Elisabeth van België

Dit artikel gaat over de Belgische kroonprinses. Zie Elisabeth in Beieren voor het artikel over haar betovergrootmoeder, de derde koningin der Belgen.

Elisabeth van België
2001 – heden
Prinses Elisabeth in 2023
Hertogin van Brabant
Periode	21 juli 2013 - heden
Voorganger	Filip van België
Geboren	25 oktober 2001 Anderlecht, België
Vader	Filip van België
Moeder	Mathilde d'Udekem d'Acoz
Dynastie	Van België
Broers/zussen	Gabriël van België Emmanuel van België Eléonore van België
Wapen van Elisabeth als hertogin van Brabant

Elisabeth Thérèse Marie Hélène (Anderlecht, 25 oktober 2001), hertogin van Brabant, prinses en kroonprinses van België, is het eerstgeboren kind van koning Filip van België en koningin Mathilde. Elisabeth heeft twee jongere broers, prins Gabriël en prins Emmanuel, en een jongere zus, prinses Eléonore. Sinds 21 juli 2013 is zij eerste in lijn voor de opvolging op de troon van België. Haar doopnamen worden, in tegenstelling tot eerdere generaties, niet verfranst of vernederlanst.

Prinses Elisabeth werd geboren op 25 oktober 2001 om 21:58 uur in het Erasmusziekenhuis te Anderlecht door middel van een keizersnede. Bij de geboorte woog ze 2930 gram en was ze 49,50 centimeter groot. Toen haar vader Filip het nieuws kwam meedelen aan de pers sprak hij de woorden "Het is een echt vrouwtje".^[1]

Op 9 december 2001 werd ze gedoopt in de kapel van het Koninklijk kasteel van Ciergnon in de Belgische Ardennen door kardinaal Godfried Danneels, primaat van België en aartsbisschop van Mechelen-Brussel. Als peter heeft zij haar neef, prins Amedeo, zoon van prinses Astrid en als meter haar tante, gravin Hélène d'Udekem d'Acoz.

Elisabeth ontleent haar voornamen aan de volgende personen:

• Elisabeth verwijst naar haar betovergrootmoeder langs vaderszijde, koningin Elisabeth, echtgenote van koning Albert I van België.
• Thérèse verwijst mogelijk naar de heilige Thérèse van Lisieux. Zij heeft een bijzondere betekenis voor met name Filip.
• Marie verwijst naar de Heilige Maagd Maria, een gewoonte aan het Belgische hof.
• Hélène verwijst naar haar tante en meter Hélène d'Udekem d'Acoz, de zus van haar moeder.

Elisabeth stamt af van vele adellijke en koninklijke geslachten. Zelf is ze agnatisch lid van het Huis van België, een benaming voor de zijtak van het Huis Saksen-Coburg en Gotha dat de koninklijke familie van België werd in 1831. Langs grootmoederskant, vaderszijde stamt ze ook af van diverse adellijke Italiaanse families, de Markies de Lafayette, Maria Mancini, Jacques Coghen en Jean, 5e hertog van Noailles, Alexander I van Bournonville, graaf Lamoraal van Egmont daarnaast is ze bloedverwante van de koninklijke huizen van Bourbon, Orléans, Denemarken, Zweden, Nederland, Luxemburg en Beieren. Haar moeder werd bij de troonsbestijging van haar vader de eerste koningin der Belgen die in België was geboren. Ze is lid van de familie d'Udekem.

Door de afschaffing van de Salische Wet in de Belgische Grondwet in 1991 werd prinses Elisabeth reeds vanaf haar geboorte opgenomen in de lijn van de Belgische troonopvolging. Als eerste kind van koning Filip is ze eerste in lijn voor de troonopvolging. Zij kan dus later haar vader opvolgen als eerste soevereine koningin der Belgen.

