Aanbevolen dagelijkse hoeveelheid

De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid adh of adequaat niveau van inneming AI is een richtlijn voor de inname van vitamines, vetten en andere voedingsstoffen dat vastgelegd is in de jaren 30.

Een veelgehoord misverstand is dat de adh de minimumhoeveelheid is van een voedingsstof die nodig is om deficiëntie te voorkomen. De adh's zijn ontworpen om voor verreweg de meeste mensen groter te zijn dan de fysiologische behoefte voor die voedingsstof. Ze zijn gebaseerd op schattingen van de behoeften van diverse leeftijdsgroepen, mannen en vrouwen, en gelden op groepsniveau. Per definitie voorziet de adh in de behoefte van 97,5% van de individuen in de gezonde bevolking. Er wordt rekening gehouden met verschillen in de stofwisseling tussen individuen. Eventuele polymorfieën die een hogere behoefte dan gebruikelijk veroorzaken zijn hierin dus uitdrukkelijk opgenomen. Als er geen adh kan worden bepaald schat men een adequate inneming AI, hetgeen het laagste niveau van inneming is dat toereikend lijkt voor vrijwel de gehele populatie en daarom meestal hoger is dan de adh.

De aanbevolen en adequate hoeveelheid voedingsstoffen zijn voor vrouwen, die zwanger zijn of een kind zogen, over het algemeen anders dan voor andere vrouwen en mannen van hun leeftijd. In Nederland wordt de richtlijn opgesteld door de Gezondheidsraad, een adviescollege van de regering. In België worden de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden bepaald door de Commissie Voedingsnormen van de Hoge Gezondheidsraad.

Voedingsstof en nutriënt zijn synoniem.

De benodigde hoeveelheden vitamines en mineralen is afhankelijk van geslacht, levensfase en leeftijd van de persoon. Zo heeft een volwassene een andere behoefte dan een kind. In de tabel hieronder wordt een voorbeeld gegeven van hoe veel een vrouw[1] of man van rond de 30 jaar gemiddeld per dag nodig heeft. Naast de adh wordt ook een maximum en een etiketwaarde gegeven.

De etiketwaarde geeft aan welke adh-waarde leveranciers van voedingswaren en voedingssupplementen moeten aanhouden op het etiket, volgens het Warenwetbesluit Voedingswaarde-informatie levensmiddelen, het Warenwetbesluit toevoeging micro-voedingsstoffen aan levensmiddelen en de Europese etiketteringsrichtlijn. De hoeveelheid vitamines en mineralen in voedingsmiddelen moet namelijk op het etiket worden uitgedrukt als percentage van de adh. Zo kan bijvoorbeeld op het etiket vermeld staan: 30 mg vitamine C (37,5% adh). Deze waarde kan afwijken van de waarde in kolom adh, aangezien in die kolom een voorbeeld wordt gegeven van de adh voor een vrouw[1] of man met een leeftijd van ongeveer 30 jaar.

De in onderstaande kolom weergegeven maxima geven aan welke dosering nog veilig is bij langdurig gebruik en waarboven mogelijk schadelijke effecten kunnen optreden. Deze maxima zijn opgesteld door de Scientific Committee on Food, een wetenschappelijke commissie van de Europese Unie.

aanbevolen dagelijkse hoeveelheden adh
voedingsstof per geslacht en leeftijd voorbeeld adh:
volwassene van 30 jaar
[1]
op etiket maximum[2] eenheid
vitamine A gespecificeerde adh's 800-1000[3] 800[4] 3000[5] µg/dag[6]
vitamine B1 1,1 1,1[4] geen maximum[7] mg/dag
vitamine B2 1,5 1,4[4] geen maximum[7] mg/dag
vitamine B3 of Niacine 17 16[4] 35[8] mg/dag[9]
vitamine B5 of pantotheenzuur 5 6[4] geen maximum[7] mg/dag
vitamine B6 1,5 1,4[4] 25 mg/dag
vitamine B8 of biotine 150 50[4] geen maximum[7] µg/dag[10]
vitamine B11 of foliumzuur gespecificeerde adh's 300 200[4] 1000 µg/dag
vitamine B12 of cobalamine 2,8 2,5[4] geen maximum[7] µg/dag
vitamine C gespecificeerde adh's 70 80[4] open mg/dag
vitamine D gespecificeerde adh's 10 (400IE) 10,0[11] 100 (4000IE) µg/dag
vitamine E 9,3-11,8 12[4] 300 mg/dag[12]
vitamine K 120 120[4] geen maximum[7] µg/dag
calcium 1000 800[4] 2500 mg/dag
fosfor 800 700[4] - mg/dag
magnesium 300 375[4] - mg/dag
koper 5 1[4] -[13] mg/dag
fluor open 3,5[4] -[13] mg/dag
chroom 125 40[4] geen maximum[7] µg/dag
jodium 150 150[4] 600 µg/dag
ijzer gespecificeerde adh's 14 14[4] open mg/dag
mangaan 5 2[4] geen maximum[7] mg/dag
molybdeen 160 50[4] 600 µg/dag
boor -[14] -[14] open mg/dag
seleen -[13] 55[4] 300 µg/dag
zink 15 10[4] 25 mg/dag
kalium 3100 2000[4] open mg/dag
natrium 2000 -[14] - mg/dag
chloride 2000 800[4] - mg/dag