]
- آتفه چهارمحالیان؛ شاعر و عضو پیشین هیئت دبیران کانون نویسندگان ایران که در ۱۱ مهر ۱۴۰۱ به دست نیروهای امنیتی بازداشت شده[۲۷] و در بند ۲۰۹ زندان اوین محبوس شد.[۲۹]
- نوید سیدعلیاکبر؛ نویسنده و مترجمی که در ۲۴ مهر ۱۴۰۱ به دست نیروهای امنیتی بازداشت شده و به زندان اوین منتقل شد. مأموران در هنگام بازداشت وی، ضمن تفتیش خانهاش شماری از وسایل شخصی و دیجیتالی او و همسرش را با خود بردند.[۳۰] وی یکی از امضاکنندگان «بیانیه دوم گروهی از فعالان ادبیات و هنر کودک و نوجوان» در ایران در واکنش به سرکوب اعتراضات و کشتن نوجوانان است.[۳۰]
- زهرا سواریان؛ شاعر آبادانی که در تجمع اعتراضی آبادان بازداشت شد و در زندان سپیدار حبس شد.[۳۱]
- نصیبه نامیفر؛ شاعری که در ۲۹ مهر ۱۴۰۱ در گچساران به دست نیروهای امنیتی دستگیر شده و به مکان نامعلومی منتقل شد.[۳۲]
- سعید هلیچی؛ شاعر و مترجم اهوازی که در شامگاه ۲۷ مهر ۱۴۰۱ با یورش مأموران امنیتی به منزل و با ایجاد رعب و وحشت برای اهالی خانه، تفتیش منزل و ضبط برخی وسایل شخصیاش بازداشت شده و به مکانی نامعلوم منتقل گردید. وی پیشتر، به دلیل اطلاعرسانی و انتشار گزارشهای تصویری از ساحلسازی کارون و کمعرض کردن عمدی رودخانه، بارها از سوی نهادهای امنیتی احضار و به بازداشت تهدید شده بود.[۳۳]
- بهروز یاسمی؛ شاعر ایوانی که در ۲۵ مهر ۱۴۰۱ در محل کارش به دست نیروهای امنیتی دستگیر شده و به زندان اوین برده شد.[۳۴]
- ماندانا صادقی؛ شاعر و خبرنگار آبادانی که در منزلش بازداشت شده و به مکانی نامعلوم برده شد. او در جریان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ صدای زنان بازداشتشده در تجمعات اعتراضی آبادان بود و از طریق حسابهای کاربریاش اطلاعرسانی میکرد.[۳۵]
- سعیده شفیعی رماننویس و روزنامهنگار روز دوم بهمنماه ۱۴۰۱ توسط اطلاعات سپاه بازداشت به زندان اوین منتقل شد [۳۶][۳۷][۳۸] [۳۹][۴۰][۴۱] و با حکم دادگاه انقلاب به چهار سال و نیم زندان محکوم شد.[۴۲] از ۲۸ آبانماه ۱۴۰۲ برای گذراندن دوره محکومیت به زندان اوین رفت. [۴۳][۴۴]
واکنشها
[ویرایش]- بیش از ۵۰۰ نویسنده و هنرمند و کنشگر ایرانی با امضای بیانیهای بازداشتشدن آتفه چهارمحالیان را محکوم کرده و خواستار آزادی فوری و بدون قید و شرط او و زندانیان عقیدتی دیگر شدند.[۲۹]
آمار کلی
[ویرایش]موج بازداشت معترضان با گستردهتر شدن دامنه اعتراضات آغاز شد. از سرنوشت بسیاری از بازداشتشدگان خیزش ۱۴۰۱ اطلاعات دقیقی در دست نیست؛[۴۵] ولی بنا به گزارش بعضی منابع رسمی (تا پاییز ۱۴۰۱) علاوه بر زخمی شدن بیش از ۸٫۰۰۰ هزار نفر (آمار فقط یک استان)،[۴۶] دستکم ۶۰٫۰۰۰ تن نیز دستگیر شدند.[۴۷]
جستارهای وابسته
[ویرایش]- اعتراضات ۱۴۰۱ ایران
- نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران
- نقض حقوق اصناف و گروهها در جمهوری اسلامی ایران
منابع
[ویرایش]- ↑ «ادامه اعتراضات در ایران؛ مأموران به تجمع اعتراضی دانشگاه کردستان حمله کردند». بخش فارسی صدای آمریکا.
- ↑ «شش ماه تلاش برای سرنگونی حکومت ایران؛ آیا جدال به پایان رسید؟». BBC NEWS فارسی.
- ↑ «نقش لباسشخصیها در اعتراضات؛ از سال ۷۶ تا امروز». آفتابنیوز. ۲۳ مهر ۱۴۰۱. دریافتشده در ۱۲ آذر ۱۴۰۲.
