Aardster
Aardster | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Geastrum saccatum (viltige aardster) | |||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
Geslacht | |||||||||||||
Geastrum Pers. (1794[1]) | |||||||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||||||
Aardster op Wikispecies | |||||||||||||
|
Aardster (Geastrum) is een geslacht van schimmels uit de familie Geastraceae. Het is door Christiaan Hendrik Persoon beschreven en in 1794 gepubliceerd. De typesoort is Geastrum coronatum.
Bij rijpheid van het vruchtlichaam springt de buitenlaag (exoperidium) open en de slippen buigen zich stervormig. De binnenlaag (endoperidium) met de sporenmassa wordt dan in het midden zichtbaar. Uit een opening op de top van dat bolletje komen de sporen naar buiten.
In Nederland zijn aardsterren voornamelijk in de duinen maar ook op de Veluwe[2][3] en andere, vaak kalkhoudende zandgronden te vinden. Er komen negentien soorten voor. In België zijn er, sinds de vondst in 2014 van de viltige aardster (Geastrum saccatum) in een elzenbosje in Koksijde, twintig verschillende soorten te vinden.[4]
Soorten
[bewerken | brontekst bewerken]Wetenschappelijk naam | Naam | aantal slippen | apophyse | mondzone |
---|---|---|---|---|
Geastrum berkeleyi | grote ruwe aardster | 5-9 | ja met steel | gevoord-geplooid en vaak scherp afgezet met een ringvoor |
Geastrum campestre | ruwe aardster | 7-9 | ja met steel | gevoord-geplooid en vaak scherp afgezet met een ringvoor |
Geastrum corollinum | tepelaardster | (6) 7-10 | nee | tepelvormig, gewimperd, duidelijk begrensd |
Geastrum coronatum | forse aardster | 7-12 | ja met steel | gewimperd, al dan niet duidelijk begrensd |
Geastrum elegans | bruine aardster | 4-8 | nee | hoog kegelvormig, gevoord-geplooid en niet begrensd |
Geastrum fimbriatum | gewimperde aardster | 6-10 | nee | gewimperd, niet begrensd |
Geastrum floriforme | bloemaardster | 6-11 | nee | gewimperd, niet begrensd |
Geastrum fornicatum | grote vierslippige aardster | 4 | ja met steel | gewimperd zonder hof of ringvoor |
Geastrum lageniforme | slanke aardster | 6-10 | nee | gewimperd, vaak hoog kegelvormige met hof en ringvoor |
Geastrum minimum | kleine aardster | 6-10 | meestal | gewimperd en heeft een scherp begrensd hof op een soort verhoging |
Geastrum pectinatum | grote aardster | 6-10 | ja met steel | hoog kegelvorming en gevoord-geplooid en heeft soms een ringvoor |
Geastrum pseudolimbatum | krulaardster | 7-13 | soms en steel | scherp begrensd, gewimperd met hof |
Geastrum quadrifidum | vierslippige aardster | 4(-5) | ja | gewimperd en heeft een hof op een soort verhoging met duidelijke ringvoor |
Geastrum rufescens | roze aardster | 5-9 | gesteeld zonder apophyse | gewimperd en niet begrensd |
Geastrum saccatum | viltige aardster | 5-8 | nee, soms met kraag | gewimperd en heeft een hof met een meestal duidelijke ringvoor |
Geastrum schmidelii | heideaardster | 6-9 | ja met steel | gevoord-geplooid en opvallend scherp afgezet met een ringvoor |
Geastrum smardae | tuinaardster | 6-10 | meestal | gewimperd al dan niet omgeven door een klein hof |
Geastrum striatum | baretaardster | 6-12 | ja[5] | geplooid-gevoord |
Geastrum triplex | gekraagde aardster | 4-8 | kraag | gewimperd met een duidelijke afgegrensd lichte hof |
Foto's
[bewerken | brontekst bewerken]- Geastrum welwitschii (Syn. Geastrum javanicum var. welwitschii)
Zie ook
[bewerken | brontekst bewerken]Externe link
[bewerken | brontekst bewerken]- SoortenBank.nl beschrijvingen en afbeeldingen van Geastrum-soorten
- ↑ Index Fungorum
- ↑ Instituut voor natuureducatie en duurzaamheidNationale Parken Paddenstoelparadijzen 21 september 2017. Gearchiveerd op 30 september 2017.
- ↑ IVN-Bijentuin via: Gekraagde aardster (Geastrum triplex) waarnemingen te Nunspeet, 2 oktober 2015. Gearchiveerd op 30 september 2017.
- ↑ Natuurpunt.be, aardsterren, bezocht 2022-01-17. Gearchiveerd op 11 januari 2024.
- ↑ zeer karakteristieke, scherpe, hangende, kraagvormige apophyse die pas zichtbaar wordt bij ingedroogde exemplaren