Jan Six (1618-1700)

Jan Six
Portret van Jan Six door Rembrandt (1654)
Algemene informatie
Land	Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
Geboortedatum	14 januari 1618
Geboorteplaats	Amsterdam
Overlijdensdatum	28 mei 1700
Overlijdensplaats	Amsterdam
Werk
Beroep	schrijver, politicus, kunstverzamelaar
Functies	burgemeester van Amsterdam
Familie
Familie	Six
Vader	Jean Six
Moeder	Anna Wijmer
Kinderen	Jan Six II
Persoonlijk
Woonplaats	Dubbel huis met gevel van drie traveeën, voorzien van geblokte hoeklisenen onder rechte lijst
De informatie in deze infobox is afkomstig van Wikidata. U kunt die informatie bewerken.
Portaal    Vroegmoderne Tijd

Jan Six (Amsterdam, 14 januari 1618 – aldaar, 28 mei 1700), heer van Vromade en Wimmenum, was een Amsterdams regent en schrijver.

Jan was een lid van de familie Six. Hij was de zoon van Jean Six en Anna Wijmer en werd in de Waalse kerk gedoopt met de naam Jehan. Zijn vader overleed twee maanden voor de geboorte van Jan; hij had fortuin gemaakt in de zijde- en lakenindustrie. In juli 1655 huwde Jan Six Margaretha Tulp, de dochter van de burgemeester-hoogleraar Nicolaes Tulp.

Jan Six begon zijn studies in de vrije kunsten en rechtsgeleerdheid te Leiden op 4 maart 1634. Hij bleef tot na de dood van zijn moeder op 21 juni 1654 op de Kloveniersburgwal 101 wonen. De architect Adriaan Dortsman bouwde een huis voor hem op Herengracht 619.

In 1657 kreeg hij een stedelijk ambt. Pas in 1679 kreeg hij een zetel in de vroedschap. Hij werd slechts eenmaal burgemeester, in 1691.

Six was vriend en beschermer van zijn grote stadgenoten Vondel en Rembrandt. De eerste heeft zijn nagedachtenis bewaard in de Nederlandse letteren; de laatste vereeuwigde hem in een beroemd portret (1654), dat in het najaar van 2010 in het Rijksmuseum tentoongesteld werd.
Rembrandt schilderde Anna Wijmer, Six' moeder, reeds in 1641. In 1645 schetste Rembrandt het bruggetje van Six, een bruggetje over een zijkanaal van de Amstel. De Nederlandse vertaling van Il libro del Cortegiano - De volmaeckte Hovelinck - van Baldassare Castiglione werd in 1662 door de vertaler Lambertus van den Bos aan Jan Six opgedragen.

Six' verzameling schilderijen, tekeningen en etsen genoot grote bekendheid en heeft de basis gelegd voor de Collectie Six.

Zijn toneelwerken, zonder zijn naam uitgegeven, zijn:

• Medea (Amst. 1648, uitgave in folio; 2e druk in 4 o. met een ets van Rembrandt uit 1647, ald. 1679; 3e dr. ald. 1680, waarachter het gedicht Muiderberg). Het stuk werd in de Amsterdamse schouwburg door Jan Vos voor lege zalen opgevoerd. Behalve dan die keer dat Cosimo III de' Medici kwam kijken, op 30 december 1667.
• Onschult (blijspel, ald. 1654, herdrukt in 1662).

Geert Mak, De levens van Jan Six. Een familiegeschiedenis. 2016.

• Profiel bij de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren (dbnl)
• George J. Möller, 'Het album Pandora van Jan Six (1618-1700)', in: Jaarboek van het Genootschap Amstelodamum 76 (1984), p. 69-101.
• Portret van Margaretha Tulp, de vrouw van Jan Six

Zie de categorie Jan Six van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.