Amsterdam Nieuw-West

Nieuw-West
Stadsdeel van Amsterdam
Kerngegevens
Gemeente Amsterdam
Coördinaten 52°21'49,471"NB, 4°48'24,703"OL
Oppervlakte 32,38 km²  
Inwoners
(1 januari 2021[1])
159.522
Overig
Website https://www.amsterdam.nl/stadsdelen/nieuw-west/

Nieuw-West is een stadsdeel van de gemeente Amsterdam in de Nederlandse provincie Noord-Holland. Het stadsdeel werd als deelgemeente ingesteld in 2010 en is een samenvoeging van de vroegere stadsdelen Geuzenveld-Slotermeer, Slotervaart en Osdorp. Na afschaffing van de deelgemeenten als bestuurslaag, werd een deel van de taken van de Amsterdamse stadsdelen overgenomen door bestuurscommissies. De Amsterdamse stadsdelen zijn daarmee geen deelgemeenten meer.

Sinds 1 januari 2015 is van Westpoort het gedeelte ten westen van de A10 (Ringweg Amsterdam) toegevoegd aan Stadsdeel Nieuw-West.

Nieuw-West is het gedeelte in het westen van Amsterdam dat na de Tweede Wereldoorlog werd gebouwd. Sinds 1990 omvatte dit gebied de stadsdelen Geuzenveld-Slotermeer, Slotervaart en Osdorp en een stukje van Bos en Lommer, het gedeelte ten westen van de Ringweg A10 (de 'Kolenkitbuurt').

De basis hiervoor werd gelegd in het Algemeen Uitbreidingsplan uit 1935. De wijken zijn gebouwd volgens de open bebouwingswijze, met veel groen tussen de bebouwing. De Westelijke Tuinsteden werden in de jaren vijftig en zestig van de 20e eeuw gebouwd. In het midden van het gebied ligt de Sloterplas, die gegraven werd voor de zandwinning ten behoeve van de ophoging van de omliggende tuinsteden. Ook de Nieuwe Meer werd tot een diepte van circa 30 meter uitgegraven voor deze zandwinning. De Sloterplas met het omliggende Sloterpark vormen het hart van de Westelijke Tuinsteden.

Tot de Westelijke Tuinsteden behoren: Slotermeer, Geuzenveld, Slotervaart, Overtoomse Veld en Osdorp. In de jaren negentig kwamen nog enkele nieuwe uitbreidingen tot stand in Nieuw-West: de wijken Oostoever Sloterplas, Nieuw Sloten en De Aker.

Sinds 2001 zijn er grote werkzaamheden in uitvoering in het kader van de 'stedelijke vernieuwing'. Hiervoor is een plan gemaakt: 'Richting Parkstad 2015'. Vele duizenden woningen worden gesloopt en vervangen door nieuwbouw, waarbij tevens een deel van de oorspronkelijke opzet verloren gaat.

In maart 2007 werden Bos en Lommer en Nieuw-West aangewezen als een probleemwijk (Zie: Vogelaarwijk), waardoor zij extra aandacht en geld zullen ontvangen. Uiteindelijk zijn de volgende buurten door de gemeente Amsterdam aangewezen: Slotermeer Noord-Oost, Slotermeer Zuid-West, Geuzenveld, Osdorp Midden, Kolenkit, Slotervaart.[2][3]

In ogen van veel burgers van Sloten en Oud Osdorp is de naam voor het stadsdeel ongelukkig gekozen. Immers, Sloten is de oudste plaats binnen de gemeentegrenzen van Amsterdam, en ook de naam Oud Osdorp doet anders denken.

Herindeling stadsdelen

[bewerken | brontekst bewerken]

Sinds 1 mei 2010 bestaat Amsterdam-West uit twee stadsdelen, namelijk West en Nieuw-West, die grotendeels overeenkomen met respectievelijk het vooroorlogse (voor 1940) en naoorlogse (na 1950) deel.

