El Capitan
El Capitan | ||||
---|---|---|---|---|
El Capitan | ||||
Hoogte | 2.307 m | |||
Coördinaten | 37° 44′ NB, 119° 38′ WL | |||
Ligging | Californië, Verenigde Staten | |||
Dominantie | 2 km | |||
Prominentie | 3 m | |||
|
El Capitan is een 900 meter hoge granieten bergwand in het Yosemite National Park, die in de Amerikaanse staat Californië ligt. El Capitan is onder klimmers beroemd om zijn zeer moeilijke klimroutes.
Beklimmingen
[bewerken | brontekst bewerken]De bekendste route op El Capitan is The Nose. Deze route is in 1958 voor het eerst beklommen door Warren Harding, Wayne Merry en George Whitmore. Zij hadden voor hun expeditie 47 dagen nodig en maakten gebruik van vast touw, dat zij zelf aanlegden. In 1975 werd The Nose, ook door een cordée van drie mensen, in één dag beklommen. In 1993 werd The Nose voor het eerst vrij beklommen door Lynn Hill, die daar 4 dagen voor nodig had. Een jaar later kwam Hill terug en klom de route in slechts 23 uur, een nieuwe standaard in de klimwereld. Het snelheidsrecord van The Nose staat op naam van Alex Honnold en Tommy Caldwell die er op 6 juni 2018 slechts 1 uur, 58 minuten en 7 seconden over deden om de top te bereiken.[1]
Op 14 januari 2015 werd de Dawn Wall, een route op El Capitan, voor het eerst in een vrije klim bedwongen door Tommy Caldwell en Kevin Jorgeson, iets wat voorheen onmogelijk werd geacht. Zij hadden hiervoor 19 dagen nodig.[2] De klim van Caldwell en Jorgeson werd vastgelegd in de documentaire The Dawn Wall.[3] In november 2016 klom de Tsjechische klimmer Adam Ondra deze route in slechts 8 dagen.[4] Op 3 juni 2017 klom Alex Honnold in een vrije klim van Freerider alleen in 3 uur en 57 minuten naar de top. Over deze klim werd de documentaire Free Solo gemaakt.[5]
Ongeval
[bewerken | brontekst bewerken]Op 27 en 28 september 2017 raakten stukken rots van El Capitan los. Door het vallende puin kwam één persoon om het leven en raakten meerderen gewond.[6][7]
Trivia
[bewerken | brontekst bewerken]- Nadat het computerbedrijf Apple haar nieuwste besturingssysteem in 2014 OS X Yosemite had genoemd, kondigde het bedrijf in juni 2015 aan dat de opvolger OS X El Capitan zou heten, naar de rotsformatie.[8][9]
- El Capitan, met klimmers
- Zijaanzicht El Capitan
- ↑ Alex Honnold, Tommy Caldwell and the El Capitan Nose Speed record time-lapse
- ↑ (nl) Amerikanen bedwingen onneembaar geachte Yosemite-rots, Trouw, 15 januari 2015
- ↑ IDFA
- ↑ New Dawn: Adam Ondra's Groundbreaking Ascent of the Dawn Wall, Climbing.com, geraadpleegd op 23 juni 2017. Gearchiveerd op 5 oktober 2017.
- ↑ Zie Alex_Honnold op de Engelstalige Wikipedia
- ↑ Video: Nederlander filmt rotsblokken Yosemite die wandelaar doden, NOS, 28 september 2017. Gearchiveerd op 4 februari 2023.
- ↑ www.cnn.com
- ↑ (en) Apple Unveils iOS 8 and OS X Yosemite at Developer Conference, The New York Times, 2 juni 2014, online geraadpleegd op 23 april 2015
- ↑ (en) "Apple refines its computer software further with Mac OS X 'El Capitan'", CNET, 8 juni 2015, online geraadpleegd op 8 juli 2015