Houthalen-Helchteren

Houthalen-Helchteren
Hôtele-Helichtre
Gemeente in België Vlag van België
Houthalen-Helchteren (België)
Houthalen-Helchteren
Geografie
Gewest Vlag Vlaanderen Vlaanderen
Provincie Vlag Limburg Limburg
Arrondissement Maaseik
Oppervlakte
– Onbebouwd
– Woongebied
– Andere
78,23 km² (2022)
65,99%
12,38%
21,62%
Coördinaten 51° 2' NB, 5° 23' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkings­dichtheid
30.896 (01/01/2024)
50%
50%
394,95 inw./km²
Leeftijdsopbouw
– 0-17 jaar
– 18-64 jaar
– 65 jaar en ouder
(01/01/2024)
19,46%
59,77%
20,77%
Buitenlanders 9,87% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester Alain Yzermans (sp.a-Groen!)
Bestuur Vooruit-Groen-CD&V
Zetels
Vooruit-Groen
CD&V
N-VA
S&D
Vlaams Belang
31
10
8
6
5
2
Economie
Gemiddeld inkomen 19.108 euro/inw. (2021)
Werkloosheids­graad 6,88% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode
3530
3530
Deelgemeente
Helchteren
Houthalen
Zonenummer 011 - 089
NIS-code 72039
Politiezone CARMA
Hulpverlenings­zone Oost-Limburg
Website www.houthalen-helchteren.be
Detailkaart
ligging binnen het arrondissement Maaseik
in de provincie Limburg
Portaal  Portaalicoon   België
De Slag bij Houthalen, een episode in de Tiendaagse Veldtocht (1831)

Houthalen-Helchteren (Limburgs: Houthalen helchtre) is een gemeente in de Belgische provincie Limburg. De gemeente telt ruim 30.000 inwoners. De gemeente is de hoofdplaats van het het gerechtelijk kanton Houthalen-Helchteren en maakt deel uit van het kieskanton Peer.

Deelgemeenten

[bewerken | brontekst bewerken]
# Naam Opp.
(km²)
Inwoners
(2020)
Inwoners
per km²
NIS-code
1 Houthalen 48,41 23.813 492 72039A
2 Helchteren 29,81 6.737 226 72039B

De fusiegemeente bestaat uit 2 deelgemeenten: Houthalen en Helchteren. Houthalen, de grootste van de twee, fungeert als centrum van de gemeente. Daar is in september 2012 een ecologisch Nieuw Administratief Centrum (NAC) geopend, dat de gemeentelijke diensten, het sociaal huis, de balies bib en toerisme, het kinderdagverblijf De Sijsjes, de technische ploegen, de politie, het pwa, de muziek- en tekenacademie en een aantal externe partners huisvest. In het gebouw bieden een aantal appartementen woongelegenheid, zodat het NAC werken, wonen en vrije tijd combineert. Op het terrein van het oud mijngebouw achter het NAC wordt een cleantechcampus ontwikkeld. Het oude mijngebouw doet hierbij dienst als incubator voor jonge bedrijven in de cleantechsector en kreeg de naam Greenville. Tussen het NAC en Greenville wordt een woonzone ontwikkeld, waarin een pilootproject rond cohousing voorzien is.

Houthalen omvat naast het centrum nog vier gehuchten die tevens parochies zijn. Langs de N74 ligt Laak dat door lintbebouwing naar de centrumkern toe gegroeid is.
In het westen tegen de grens met Heusden ligt Lillo. De benaming is afkomstig van linde en het toponiem lo. Bij de kapel van St.-Catharina staat nog een (oude) lindeboom.
Lillo bevat een schansstraat met bijhorende schans waar eerder de mensen zich verschansten in slechtere tijden of aanvallen van buitenaf. De schans is nog zichtbaar door een hoog liggende rechthoek met daarrond een beek. De houtwallen zijn natuurlijk verdwenen. In het zuidoosten ligt Meulenberg met zijn mijnwerkerstuinwijken. Meulenberg is ook vergroeid met het centrum. In het oosten ligt Houthalen-Oost, bestaande uit recentere verkavelingen. De bebouwde kernen van Houthalen-Oost en het Genkse Zwartberg sluiten op elkaar aan.

Helchteren is de meest noordelijke deelgemeente en ligt grotendeels langs de N74 en de weg van Heusden naar Meeuwen. In het oosten van de deelgemeente ligt nog het landelijke gehucht Sonnis.

Aangrenzende gemeenten

[bewerken | brontekst bewerken]

De buurgemeenten zijn Hechtel-Eksel, Peer, Oudsbergen, Genk, Zonhoven, Heusden-Zolder en Beringen.

Demografische ontwikkeling

[bewerken | brontekst bewerken]

Alle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.

  • Bronnen:NIS, Opm:1831 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari
1992 tot heden
jaar Aantal[1] Evolutie: 1992=index 100
1992 27.717 100,0
1993 28.074 101,3
1994 28.202 101,7
1995 28.435 102,6
1996 28.653 103,4
1997 28.761 103,8
1998 28.916 104,3
1999 29.105 105,0
2000 29.215 105,4
2001 29.270 105,6
2002 29.438 106,2
2003 29.416 106,1
2004 29.607 106,8
2005 29.802 107,5
2006 29.945 108,0
2007 30.050 108,4
2008 29.999 108,2
2009 30.120 108,7
2010 30.126 108,7
2011 30.318 109,4
2012 30.356 109,5
2013 30.515 110,1
2014 30.623 110,5
2015 30.666 110,6
2016 30.592 110,4
2017 30.601 110,4
2018 30.623 110,5
2019 30.655 110,6
2020 30.550 110,2
2021 30.498 110,0
2022 30.844 111,3
2023 30.960 111,7
2024 30.896 111,5

De gemeente Houthalen-Helchteren ligt in het kieskanton Peer en het provinciedistrict Peer, het kiesarrondissement Hasselt-Tongeren-Maaseik (identiek aan de kieskring Limburg).

