Brandweer Zone Rand

Brandweer Zone Rand
De provincie Antwerpen is verdeeld in vijf hulpverleningszones.
Kenmerken
Provincie	Antwerpen
Gemeenten	21
Oppervlakte	713,42 km²
Bevolking	428.398 (01/01/2023)
Brandweerposten	20
Personen
Zonecommandant	Katrien De Maeyer
Ligging van de zone
Website
Belgische hulpverleningszone

Brandweer Zone Rand (hulpverleningszone Antwerpen 3) is een van de 35 Belgische en een van de vijf Antwerpse hulpverleningszones. De zone ging officieel van start op 1 januari 2015 en verzorgt vanuit 20 brandweerposten de brandweerzorg en medische hulpverlening (ambulance) in het noordwesten van de provincie Antwerpen in het gebied rond de stad Antwerpen.

Naar aanleiding van de gasexplosie te Gellingen op 30 juli 2004 werd door de Belgische overheid gestart met het hervormen van de brandweer. Bij deze hervorming gingen de gemeentelijke brandweerkorpsen op in nieuwe structuren: de hulpverleningszones. Op 1 januari 2015 ontstonden de meeste nieuwe hulpverleningszones. Brandweer Zone Rand is een van deze hulpverleningszones en bestaat uit de voormalige korpsen van de gemeenten Borsbeek, Brasschaat, Brecht, Edegem, Essen, Kalmthout, Kapellen, Kontich, Malle, Ranst, Schilde, Schoten, Wommelgem, Wuustwezel, Zandhoven en Zoersel.

Het beschermingsgebied van Brandweer Zone Rand beslaat ongeveer 710 km² en omvat 21 gemeenten gelegen rond de stad Antwerpen die gezamenlijk een bevolking van een kleine 420.000 inwoners vertegenwoordigen. Brandweer Zone Rand grenst tevens aan de hulpverleningszones Brandweer Zone Antwerpen, Hulpverleningszone Rivierenland, Brandweer Zone Kempen en Hulpverleningszone Taxandria. Vanaf 1 januari hecht Borsbeek zich aan bij Antwerpen en zal het op die manier ook gaan deel uitmaken van Brandweer Zone Antwerpen. Zone rand telt vanaf dan nog 20 gemeenten.^[1]

De onderstaande lijst geeft een overzicht van de 21 gemeenten en hun kenmerken:

De hulpverleningszone wordt bestuurd door het zonecollege dat is samengesteld uit zes burgemeesters en de zonecommandant. De zes burgemeesters die zetelen in het zonecollege zijn anno 2023 Koen Metsu (Edegem), Dirk Bauwens (Schilde), Liesbeth Verstreken(Zoersel), Gaston Van Tichelt (Essen) en Dis Van Berckelaer (Borsbeek). Het zonecollege wordt gecontroleerd door de zoneraad die is samengesteld uit de burgemeesters van alle 21 gemeenten en de zonecommandant. Koen Metsu zit het zonecollege en de zoneraad voor.

De zonecommandant staat in voor de operationele leiding over de hulpverleningszone. Vanaf 2019 werd Katrien De Maeyer zonecommandant. Zij werd zo de eerste en anno 2024 enige vrouwelijke brandweerchef van het land. Zij zette haar mandaat stop op 15 september 2024. De postcoördinators (de vroegere dienstchefs) staan in voor de goede operationele werking van de brandweerposten. Het operationele personeel van de hulpverleningszone bestaat in totaal uit 818 vrijwillige en beroeps brandweerlieden en 31 administratieve en logistieke personeelsleden.

Alle posten zijn vrijwilligersposten, de 62 beroeps brandweerlieden zijn verdeeld over de zone en staan in voor het noodzakelijke onderhoud van de posten, voertuigen en materiaal. Tevens ondersteunen zij ook de administratie en verzorgen de logistieke diensten. Bij interventies krijgen zij versterking van de opgeroepen vrijwilligers.

De zone verzorgt vanuit 2 posten (Wuustwezel/Malle) ook de ambulance dienst. Hiervoor zijn 101 mensen paraat (waarvan 20 ambulanciers en 81 brandweer/ambulancier)

Aan elke post kan een specialisatie worden toegekend op basis van zijn locatie en historische ervaring en kennis. Zo bevinden de duikposten zich in Brecht,Schoten en Zandhoven en zijn de posten rond natuurgebieden gespecialiseerd in het bestrijden van natuur en heide branden zoals op het Groot Schietveld in Brecht of de Kalmthoutse heide.

De zone heeft een samenwerkingsafspraak met brandweer zone Antwerpen, bij een groot incident met gevaarlijke stoffen levert de zone meetploegen (Sint-job,Essen,Borsbeek) en kan Antwerpen andersom de gaspakteams leveren.[1]

De hulpverleningszone beschikt over een zonaal retributiereglement, waarin is vastgelegd welke interventies betalend en welke gratis zijn. De wet- en regelgeving bepaalt dat de hulpverleningszone een aantal interventies (zoals brandbestrijding) gratis moet uitvoeren. De hoofdzetel van de hulpverleningszone bevindt zich in de Ruiterijschool 1, Brasschaat.

In het budget van de zone voor 2017 wordt 620.000 euro geïnvesteerd in de aankoop van persoonlijke beschermingsmiddelen, 385.000 euro in de vernieuwing van zend- en oproepapparatuur, 2,5 miljoen euro in nieuw materieel en wagens 440.000 euro in opleidingen.^[4]