- ↑ صادق امامی (۳۰ آبان ۱۴۰۱). «پیشمرگهای مسلمان کُرد علیه تجزیهطلبان». فرهیختگان (۳۷۳۹). دریافتشده در ۳۰ آبان ۱۴۰۱.
- ↑ «آمریکا: از همکاری روسیه و ایران در سرکوب معترضان نگرانیم». voanews.
- ↑ «ریزش و کمبود نیروی سرکوبگر، جمهوری اسلامی را مجبور به استفاده از مزدوران نیابتی و خارجی کرده است!». کیهان لندن. ۲۰۲۲-۱۰-۱۷. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۲۲.
- ↑ «نیکا شاکرمی؛ تعرض جنسی و جزئیات قتل دختر معترض در سند محرمانه نیروهای امنیتی ایران». BBC News فارسی. ۲۰۲۴-۰۴-۳۰. دریافتشده در ۲۰۲۴-۰۵-۰۸.
- ↑ "خبرگزاری هرانا | زن، زندگی، آزادی؛ گزارش تفصیلی از ۸۲ روز اعتراض در سراسر ایران - خبرگزاری هرانا" (به انگلیسی). Retrieved 2023-02-14.
- ↑ «ثبت هویت ۵۳۷ تن از کشتهشدگان اعتراضات؛ ۱۰۵ معترض در خطر اعدام». صدای آمریکا. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۴-۰۶.
- ↑ رادیوفردا (۲۰۲۳-۰۷-۱۵). «فرماندهان سپاه: سرکوب باید تشدید شود؛ مقامات هم فکر کردند «کار نظام تمام» است». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۹-۳۰.
- ↑ فردا، رادیو (۲۰۲۳-۰۹-۲۹). «اذعان حسین سلامی به «سازماندهی و استفاده از بازنشستگان سپاه پاسداران» در سرکوب اعتراضات». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۹-۳۰.
- ↑ https://web.archive.org/web/20230404163757/https://iranhrs.org/%D8%A8%DB%8C%D8%B4-%D8%A7%D8%B2-%DB%B4%DB%B0-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B6%D8%A7%D8%AA-%D8%B3%D8%B1%D8%A7/
- ↑ https://web.archive.org/web/20221206085607/https://www.radiofarda.com/a/statistics-dead-protests-iran/32157075.html
- ↑ «صدور حکم ۱۰ سال زندان و ۷۴ ضربه شلاق برای یک مستندساز». صدای آمریکا. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۸.
- ↑ «گزارش تحقیقی: دستکم ۱۵ معترض در بازداشت کشته شدهاند؛ فشار و «شکنجه» برای گرفتن اعتراف». صدای آمریکا. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۱-۰۵.
- ↑ «هشدار نهاد حقوق بشری: ۱۰۹ معترض ایرانی در خطر اعدام هستند». صدای آمریکا. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۱-۱۰.
- ↑ «گزارش شماره ۱۱ ههنگاو از اعتراضات درشهرهای کُردستان، ۱۲۲ کشته و بیش از ۸ هزار مجروح». Hengaw (به کردی). دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۲-۲۰.
- ↑ "خبرگزاری هرانا | زن، زندگی، آزادی؛ گزارش تفصیلی از ۸۲ روز اعتراض در سراسر ایران - خبرگزاری هرانا" (به انگلیسی). Retrieved 2023-02-14.
- ↑ «رئیس قوه قضاییه بازداشت دستکم ۲۲ هزار نفر در جریان اعتراضات را تأیید کرد». صدای آمریکا. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۳-۲۴.
- ↑ شیوا محبوبی: حداقل ۶۰ هزار نفر تا کنون در کل ایران دستگیر شدهاند, retrieved 2022-11-29
- ↑ "خبرگزاری هرانا | زن، زندگی، آزادی؛ گزارش تفصیلی از ۸۲ روز اعتراض در سراسر ایران - خبرگزاری هرانا" (به انگلیسی). Retrieved 2023-01-20.
- ↑ «دادستان کل کشور: بیش از ۹۰ نیروی انتظامی و بسیج در فتنه اخیر شهید شدند». ایرنا. ۱۹ بهمن ۱۴۰۱. دریافتشده در ۱۹ بهمن ۱۴۰۱.
- ↑ «اعلام آمار رسمی تعداد مجروحان و شهدای پلیس در ناآرامیهای اخیر». انصافنیوز.
- ↑ «بازداشت دهها فعال مدنی و سیاسی در میانه اعتراضات مردمی ایران». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۹.
- ↑ «دستگیری تعداد زیادی فعال مدنی و سیاسی در ایران – DW – ۱۴۰۱/۷/۱». dw.com. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۹.
- ↑ «بیش از ۵۰۰ دندانپزشک خواستار آزادی فاطمه مشهدی عباس، استاد دانشگاه بهشتی، شدند». رادیوفردا. ۲ آبان ۱۴۰۱. دریافتشده در ۱۲ آبان ۱۴۰۱.