Stadsdeel West is ontstaan door samenvoeging van de stadsdelen Oud-West, Westerpark, De Baarsjes en Bos en Lommer. Daarnaast is er het stadsdeel Nieuw-West door samenvoeging van de stadsdelen Geuzenveld-Slotermeer, Slotervaart en Osdorp.

Buurten en wijken in Nieuw-West

[bewerken | brontekst bewerken]
Plankaart van het Algemeen Uitbreidingsplan uit 1935, met links de Westelijke Tuinsteden.

Wijkindeling volgens het stadsdeel

[bewerken | brontekst bewerken]

Vanaf voorjaar 2011 is het stadsdeel in de volgende wijken ingedeeld:

In 2014 heeft de bestuurscommissie een indeling in 4 gebieden vastgesteld:[4][5]

  • Slotervaart: Slotervaart-Noord (2) en Slotervaart-Zuid (1)
  • Geuzenveld-Slotermeer: Geuzenveld (5), Slotermeer-West (4) en Slotermeer-Oost (3)
  • Osdorp: Osdorp-West (7) en Nieuw-West-Midden (6)
  • De Aker, Sloten en Nieuw Sloten: De Aker (8) en Sloten (dorp) en Nieuw-Sloten (9)

Het gebied De Aker en (Nieuw) Sloten omvat delen van de voormalige stadsdelen Osdorp en Slotervaart.

Een deel van het gebied Westpoort (het Westelijk Havengebied en het bedrijvengebied Sloterdijk) is door de Gemeente Amsterdam per 2015 ook bij Nieuw-West ingedeeld. Het bij stadsdeel Nieuw-West behorende gebied betreft onder andere de bedrijventerreinen: Teleport; omgeving Station Sloterdijk), Sloterdijk II (omgeving Basisweg), Sloterdijk III (bedrijventerrein Abberdaan) en Sloterdijk IV (De Heining). Het groengebied Lange Bretten en het Geuzenbos behoorden al tot dit stadsdeel. Deze terreinen zijn gevoegd bij het bovengenoemde "gebied" Geuzenveld-Slotermeer, het grotere gebied heeft daarom de naam Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken gekregen.

Uitslagen van de verkiezingen in Nieuw-West (2010 t/m 2022)

[bewerken | brontekst bewerken]

Zetelverdeling na de verkiezingen voor de stadsdeelraad (29 zetels) in maart 2010 en voor de bestuurscommissie (15 zetels) in maart 2014, maart 2018 en maart 2022:[6][7]

Partij 2010 2014 2018 2022
PvdA 11 3 3 3
D66 3 3 1 2
VVD 5 2 4 2
SP 2 2 2 -
GL 3 1 4 3
BNW’81 3 1 - -
CDA 1 1 - 1
Tulpen voor Amsterdam 1 - - -
Multicultureel Plus Partij - 1 - -
Partij van de Ouderen - 1 - -
DENK - - 3 3
50Plus - - 1 -
GBW - - - 1
GBP - - - 1
FVD - - - 1
Totaal 29 15 18 17

De onderstreepte getallen vormen de uit onderhandelde bestuurscoalitie.

Het in april 2014 aangestelde dagelijks bestuur bestond uit de commissieleden Achmed Baâdoud (PvdA) (voorzitter), Ronald Mauer (D66) en Erik Bobeldijk (SP).

Het in april 2018 aangestelde dagelijks bestuur bestond uit de commissieleden Emre Ünver (GL, voorzitter), Ronald Mauer (D66) en Erik Bobeldijk (SP).

Het in maart 2022 aangestelde dagelijks bestuur bestaat uit de commissieleden Emre Ünver (GL, voorzitter), Nazmi Türkkol (D66) en Sandra Doevendans (PvdA).

