Prix Goncourt

De Prix Goncourt is een van de twee belangrijkste, zo niet de belangrijkste van de Franse literatuurprijzen. De prijs wordt jaarlijks in november toegekend door de Académie Goncourt (officieel de Société Littéraire des Goncourt), tegelijk met de Prix Renaudot. De Académie bestaat officieel sinds 19 januari 1903. De prijs werd bij testamentaire beschikking ingesteld door Edmond de Goncourt (1822-1896), ter nagedachtenis aan zijn jong gestorven broer Jules (1830-1870).

De prijs wordt toegekend aan het "verbeeldingsvolste proza" van elk jaar. De winnaar krijgt het symbolische bedrag van 10 euro. Door het winnen van de prijs krijgt de verkoop een enorme stimulans. Een boek dat de Prix Goncourt gewonnen heeft wordt gemiddeld 400.000 keer verkocht.[1]

De Académie Goncourt kent ook enkele bijkomende prijzen toe, de Goncourt de la Nouvelle (sinds 1977), de Goncourt de la Biographie Edmonde Charles-Roux (sinds 1980), de Goncourt de la Poésie Robert Sabatier (sinds 1985), de Goncourt du Premier Roman (sinds 1991) en de Goncourt des détenus (sinds 2022). Voor leerlingen aan het einde van de middelbare school is er de Prix Goncourt des lycéens (sinds 1988).

Choix Goncourt internationaux

[bewerken | brontekst bewerken]

Sinds 1998 is er ook een "Choix Goncourt de la Pologne", georganiseerd door het Frans Instituut in Krakau en toegekend door een jury bestaande uit studenten van de Franse afdelingen van universiteiten in heel Polen op basis van de lijst die in september is opgesteld door de Académie Goncourt. Deze buitenlandse prijzen werden jaar na jaar en decennium na decennium talrijker zodat in 2024 al 40 Choix Goncourt prijzen worden toegekend aan schrijvers uit verschillende landen of regio's, waaronder sinds 2016 de Choix Goncourt de la Belgique onder auspiciën van de Académie Goncourt, en georganiseerd door vertegenwoordigers van de Ambassade van Frankrijk in België, het Agence universitaire de la Francophonie, de Alliance française de Bruxelles-Europe en Passa Porta, het internationale literatuurhuis in Brussel. De Académie Goncourt stelt een lijst samen van acht potentiële kandidaat-winnaars wiens geselecteerde werken vervolgens worden gelezen door een jury van tweehonderd studenten, zowel Franstalige als Nederlandstalige, van 17 Belgische universiteiten en hogescholen. Sinds 2021 wordt ook op gelijkaardige wijze de Choix Goncourt des Pays-Bas toegekend onder auspiciën van de Académie Goncourt, en georganiseerd door AUF Europe occidentale, de boekhandel Le Temps Retrouvé en het Institut français NL. De jury bestaat uit studenten van elf Nederlandse universiteiten en hogescholen.

Prijswinnaars

[bewerken | brontekst bewerken]
  • (fr) Académie Goncourt
  1. NRC Handelsblad. Prix Goncourt 2014 voor Lydie Salvayre, 5 november 2014.
  2. NRC, vrijdag 18 augustus 2017, pag C11