Hongkong-Hakka

Hongkong-Hakka
Naam (taalvarianten)
Vereenvoudigd 香港客家话
Traditioneel 香港客家話
Pinyin Kèjiāhuà
Jyutping (Standaardkantonees) hoeng1 gong2 haak3 gaa1 waa6
Standaardkantonees Héung Kôong Haak Kaa Waa
Yale (Standaardkantonees) heung1 gong2 haak3 ga1 wa6
Bao'an-Hakka Hieung kong haak kaa waa
Hongkong-Hakka hiong1 gong3 hak7 ga1 wa5
Meixianhua hiong1 gong3 hag2 ga1 wa5
Peng'im (Chaozhouhua) hiang1 gang2 ket4 ue7 香港客話
Minnanyu Hiong-káng Kheh-oē 香港客話
Shanghainees [ɕiã kɑ̃ kʰaʔ ʨiɑ u]

Het Hongkong-Hakka is het meestgesproken dialect van de Hakka in de New Territories van Hongkong. Het dialect is een van de vele varianten van het Hakka. Het heeft veel sprekers in New Territories, Engeland en Nederland. In de laatste twee Europese landen wordt dit dialect sinds begin jaren vijftig van de 20e eeuw gesproken, toen de eerste Hakka migranten uit de New Territorries kwamen.

Het Hongkong-Hakka bestaat al meer dan tweehonderd jaar en was een belangrijke voertaal voor marktkoopmannen en handelaren in de New Territories. Door de popularisering en educatie van het Standaardkantonees kwam er een eind aan de macht die het Hongkong-Hakka had. Het aantal van Hakkanezen in Hongkong in 1966 wordt geschat op 250.00, dat was 6,7% van de Hongkongse bevolking en 7,5% van de Hongkongse bevolking kon Hongkong-Hakka spreken. Nu zijn de Hongkong-Hakkasprekers in Hongkong alleen nog te vinden in de kleine dorpen op het platteland van de New Territories.

In de jaren zeventig waren er nog veel Hongkong-Hakkasprekers in Tai Po 大埔, Yuen Long 元朗, Sheung Shui 上水 en andere gebieden met veel Hakkanezen in New Territories. Tegenwoordig zijn er in die drie gebieden nog maar weinig Hakkanezen. De meesten hebben hun jiaxiang in het vasteland van China.

Om het plattelandsgevoel van sommige TVB series wat te verhogen, worden sommige stukjes in de serie expres in het Hongkong-Hakka gesproken.

Het Hongkong-Hakka wordt geschreven in Hakka pinjim. Hakka pinjim is gelijk aan Jyutping.

Zinnen en woorden in het Hongkong-Hakka

[bewerken | brontekst bewerken]
Een paar zinnen en woorden in het Hongkong-Hakka
Nederlands Hongkong-Hakka Kantonees traditioneel Chinees
ik ngai (涯) Ngoh (我)
hij/zij Kie (佢) Keuj (佢) 他/她
meisje Môoi taai (妹仔) Leuj Chai (女仔) 女兒
jongetje Lauw Dhaai (??) Laam Chai (男仔) 男兒
goede jongen Lien T'aai (??) Lek Chai (叻仔) 好孩子
wat? Mak kaai (乜街) Meh jeh? (咩野?) 什麽?
Wat doe je? Jie choh mak kaai? (你做乜街阿?) Le choow mah jeh? (你做咩野阿?) 你幹什麽呢?
komen Loi (來) Leej (來)
Het mag niet! M deh! (唔得!) M dah! (唔得!) 不行!
uitnodigen Tjang (請) Cheng (請)
eten Sîh (食) Sik (食)
de hele dag Saang ngjîh (成日) Sing yat (成日) 全日
mij niet uitnodigen M Hang Aai M juk ngo 沒叫我
geen tijd hebben M Deh Haan (唔得閑) M dah Haan (唔得閑) 沒空了
zeer mooi Hau leng k'aai Keej Leng Woh 很漂亮
Dat is het niet. M heh oh (唔係哦) M Haj Aa (唔係阿)
Nog steeds tegen je moeder liegen? Hang Nak Aa Maa? Chong aak aa maa? 還騙阿媽?
Ik weet het. Ngai Die daauw (知道阿) Chie toow (知道阿)
een verjaardagsspreuk Njen njen joow kiem jiet, sooi sooi joow kiem dzaauw. (年年有今日,嵗嵗有今朝) Nien nien yauw kam yat, seuj seuj yauw kam chiew. (年年有今日,嵗嵗有今朝)
een verjaardagsspreuk Foek yuu dong haai, soow bie naan saan. (福如東海,壽比南山) Fok yuu tong hooi, sauw peej naam saan. (福如東海,壽比南山)
bedankt Doh Tjèh (多謝) Toh Cheh (多謝)
spreken Kang wah (講) Kôong wah(講)
terugkomen Faan Looj (回來) Faan Leej (返來) 回來
eigen mensen Chie Kaa Ngin (自己人) G / Tjie keej yaan (自己人)
twee Ngie (二) Yie (二)
tien Sip (十) Sap (十)
tot ziens Tjai ken (再見) Chooi kien (再見)