Berthe Dubail

De opmaak van dit artikel is nog niet in overeenstemming met de conventies van Wikipedia. Mogelijk is ook de spelling of het taalgebruik niet in orde. Men wordt uitgenodigd deze pagina aan te passen.
Opgegeven reden: schrijfstijl, teveel losse alinea's

Berthe Dubail ( Leval-Trahegnies 19 juni 1911 - Watermaal-Bosvoorde 22 november 1984[1] ) was een Belgische graficus, beeldhouwster en kunstschilder.

Haar stijl evolueerde van expressionistisch figuratief naar lyrisch abstract[2] en uiteindelijk naar materialistisch astract[3] met verwerking van zand in de verf.

Naast haar artistieke carrière was ze tekenlerares.

In Leval-Trahegnies is een straat naar haar vernoemd.[4]

Berthe Dubail werd als jongste van drie zussen geboren in Binche[5] in een familie van kleine zelfstandigen.[6]

Zij was al van op jonge leeftijd creatief en artistiek bezig, maar begon pas in 1930 met een kunstopleiding "decoratieve kunsten" aan het Lyceum Warocqué in Morlanwelz. Daar maakte ze kussens en gordijnen in art-decostijl[6] Ze ging ook lessen volgen aan de Provinciale School voor Kunsten en Ambachten in Saint-Guislain.[7]

Met haar bescheiden achtergrond moest ze van haar ouders in de eerste plaats zorgen voor een eigen broodwinning. Ze behaalde in 1936 haar diploma lerares "kunstonderwijs" voor het lager middelbaar onderwijs.[8] In dat zelfde jaar ontmoette ze de schilder Theo Idserda, met wie ze aan de kust enkele doeken schilderde, en besloot om definitief voor de schilderkunst te gaan. Dit wat geen vanzelfsprekende keuze voor vrouwen in die tijd, wat haar voortdurende strijd voor het verwezenlijken van haar 'roeping' verklaart, waarvoor ze, naar eigen zeggen, alles heeft opgeofferd.

Van 1938 tot 1939 volgde ze opleiding "tekenen" aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Bergen.

In 1939 behaalde ze via de centrale examencommissie (middenjury) het diploma lerares "tekenen"

Ze ging les geven, eerst in Virton en Tamines, vanaf 1940 in Binche en Dour en vanaf 1942 aan het lyceum in Bergen (tot 1954). Vanaf 1942 ging ze verder in het volmaken van haar artistieke opleiding aan de Academie in Bergen en volgde schilderlessen bij Louis Buisseret.[9]

Ondertussen ontwikkelde ze als lerares een nieuwe lesmethode die de spontaniteit en ontdekkingsdrang van de leerlingen stimuleerde.

In deze periode werd haar expressionistische figuratieve stijl meer animistisch[10], geïnspireerd door de kunstbeweging Nervia.

In 1945 neemt ze voor het eerst deel aan een groepstentoonstelling en in 1946 krijgt ze in Bergen haar eerste solotentoonstelling.

Vanaf dan gaat het vlug. De tentoonstellingen volgen elkaar op, ze krijgt zeer goede kritieken. In 1947 koopt de Belgische staat een werk van haar aan.

Ze kreeg van de Belgische en Franse staat een beurs voor twee studiejaren, 1953 (6 maanden) en 1954 (3 maanden), in Parijs en bezocht daar het vrije atelier van “La Grande Chaumière”. Ze leerde er beeldhouwen onder leiding van Ossip Zadkine en maakte haar werk "Homme à bicyclette", in feite ook haar enig beeldhouwwerk van betekenis. Ze bleef ondertussen les geven in Bergen.

In 1954 verhuisde ze naar Elsene en begint met de opleiding "monumentale schilderkunst" in La Cambre in Brussel[8] .

Ze begon nu met les aan lyceum van Elsene, ze zal dit doen tot 1972.

Vanaf 1955 schilderde ze twee monumentale naakten, die duidelijk op een evolutie in de richting van de abstracte stijl wezen.[11][12] Die stijl zou ze nooit meer verlaten.