Houthalen-Helchteren Supranationaal Nationaal Gemeenschap Gewest Provincie Arrondissement Provinciedistrict Kanton Gemeente
Administratief Niveau Vlag van Europa Europese Unie Vlag van België België Vlag Vlaanderen Vlaanderen Vlag Limburg Limburg Maaseik Houthalen-Helchteren
Bestuur Europese Commissie Belgische regering Vlaamse regering Deputatie Gemeentebestuur
Raad Europees Parlement Kamer van
volksvertegenwoordigers
Vlaams Parlement Provincieraad Gemeenteraad
Kiesomschrijving Nederlands Kiescollege Kieskring Limburg Hasselt-Tongeren-Maaseik Peer Peer Houthalen-Helchteren
Verkiezing Europese Federale Vlaamse Provincieraads- Gemeenteraads-

(Voormalige) Burgemeesters

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie Lijst van burgemeesters van Houthalen-Helchteren voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Tijdspanne Burgemeester
1977 - 1982 Jan Gerits (CVP)
1983 - 1992 Lode Franssens (CVP)
1992 - 2000 Maurice Vanoevelen (CVP)
2001 - 2003 Jules D'Oultremont (sp.a)
2003 - heden Alain Yzermans (sp.a)

Legislatuur 2013-2018

[bewerken | brontekst bewerken]

Burgemeester blijft Alain Yzermans (sp.a-Groen-Plus). Hij leidt een coalitie bestaande uit sp.a-Groen-Plus en CD&V. Samen vormen ze de meerderheid met 18 op 31 zetels.

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

[bewerken | brontekst bewerken]
Partij of kartel 10-10-1976[2] 10-10-1982 9-10-1988 9-10-1994 8-10-2000 8-10-2006[3] 14-10-2012[4] 14-10-2018 13-10-2024
Stemmen / Zetels % 27 % 27 % 27 % 27 % 29 % 29 % 31 % 31 % 31
CVP1 / CD&V2 / HOPPAHB 67,781 20 39,211 12 33,421 10 41,941 14 29,491 10 24,442 8 22,142 8 21,92 7 44,1B 15
SP1 / sp.a2 / sp.a-Groen-plusA / HOPPAHB 19,991 5 28,051 8 31,81 10 27,51 8 30,271 10 34,852 12 27,96A 10 26,3A 9
Agalev1 / Groen!2 / sp.a-Groen-plusA / HOPPAHB - - - 7,051 1 9,041 2 5,582 1
VU1 / VU&ID2 / OM-NU!3 / N-VA4 / N-VA - BUURA 12,231 2 11,181 2 8,631 2 - 3,822 0 12,663 3 19,404 6 14,04 4 38,3A 13
S&D1 / BUUR2 / N-VA - BUURA - - - - - - 16,571 5 21,91 8
PVV1 / VLD2 / Open Vld3 - - 4,931 0 6,492 1 11,392 3 6,292 1 4,623 0 - -
Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2 - - 1,941 0 8,911 2 15,991 4 13,022 4 7,642 2 10,02 3 13,02 3
INSPRK - - - 6,74 1 - - - - -
NIEUW - 20,06 5 19,27 5 - - - - - -
PVDA - 1,5 0 - 0,45 0 - - - 3,0 0 4,6 0
Anderen(*) - - - 0,92 0 - 3,17 0 1,69 0 2,9 0 -
Totaal stemmen 11200 13378 14872 15909 18025 20550 21064 21132 13019
Opkomst % 96,95 95,84 94,93 96,10 93,96 93,7 57,4
Blanco en ongeldig % 5,28 5,98 5,73 4,44 4,47 3,76 3,98 4,3 0,8

De zetels van de gevormde meerderheid staan vetjes afgedrukt. De grootste partij staat in kleur.
De rode cijfers naast de gegevens duiden aan onder welke naam de partijen telkens bij een verkiezing opkwamen.
(*) 1994: AOV (0,92%) / 2006: Houthalens-Belang (1,45%), Lijst Remi Timmers (1,72%) / 2012: HART / 2018: U&WIJ (2,2%), ECHT (0,4%), Be.One (0,3%)

Bezienswaardigheden

[bewerken | brontekst bewerken]
Het NAC in Houthalen
Zie Lijst van onroerend erfgoed in Houthalen-Helchteren voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Toerisme en recreatie

[bewerken | brontekst bewerken]

Houthalen-Helchteren telt op haar grondgebied 3 recreatiedomeinen:

  • Kelchterhoef, "de Plas", de hoeven, wandel- en fietstrajecten, camping
  • Hengelhoef, natuur- en recreatieterrein
  • Molenheide, gemeentelijk wild-wandelpark, camping en complex met zwembaden, tennisterreinen en overdekte speeltuin

Het naturistenterrein van Houthalen bevond zich bij het gehucht Lillo.

Bekende personen

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Houthalen-Helchteren van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.