- ↑ ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ «بیخبری از وضعیت آتفه چهارمحالیان دو روز پس از بازداشت به دست نیروهای امنیتیه». رادیوفردا. ۱۳ مهر ۱۴۰۱. دریافتشده در ۱۲ آبان ۱۴۰۱.
- ↑ «مونا برزویی، شاعر و ترانهسرا، بازداشت شد». ایران اینترنشنال. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۹.
- ↑ ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ «بیش از ۵۰۰ نویسنده، هنرمند و کنشگر خواستار آزادی آتفه چهارمحالیان شدند». رادیوفردا. ۲۴ مهر ۱۴۰۱. دریافتشده در ۱۲ آبان ۱۴۰۱.
- ↑ ۳۰٫۰ ۳۰٫۱ «نوید سیدعلی اکبر توسط نیروهای امنیتی بازداشت شد». خبرگزاری هرانا. دریافتشده در ۲۴ مهر ۱۴۰۱.
- ↑ «موج گسترده بازداشت در آبادان و اهواز؛ سعید هلیچی بازداشت شد». دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۲-۲۳.
- ↑ «بازداشت نصیبه نامی فر، فعال ادبی توسط نیروهای امنیتی». humanrightsinir.org. ۲۹ مهر ۱۴۰۱. دریافتشده در ۱۸ آبان ۱۴۰۱.
- ↑ «موج گسترده بازداشت در آبادان و اهواز؛ سعید هلیچی بازداشت شد». iranwire.com. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۱۶.
- ↑ «نیک یوسفی و بهروز یاسمی دستگیر شدند». iranwire.com. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۱-۱۶.
- ↑ «موج گسترده بازداشت در آبادان و اهواز؛ سعید هلیچی بازداشت شد». دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۲-۲۳.
- ↑ «دستگیریِ سه روزنامهنگارِ زن/ ملیکا هاشمی، سعیده شفیعی و مهرنوش زارعی به اوین منتقل شدند». خبرآنلاین. ۱۴۰۱-۱۱-۰۳. دریافتشده در ۱۴۰۱-۱۲-۰۲.
- ↑ جماران، پایگاه اطلاعرسانی و خبری (۱۴۰۱-۱۱-۰۳). «دستگیریِ سه روزنامهنگارِ زن/ ملیکا هاشمی، سعیده شفیعی و مهرنوش زارعی به اوین منتقل شدند». پایگاه خبری جماران. دریافتشده در ۱۴۰۱-۱۲-۰۲.
- ↑ «دستگیریِ سه روزنامهنگارِ زن». اعتمادآنلاین. ۱۴۰۱-۱۱-۰۳. دریافتشده در ۱۴۰۱-۱۲-۰۲.
- ↑ «سعیده شفیعی با قرار وثیقه آزاد شد». روزنامه دنیای اقتصاد. ۱۴۰۱-۱۱-۱۸. دریافتشده در ۱۴۰۱-۱۲-۰۲.
- ↑ ایران، عصر (۱۴۰۱-۱۱-۱۸). «سعیده شفیعی با قرار وثیقه آزاد شد». عصر ایران. دریافتشده در ۱۴۰۱-۱۲-۰۲.
- ↑ ولیپور، ندا (۱۴۰۱-۱۱-۱۸). «یک فعال فرهنگی آزاد شد». ایسنا. دریافتشده در ۱۴۰۱-۱۲-۰۲.
- ↑ فردا، رادیو (۱۴۰۲-۰۵-۰۹). «دادگاه انقلاب دو روزنامهنگار زن را به «چهار سال و نیم زندان» محکوم کرد». رادیو فردا. دریافتشده در ۱۴۰۲-۰۹-۰۹.
- ↑ «سعیده شفیعی، روزنامهنگار، برای تحمل سه سال و نیم حبس به زندان اوین رفت». رادیو فردا. ۱۴۰۲-۰۹-۲۸. دریافتشده در ۱۴۰۲-۰۹-۰۹.
- ↑ «تهران؛ سعیده شفیعی جهت اجرای حکم بازداشت و به زندان منتقل شد». Hengaw. ۱۴۰۲-۰۹-۲۸. دریافتشده در ۱۴۰۲-۰۹-۰۹.
- ↑ «بازداشت خانه به خانه فعالان مدنی، سیاسی و خبرنگاران در ایران». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۲-۰۹-۲۳. دریافتشده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۹.
- ↑ «گزارش شماره ۱۱ ههنگاو از اعتراضات درشهرهای کُردستان، ۱۲۲ کشته و بیش از ۸ هزار مجروح». Hengaw (به کردی). دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۲-۲۰.
- ↑ شیوا محبوبی: حداقل ۶۰ هزار نفر تا کنون در کل ایران دستگیر شدهاند, retrieved 2022-11-29