Zij behoorde nu tot de groten van de Belgische schilderkunst, met een aaneenschakeling van deelnames aan nationale en internationale tentoonstellingen en laureate van prijzen en onderscheidingen. Ze werd hoofd van een missie van de Belgische regering in Parijs.

Vanaf 1960 werd ze nauw bevriend met de dichter Pierre Bourgeois, een voorvechter van de moderniteit, die grote invloed had op haar stijl. Haar kunst was ondertussen volledig abstract geworden, in deze fase nog "lyrisch abstract".[2][13]

Vanaf 1964 begon ze zand in haar pigmenten te verweken, ze werd gedreven door het materiaal waarmee ze werkte, waardoor haar stijl "materialistisch abstract" of "gestueel"[13](actionpainting) genoemd wordt.[14]

Na haar pensionering in 1972 ging ze zich volledig aan de kunst wijden, de persoonlijke tentoonstellingen volgden elkaar op tot in 1981.

In 1979 werd ze benoemd tot Ridder in de Kroonorde.

Zij overleed op 22 november 1984.

Na haar dood en tot op heden werden haar werken opgenomen in verschillende tentoonstellingen en retrospectieven.  

De Website van Berthe Dubail geeft een volledig onverzicht van haar werken in openbaar bezit. http://www.berthe-dubail.be/Dubail-biografie.html

Onderscheidingen

[bewerken | brontekst bewerken]

Bronnen en Referenties

[bewerken | brontekst bewerken]

Algemene Bronnen

Referenties

  1. Biographie nationale de Belgique
  2. a b de fysieke schilderbeweging, uitgevoerd met veel actie en gevoel, staat centraal voor de abstracte expressie
  3. De beeldende kracht van de (vaak afwijkende) materialen (zoals zand, korrels, dikke lagen verf) die gebruikt worden staat centraal
  4. (fr) Rue Berthe Dubail 17, 7134 Leval-Trahegnies, Binche. Realo. Geraadpleegd op 2023-14-11.
  5. Het huidige Rue Salvador Allende 2, 7134 Binche, momenteel een slagerij.
  6. a b (fr) Serge Goyens de Heusch (1991). Berthe Dubail. Editions de la Fondation pour l'art belge contemporain, Bruxelles, p. 157.
  7. (fr) Serge Goyens de Heusch (1991). Berthe Dubail. Editions de la Fondation pour l'art contemporain, Bruxelles, p. 157.
  8. a b Détail. www.academieroyale.be. Geraadpleegd op 14 november 2023.
  9. (fr) Xavier Roland (2020). Ecole de Mons. Deux siècles de vie artistique, 1820-2020.. Snoeck, Heule, p. 223. ISBN 978-94-6161-610-4.
  10. (fr) Serge Goyens de Heusch (1991). Berthe Dubail. Editions de la Fondation pour l'Art Belge Contemporain, Bruxelles, p. 157.
  11. Benezit Dictionary of Artists. Gearchiveerd op 12 november 2016. Geraadpleegd op 2 februari 2023.
  12. (fr) Biographie d'artiste DUBAIL, Berthe. Dictionnaire des Peintres Belges. KIRK-IRPA. Geraadpleegd op 14 november 2023.
  13. a b Kunststijlen. Moderne kunst als sociaal duurzame communicatie. Geraadpleegd op 2-2-2023.
  14. Lyrisch abstract wordt gedefinieerd als "abstract, maar met veel expressie en gevoel" https://www.startpagina.nl/v/kunst-cultuur/beeldende-kunst/vraag/86415/lyrischabstracte-kunst-eenvoudig-uitgelegd/ (raadpleging: 14/11/2023)
  15. fine-arts-museum.be
  16. Berthe Dubail. Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België. Geraadpleegd op 14 november 2023.
  17. antiqbook.be. Gearchiveerd op 11 mei 2017. Geraadpleegd op 2 februari 2023.
  18. WorldCat