کاخ سلیمانیه - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

کاخ سلیمانیه
نمای شمالی کاخ سلیمانیه
Map
نامکاخ سلیمانیه
کشورایران
استاناستان البرز
بخشبخش مرکزی شهر کرج
اطلاعات اثر
نوع بناکاخ و اقامتگاه ییلاقی
سال‌های مرمت۱۳۵۵ (سازمان عمران)
۱۳۷۹ (سازمان میراث فرهنگی)
۱۳۸۴ (سازمان میراث فرهنگی)[۱]
کاربریکاخ
کاربری کنونیکاخ موزه
دیرینگیدوره قاجار
دورهٔ ساخت اثر۱۱۸۸ خورشیدی
بانی اثرمحمدحسین صدر اصفهانی
مالک اثرمحمدحسین صدر اصفهانی
مالک فعلی اثروزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۳۷۰
تاریخ ثبت ملی۲ اسفند ۱۳۲۷
اطلاعات بازدید
امکان بازدیددارد
نمای داخل کاخ با تکنیک ۳۶۰

کاخ سلیمانیه مربوط به دوره قاجار بوده و امروزه در محوطه دانشکده کشاورزی کرج واقع شده‌است. این اثر در تاریخ ۲ اسفند ۱۳۲۷ با شمارهٔ ثبت ۳۷۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است. در مجاورت این کاخ برج چهار طبقه‌ای متعلق به دوران صفویه موجود بوده که اکنون تنها طبقه همکف آن باقی مانده‌است.[۲]

پیشینه

[ویرایش]

این بنا در دوره فتحعلی شاه قاجار، به همت محمدحسین صدر اصفهانی، صدراعظم شاه در املاک شخصی‌اش ساخته شد و به احترام زادروز سلیمان‌میرزا قاجار، پسر فتحعلی‌شاه، آن را سلیمانیه نام نهاد و به شاه پیشکش کرد.[۳] کاخ سلیمانیه و باغ زیبای مقابل آن و نیز ساختمان‌هایی که جهت ملازمین موکب شاهی تعبیه شده بودند، مجموعه اقامتی و فرماندهی کوچک و بسیار زیبایی را ایجاد کرده بودند که در حال حاضر ساختمان‌های ملازمین شاهی از بین رفته‌است.[۴]

در تالار این بنا، دو نقاشی از عبدالله خان نقاش باشی روی دیوارها کشیده شده که یکی تصویر آقا محمدخان و دیگری تصویر فتحعلی شاه و اطرافیانشان است. در تابلوی بارعام فتحعلی شاه، سلیمان‌میرزا به صورت کودکی در کنار تخت طاووس تصویر شده‌است.[۵]

فرهاد میرزا زمان احداث بنا را در سنهٔ یک هزار و دویست و بیست و شش دانسته و از حاجی محمد حسین خان صدر اعظم اصفهانی به عنوان سازندهٔ بنا نام برده‌است.[۶]

گاسپار دروویل، افسر فرانسوی که در همان سال‌های ساخت این ساختمان در ایران به سر می‌برده است، در سفرنامه خود روایت متفاوتی ارائه می‌کند. به گفته او محمدعلی میرزا دولتشاه پسر بزرگ فتحعلی‌شاه که از تعیین عباس میرزا به ولیعهدی خشمگین بود، برای اثبات لیاقت خود، با سلیمان پاشا والی بغداد وارد جنگ شد و او را شکست داد و غرامت جنگی هنگفتی از او گرفت. او تمام پول را برای فتحعلی‌شاه فرستاد تا به این ترتیب نزد او محبوبیتی کسب کند. فتحعلی‌شاه با پولی که دست آورده بود، این کاخ را بنیان گذاشت و نام آن را سلیمانیه نهاد تا خاطره شکست سلیمان پاشا را زنده نگاه دارد.[۷]

معماری کاخ

[ویرایش]

ساختمان کاخ آجری است و نمای آن تزیینات ویژه‌ای ندارد. بنای این کاخ روی پیلوت ساخته شده که در زمان خود نوعی نوآوری به‌شمار می‌رود. در شرق ساختمان کاخ برجی در ۵ طبقه ساخته شده بوده که هم‌اکنون تنها ویرانه‌های طبقه هم‌کف آن باقی‌مانده‌است.[۸]

نگارخانه

[ویرایش]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

پانویس

[ویرایش]
  1. مرمت نقاشی دیواری ضلع شرقی، تیم مرمت میراث فرهنگی به سرپرستی سایه خواجه‌ایان
  2. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  3. عضدالدوله، سلطان احمد میرزا (۱۳۷۶). تاریخ عضدی. نشر علم. ص. ۱۴۴. شابک ۹۶۴۴۰۵۰۰۱۰.
  4. «کاخ سلیمانیه، تیشینه».
  5. بارعام فتحعلی شاه در کاخ سلیمانیه
  6. فرهاد میرزا ۲۱
  7. دروویل، گاسپار. سفرنامه دروویل. ترجمه جواد محبی، گوتنبرگ: ۱۳۸۴، تهران. ص۱۶۸
  8. رنگ از نقش پادشاهان قاجاری کاخ سلیمانیه پریده‌است[پیوند مرده] (آخرین بازدید: ۱۵ نوامبر ۲۰۱۱)

منابع

[ویرایش]
  • فرهاد میرزا قاجار، هدایه السبیل و کفایه الدلیل، علمی، تهران ۱۳۶۶

پیوند به بیرون

[ویرایش]