  • Ineke Teijmant en Fred Martin - Nieuw-West, een buurt van goede bedoelingen. Herinneringen aan de Westelijke Tuinsteden van Amsterdam. Met 33 verhalen van bekende en minder bekende tuinstedelingen. Uitgeverij Lubberhuizen, Amsterdam, 1994. ISBN 90-73978-36-X
  • Ineke Teijmant; Jan Versnel en Bart Sorgedrager, foto's - Goed wonen in Nieuw-West. Uitgeverij Lubberhuizen, Amsterdam, 2001. Uitgave ter gelegenheid van de gelijknamige tentoonstelling, onderdeel van de manifestatie Het Trappenhuis, van mei tot september 2001 in het kader van '50 jaar Westelijke Tuinsteden' en 'wij wonen, 100 jaar woningwet'. ISBN 90-76314-81-0
  • Ivan Nio, Arnold Reijndorp en Wouter Veldhuis - Atlas Westelijke Tuinsteden Amsterdam - De geplande en de geleefde stad. Uitgeverij SUN architecture, Amsterdam 2008. ISBN 978-9088-290-053
  • Yttje Feddes; met bijdragen van: Imke van Hellemondt - De groene kracht: de transformatie van de Westelijke Tuinsteden Amsterdam. Uitgeverij SUN Trancity, Amsterdam 2011. ISBN 978-94-6105305-3
  • Theo van Oeffelt, Bernard Hulsman en Kees de Graaf (fotografie: Luuk Kramer), Nieuw Nieuw-West - Stedelijke vernieuwing in de Amsterdamse tuinsteden 2000-2010, Uitgeverij THOTH, Bussum 2010 ISBN 978-9068-685-312
  • Ton Heijdra, Amsterdam Nieuw-West. De geschiedenis van de Westelijke Tuinsteden. Uitgeverij René de Milliano, Alkmaar 2010. ISBN 978-9072-810-588
  • Pim Ligtvoet - In de schaduw van de oorlog, 1940-1945. In de Polders van Amsterdam Nieuw-West. Uitgave Stichting Driehoek; november 2015. 208 pagina's, ISBN 978-94-90586-12-6.
  • Fred Martin, Jan-Paul van Spaendonck en Anthonie Holslag - Het Monster van de Sloterplas. Uitgave Stichting Driehoek; november 2015. 21 x 21 cm, 252 pagina's, illustraties. ISBN 978-94-90586-13-3
  • Noud de Vreeze - Goed Wonen. Geschiedenis van een keurmerk, Uitgeverij THOTH Bussum, Uitgave in samenwerking met het Van Eesterenmuseum Amsterdam; november 2015. 31 x 25 cm, 112 pagina's, ISBN 978-90-6868-639-5
  • Ivan Nio, Arnold Reijndorp, Wouter Veldhuis, Anita Blom en Hein Coumou - Nieuw-West: Parkstad of Stadswijk - De vernieuwing van de Westelijke Tuinsteden Amsterdam. I.s.m. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Van Eesteren-Fluck & van Lohuizen Stichting, Gemeente Amsterdam Stadsdeel Nieuw-West; november 2016. Paperback, 168 pag., 22 x 24 cm. Geïllustreerd met foto's, kaarten tekeningen en mental maps. Ontwerp: Joseph Plateau. Uitgever: Trancity. NUR 648, ISBN 978-94-92095-22-0
  • Maurits de Hoog, Anouk de Wit - SuperWest 2000-2021 - Vernieuwing van de Amsterdamse tuinsteden. Uitgave uitgeverij Thoth met het Van Eesterenmuseum, Amsterdam, 2022. ISBN 978 90 6868 849 8
  • Fred Martin en Jan-Paul van Spaendonck - Tussen Andreasplein en Zwarte Pad. Literair jaarboek voor Nieuw-West. Bundels met circa 15 schrijvers uit en over Nieuw-West. Uitgave Stichting de Driehoek, jaarlijks van 2016 t/m 2023. ISBN 978-94-90586-32-4
  • Nieuw-West Side Stories, jaarlijkse uitgave t.g.v. de Boekenweek. Telkens tien à twintig schrijvers over Amsterdam Nieuw-West. Uitgave Boekhandel Meck & Holt, jaarlijks van 2018 t/m 2023.
  • Bas Kok - Op een dag in Nieuw-West - Oude en nieuwe dromen van een Amsterdamse tuinstad. Uitgave: Olivia Media, Amsterdam; juni 2023. ISBN 978-90-82457-57-5
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Amsterdam Nieuw-West van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.