Baljuwschap Rijnland

Baljuwschap Rijnland
Onderdeel van het Graafschap Holland
 Graafschap Holland 1236 – 1795 Departement van de Delf 
Departement van de Schelde en Maas 
Regering
Regeringsvorm Baljuwschap
Staatshoofd Baljuw

Het baljuwschap Rijnland was een tot het graafschap Holland behorend baljuwschap.

Graaf Willem II van Holland (1234-1256) stichtte naar Vlaams voorbeeld vier baljuwschappen, waar namens hem recht kon worden gesproken. Het waren van noord naar zuid:

Het baljuwschap Noord-Holland lag vrijwel geheel binnen de huidige provincie Zuid-Holland. De grens tussen de baljuwschappen Noord-Holland en Zuid-Holland werd gevormd door de Maasmond, de Merwede en de Hollandse IJssel.

Van het baljuwschap Rijnland worden later de baljuwschappen Delfland en Schieland afgescheiden. Deze twee baljuwschappen werden voor het eerst in 1273 (Delfland 1289) vermeld.

In 1404 wordt het baljuwschap Voshol met de heerlijkheden Zwammerdam, Ter Aar en Reeuwijk van Rijnland afgescheiden.

In 1581 werd het baljuwschap opnieuw verkleind. De heerlijkheden Voorhout, Noordwijkerhout, Lisse en Hillegom gingen een nieuw baljuwschap vormen: Rijnlandsgevolg.

De baljuw van Rijnland was tot 1724 tevens ambachtsheer van Nieuwveen, Zevenhoven, Noorden, Zuid-Waddinxveen en Benthorn. Aan deze situatie kwam een eind doordat de Staten van Holland deze vijf heerlijkheden verkochten.

Het gebied van het baljuwschap was beduidend kleiner dan het gebied van het hoogheemraadschap van Rijnland. Buiten het baljuwschap vielen de hoge heerlijkheden.

Met de komst van de Bataafse Republiek in 1795 kwam er een einde aan het baljuwschap.

Tot het baljuwschap behoorden de volgende ambachtsheerlijkheden:

  1. Leiderdorp
  2. Alphen met Rietveld
  3. Oudshoorn
  4. Gnephoek
  5. Aarlanderveen met Pulmot
  6. Rijnsaterwoude
  7. Leimuiden
  8. Vriezekoop
  9. Kalslagen
  10. Kudelstaart
  11. Zevenhoven en Noorden
  12. Nieuwveen
  13. Uiterbuurt
  14. Zoeterwoude
  15. Stompwijk
  16. Willesveen
  17. Tedingerbroek
  18. Zoetermeer
  19. Zegwaard
  20. Benthorn
  21. Voorburg
  22. Zuid-Waddinxveen
  23. Noord-Waddinxveen
  24. Middelburg
  25. Sluipwijk
  26. Sassenheim
  27. Vennip