Grote Noord

Grote Noord
	R.K. Sint Cyriacus en Franciscus kerk met links de pastorie, beide naar ontwerp van A.C. Bleijs
Geografische informatie
Locatie	Hoorn
Stadsdeel	Binnenstad
Begin	Roode Steen
Eind	Kleine Noord
Lengte	0,4 km
Algemene informatie
Aangelegd in	14e eeuw
Bestrating	klinkers
Geen toegang	auto’s en fietsers
Opvallende gebouwen	R.K. Sint Cyriacus en Franciscus kerk met links de pastorie
Overig	28 rijksmonumenten

Het Grote Noord is een winkelstraat in de Noord-Hollandse stad Hoorn. De straat is tezamen met het Kleine Noord en de Grote Oost een van de oudste straten van Hoorn. Een eerste vermelding van de straat stamt uit de 14e eeuw als de Noertstraat. Het Grote Noord maakt samen met de Kleine Noord, het Breed, de Gedempte Turfhaven en het Gouw deel uit van "het winkelrondje".

Het Grote Noord is een verbinding tussen de Roode Steen en het kruispunt tussen de Grote en Kleine Noord en het Breed.

Naam

Wat nu de Grote en Kleine Noord zijn is lange tijd één straat geweest. Deze ene straat heeft meerdere namen gekend, afhankelijk van achterliggende straten.

14e eeuw: Noertstraet
15e eeuw: Noerderstraet of Noirderstaet
1595: Ouden Noort
1840: Grote Noord
1888: per raadsbesluit wordt de naam Grote Noord officieel vastgelegd.

Gebeurtenissen

In 1420 werd de straat voor het eerst met stenen geplaveid.^[1] In 1882 werd de R.K. kerk Sint Cyriacus en Franciscus (beter bekend als de Koepelkerk) aan de Grote Noord gebouwd. Rond 1884 is werden de stadsgrachten gedempt,waaronder ook de Grote Noord.

Tussen 1807 en 1909 werd er op de Grote Noord en de Breed elk najaar een zaadmarkt gehouden. Het Grote Noord werd hiervoor zelfs afgezet voor al het doorgaande verkeer.^[2] In 1888 kregen het pand De Zaadmarkt en tegenovergelegen café De Witte Engel elk een gietijzeren luifel om de zaadhandelaren een dak boven het hoofd te bieden.

Ter hoogte van de Koepelkerk staat sinds 1990 een monument, van de hand van Truus Menger-Oversteegen, ter herinnering aan een wandelroute die vijf verzetsstrijders uit Amsterdam op 4 januari 1945 af moesten leggen. De route begon aan de Westerdijk en liep via de Nieuwsteeg, Achterom, Geldersesteeg, Grote Noord, Roode Steen en Kerkstraat naar de Grote Kerk. Bij de Grote Kerk werd in 1947, op het eindpunt, een herinneringsmonument geplaatst ter herinnering aan de fusillade van het vijftal verzetsstrijders. Zij werden voor de kerk, voor het oog van de Hoornse bevolking gefusilleerd.^[3] Elk jaar op 4 mei wordt deze route gelopen in een Stille Tocht.

Monumenten

Het Grote Noord telt 28 rijksmonumenten. Hieronder zijn:

de R.K. kerk Sint Cyriacus en Franciscus, ook bekend als de Koepelkerk
de naastgelegen pastorie
Grote Noord 20, een herenhuis tegenover de Koepelkerk
In de twe vergulde Hofd
de Zaadmarkt op Grote Noord 115

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Groot, N.J., et al (1982) Hoorn huizen, straten, mensen, Monumenten uit de geschiedenis van Hoorn. Hoorn: Drukkerij West-Friesland B.V.
↑ Ach Lieve Tijd 7: Zeven eeuwen Hoorn, zijn bewoners en hun handel. Oud Hoorn. Gearchiveerd op 19 juli 2023. Geraadpleegd op 22 maart 2016.
↑ Oud Hoorn: Stille toch. Gearchiveerd op 30 januari 2023.

Zie de categorie Grote Noord van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] Groot, N.J., et al (1982) Hoorn huizen, straten, mensen, Monumenten uit de geschiedenis van Hoorn. Hoorn: Drukkerij West-Friesland B.V.

[2] Ach Lieve Tijd 7: Zeven eeuwen Hoorn, zijn bewoners en hun handel. Oud Hoorn. Gearchiveerd op 19 juli 2023. Geraadpleegd op 22 maart 2016.

[3] Oud Hoorn: Stille toch. Gearchiveerd op 30 januari 2023.

[1]

[2]

[3]