Berkenrode

Berkenrode

Voormalige gemeente in Nederland
(Details)
Situering
Land	Nederland
Provincie	Noord-Holland Noord-Holland
Gemeente	Heemstede
Coördinaten	52°21'0,00"NB, 4°37'0,01"OL
Overig
CBS-wijkindeling	zie wijken en buurten
Amsterdamse code	10223
Voormalige gemeente	1817 - 1857
Ontstaan uit	Heemstede
Opgegaan in	Heemstede
Portaal    Nederland

Berkenrode was een heerlijkheid en gemeente in de buurt van Haarlem.

Door graaf Floris V werd Berkenrode op 5 december 1284 "In Sente Niclaisavont" beleend aan zijn knaap Jan van Haerlem. In eigendom van de ambachtsheren van Heemstede deed Jan van Heemstede in 1466 wegens acuut geldgebrek afstand van zijn bestuur op rechtspraak aan de toenmalige (vermogende) bezitter van het kasteel van Berkenrode: Gerrit van Berckenrode.

De gemeente zou in 1852 worden opgeheven. De gemeenteraad maakte daartegen bezwaar. Fusiepartner Heemstede had grote schulden die pas in 1856 afgelost zouden zijn. Pas op 8 september 1857 ging Berkenrode op in Heemstede.

In 1573 is het slot bij het Beleg van Haarlem ten dele verwoest. In de nacht van 4 op 5 mei 1747 is het huis door onvoorzichtigheid van het personeel afgebrand nadat het met kaarsen en vetpotjes was geïllumineerd ter ere van de verheffing van Prins Willem IV tot erfstadhouder. De toenmalige eigenaar, Mattheus Lestevenon, was op zijn andere adres op de Haagse Lange Voorhout en liet het huis herbouwen, maar in 1797 werd het gesloopt door eigenaar Jan Pieter van Wickevoort Crommelin (1763-1837).

Crommelin bouwde een nieuwe buitenplaats, nu een rijksmonument. Sinds deze Crommelin zijn vijf generaties van dit geslacht van patriciërs - ook bekend als paardenliefhebbers - aan Berkenrode verbonden geweest. Berkenrode werd in 1954 eigendom van Ernst van Eeghen, nadat zijn tante Olga Ernestine Henriette van Eeghen (1889-1954), weduwe van Hendrik van Wickevoort Crommelin, kinderloos was overleden. Van Eeghen zou hiermee de 26e heer van Berkenrode worden.^[1]

• In Berkenrode is de in Frankrijk bekend geworden kunstschilder Christiaan van Pol in 1752 geboren.
• Voorts Hendrik van Wickevoort Crommelin op 17 september 1832, heer van Berkenrode, paardenfokker en -pikeur (overleden op 20 juni 1901 in Heemstede).

In de jaren zeventig en tachtig werd op initiatief van Ernst van Eeghen het zogeheten 'Berkenrode-overleg' gehouden, waarbij tijdens de Koude Oorlog op het gebied van oorlog en vrede, informeel overleg plaatsvond tussen Nederlandse zakenlieden en Russische deskundigen, waaronder maarschalk Semion Ivanov en generaal Radomir Bogdanov. Gesproken werd over de toen actuele kruisrakettenkwestie, alsmede over militaire en economische betrekkingen tussen Oost en West.

Zie Oud-Berkenroede voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Naar Berkenrode is eveneens de villa aan de Herenweg vernoemd. Deze werd vanaf 1933 bewoond door de politicus Jan Bomans, de vader van de Nederlandse schrijver Godfried Bomans.

• De geschiedenis van de heerlijkheid Berkenrode; door G. van Duinen. Vereniging Oud-Heemstede-Bennebroek, 1957.
• Heemstede Berkenrode Bennebroek, drie heerlijkheden in Zuid-Kennemerland; door Hans Krol e.a. (1992. Vereniging Oud-Heemstede-Bennebroek)
• Berkenrode : Heerlijkheid Landgoed en Huis (Hans Krol en Ted van Turnhout. 2002, Nordex B.V., Heemstede, in eigen beheer)
• Zaken doen; door Willem Oltmans. Hoofdstuk 1: Ernst H. van Eeghen, president van Eeghen & Co. Baarn, 1986, p. 13-52.

• Lijst van burgemeesters van Berkenrode