Elisabeth was van haar eerste tot vierde middelbaar een leerlinge aan het Sint-Jan Berchmanscollege te Brussel, waarin zij door haar oudere neven en nichten, de kinderen van prinses Astrid, werd voorafgegaan. Voor het eerst volgde een toekomstig Belgisch monarch van kinds af aan onderwijs in het Nederlands. Hiervoor gebeurde dit in het Frans. Ook de kindermeisjes die voor Elisabeth zorgden waren Nederlandstalig. Vanaf september 2007 volgde Elisabeth enkele jaren ballet en moderne dans in het Nederlands aan de Gemeentelijke Muziekacademie te Asse. In 2018 vervolledigde zij haar laatste twee jaar middelbaar onderwijs aan het Atlantic College in Wales. Na het behalen van het internationaal baccalaureaat daar, schreef ze zich in voor de Koninklijke Militaire School om "Sociale en Militaire Wetenschappen" te studeren, wederom als Nederlandstalige studente. Het Hof maakte meteen duidelijk dat het om een opleiding van één jaar ging.^[2] In de eropvolgende jaren zou Elisabeth aansluiten bij militaire zomerkampen en speciale opleidingen. Van 2021 tot 2024 volgde de Belgische kroonprinses een driejarige bacheloropleiding "Geschiedenis en Politiek" aan het Lincoln College van de Universiteit van Oxford in het Verenigd Koninkrijk. In september 2024 startte ze met een twee jaar durende opleiding voor "Master in Public Policy" aan de Harvard-universiteit in Boston in de Verenigde Staten.^[3]

Elisabeth trad driemaal op als bruidsmeisje: bij het huwelijk van haar tante, Elisabeth d'Udekem d'Acoz met Alfonso Pallavicini in 2006,^[4] bij het huwelijk van haar tante en peetmoeder, Hélène d'Udekem d'Acoz met Nicolas Janssen in 2011^[5] en bij haar neef en peetvader, Amedeo van België met Elisabetta Rosboch von Wolkenstein in 2014.^[6]

Op 21 juli 2006 vergezelde de prinses haar ouders tijdens het Te Deum in de kathedraal van Sint-Michiel en Sint-Goedele. De kleine prinses huldigde zelf het Kinder-doe-centrum te Technopolis officieel in, op 13 juni 2007, samen met haar ouders. Op 18 oktober 2014 las ze een zelfgeschreven toespraak, in de drie landstalen, voor op een plechtigheid ter herdenking van de Eerste Wereldoorlog.

Zie Lijst van dingen vernoemd naar prinses Elisabeth van België voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

• Bij haar geboorte componeerde Alain Crépin in opdracht van Minister van Landsverdediging André Flahaut, Muziek voor een prinselijke geboorte.^[7][8]
• Op 15 februari 2009 wenste Elisabeth met een videoboodschap de bemanning van de naar haar genoemde Zuidpoolbasis veel succes.
• Op 7 september 2011 opende de prinses het naar haar genoemde Prinses Elisabethziekenhuis, het nieuwe kinderziekenhuis op de campus van het Universitair Ziekenhuis Gent. Het was meteen het eerste officiële publieke optreden - met speech - van de prinses.^[9]
• Op 25 oktober 2019 besliste de federale regering een windmolenpark in de Noordzee naar haar te vernoemen, ter ere van haar achttiende verjaardag: het Prinses Elisabetheiland.
• In 2019 kreeg een nieuw ontdekte kiezelalgensoort de wetenschappelijke naam Microcostatus elisabethianus, die vernoemd werd naar de Prinses Elisabethbasis op An­tarc­ti­ca, maar waarmee ook verwezen wordt naar de kroonprinses.^[10]

• Grootlint in de Leopoldsorde (25 oktober 2019)

In de lijn van voorouders van Elisabeth zijn veel titels en adellijke geslachten terug te vinden; naast de lijn van Belgische vorsten, ook die van de Zweedse en Deense. Langs grootmoederszijde vindt men Italiaanse en langs de andere zijde Belgische en Poolse adel terug.

• Belgische vorstenhuis