Jaap de Hoop Scheffer

Jaap de Hoop Scheffer
Jakob Gijsbert de Hoop Scheffer
Jakob Gijsbert de Hoop Scheffer
Geboren 3 april 1948
Amsterdam
Politieke partij D66 (1979-1982)
CDA (sinds 1982)
Partner Jeannine de Hoop Scheffer-van Oorschot
Beroep Politicus
Diplomaat
Religie Rooms-katholiek
Secretaris-generaal van de NAVO
Aangetreden 5 januari 2004
Einde termijn 1 augustus 2009
Voorganger George Robertson
Opvolger Anders Fogh Rasmussen
Minister van Buitenlandse Zaken
Aangetreden 22 juli 2002
Einde termijn 3 december 2003
Premier Jan Peter Balkenende
Voorganger Jozias van Aartsen
Opvolger Ben Bot
Fractievoorzitter CDA
Tweede Kamer
Aangetreden 27 maart 1997
Einde termijn 1 oktober 2001
Voorganger Enneüs Heerma
Opvolger Jan Peter Balkenende
Lid Tweede Kamer
Aangetreden 3 juni 1986
Einde termijn 23 mei 2002
Portaal  Portaalicoon   Politiek

Jakob Gijsbert (Jaap) de Hoop Scheffer (uitspraak; Amsterdam, 3 april 1948) is een Nederlands oud-politicus van het CDA en oud-diplomaat. Hij was partijleider en fractievoorzitter in Tweede Kamer van 1997 tot 2001, minister van Buitenlandse Zaken van 2002 tot 2003 en secretaris-generaal van de NAVO van 2004 tot 2009. In december 2018 werd hij benoemd tot minister van staat.[1]

Vroege carrière

[bewerken | brontekst bewerken]

Jaap de Hoop Scheffer volgde tussen 1961 en 1966 een gymnasiale opleiding op het Sint Ignatiusgymnasium te Amsterdam. Na zijn rechtenstudie aan de Universiteit Leiden en zijn militaire dienst was hij van 1976 tot 1986 in dienst van het Ministerie van Buitenlandse Zaken en onder meer werkzaam in Ghana en Brussel. Van 1979 tot 1982 was hij lid van D66. Voor deze partij richtte hij in Brussel een plaatselijke afdeling op. Daarna stapte hij over naar het CDA na een meningsverschil met D66 over de plaatsing van kruisraketten op Nederlands grondgebied.

Lid Tweede Kamer

[bewerken | brontekst bewerken]

In 1986 werd hij lid van de Tweede Kamerfractie van het CDA, waarvan hij tussen 1997 en 2001 fractievoorzitter was. Tegen de tijd dat de kandidatenlijst voor 2002 moest worden opgesteld, kwam zijn positie onder druk te staan. Er ontstond een machtsstrijd, waarbij partijvoorzitter Marnix van Rij stevige kritiek had op De Hoop Scheffer en voor zichzelf een hoge plaats op de kandidatenlijst opeiste. De Hoop Scheffer trok zich terug als lijsttrekker en werd opgevolgd door Jan Peter Balkenende.

Minister van Buitenlandse Zaken

[bewerken | brontekst bewerken]

Bij de verkiezingen van 2002 werd het CDA de grootste partij en kreeg het daarmee de leidende rol tijdens de kabinetsformatie. Op 22 juli 2002 trad het kabinet-Balkenende I aan, met De Hoop Scheffer als Minister van Buitenlandse Zaken, een functie die hij een jaar later ook in het kabinet-Balkenende II zou vervullen. Als minister was De Hoop Scheffer overtuigd van de aanwezigheid van massavernietigingswapens in Irak.

Secretaris-generaal van de NAVO

[bewerken | brontekst bewerken]
Jaap de Hoop Scheffer en zijn vrouw samen met de Amerikaanse president George W. Bush en first lady Laura Bush

Op 22 september 2003 werd bekend dat De Hoop Scheffer zou worden benoemd tot secretaris-generaal van de NAVO. Op 3 december 2003 trad hij daarom af als minister. Zijn opvolger werd Ben Bot. De OVSE-top 2003 was zijn laatste taak als minister. Hij trad aan als secretaris-generaal bij de NAVO op 1 januari 2004. Tijdens de vervulling van deze functie werd het bondgenootschap uitgebreid met Albanië en Kroatië.

Op 21 juli 2009, tijdens de festiviteiten voor de Belgische Nationale Feestdag in Brussel, werd hij onwel door trombose. Hij verbleef een kleine week in het ziekenhuis.[2]

Op 30 juli 2009 was De Hoop Scheffer weer zó hersteld dat hij officieel afscheid kon nemen als secretaris-generaal van de NAVO. Die dag was er in Brussel een bijeenkomst voor zijn directe medewerkers. Ook legde hij - in aanwezigheid van de ambassadeurs van de NAVO-landen - een krans bij het monument voor militairen die zijn omgekomen bij NAVO-operaties.

Tevens was De Hoop Scheffer aanwezig op de Bilderbergconferentie in 2003, 2005, 2007 en 2009.[3]

Na de politiek

[bewerken | brontekst bewerken]

Van 1 september 2009 tot 1 september 2014 was De Hoop Scheffer bijzonder hoogleraar internationale politiek en diplomatieke praktijk aan de Universiteit Leiden, waar hij de Pieter Kooijmans Leerstoel bekleedde. Gedurende deze periode doceerde hij aan de Campus Den Haag van de universiteit.[4] In 2014 ging De Hoop Scheffer met pensioen en sindsdien is hij emeritus hoogleraar.[5]

Van 1 september 2014 tot 1 september 2022 was hij voorzitter van het Kapittel voor de Civiele Orden.[6][7] In 2016 was hij lobbyist voor de defensie-industrie.[8]

In juni 2018 werd hij samen met Sybilla Dekker (VVD) en Winnie Sorgdrager (D66) voorgedragen als minister van Staat.[9]

Jaap de Hoop Scheffer is gehuwd met Jeannine de Hoop Scheffer-van Oorschot, die Frans doceert.

Vervulde functies

[bewerken | brontekst bewerken]

Nevenfuncties

[bewerken | brontekst bewerken]

Onderscheidingen

[bewerken | brontekst bewerken]
[bewerken | brontekst bewerken]
Commons heeft media­bestanden in de categorie Jaap de Hoop Scheffer.
Voorganger:
E. Heerma
Fractievoorzitter - CDA
Tweede Kamer
1997-2002
Opvolger:
J.P. Balkenende
Voorganger:
E. Heerma
Politiek leider CDA
1997-2001
Opvolger:
J.P. Balkenende
Voorganger:
J.J. van Aartsen
Minister van Buitenlandse Zaken
2002-2003
Opvolger:
B.R. Bot