Joodse parachutisten uit mandaatgebied Palestina

Joodse parachutisten in Italië (20 november 1944).
Herdenkingspostzegel uit 1955.
Tentoonstelling in het Beyt ha-Gdudim museum (2016, Avichajil, Israël).

De Joodse parachutisten uit mandaatgebied Palestina, ook bekend als de Yishuv Paratroopers[1], vormden een groep van 250 Joodse mannen en vrouwen in mandaatgebied Palestina die zich vrijwillig hadden aangemeld bij het Britse leger en die zich tussen 1943 en 1945 als parachutist in bezet Europa begaven. Hun missie was om het verzet tegen de Duitsers te organiseren en hulp te bieden bij de redding van geallieerde soldaten.

Van de aanvankelijk 250 vrijwilligers volgden 110 een training. 32 van hen kwamen uiteindelijk met een parachutesprong in Europa; vijf infiltreerden de te bereiken landen via een andere route. Meestal ging het om emigranten uit Europa, die al beschikten over kennis van de landen waar ze heen gezonden werden.

Drie van de parachutisten gingen naar Hongarije, negen naar Roemenië, waar ze geallieerde krijgsgevangenen hulp boden.[2] Vijf van hen namen deel aan de Slowaakse Nationale Opstand in oktober 1944 en een ander zestal opereerde in Noord-Italië. Tien parachutisten ondersteunden Britse netwerkmissies met de Joegoslavische partizanen, twee anderen bereikten Bulgarije, één parachutist ging naar Frankrijk en één naar Oostenrijk.

Op locatie slaagden de Joodse parachutisten (al dan niet na een parachutesprong) erin om contact te maken met de verschillende verzetsgroepen op de Balkan. Onmiddellijk na de bevrijding ondersteunden de parachutisten in Roemenië de organisatie van de emigratie naar Palestina.[2]

Duitse reactie

[bewerken | brontekst bewerken]

De Duitsers slaagden erin twaalf parachutisten gevangen te nemen, waarbij zeven werden geëxecuteerd. Drie van de geëxecuteerden waren gevangengenomen in Slowakije, twee werden gevangen in Hongarije en één in Italië. De parachutist in Frankrijk werd na zeven missies gepakt en vermoord.

Na de oorlog werd het stoffelijk overschot van drie van de zeven vermoorde parachutisten overgebracht naar de Nationale Leger- en Politiebegraafplaats op de Herzlberg-begraafplaats in Jeruzalem. De overige vier kregen hier ook een eigen herdenkingsplaats.

Lijst met namen

[bewerken | brontekst bewerken]

Hieronder een lijst van namen van leden van de groep (niet compleet).[2][3]

Voornaam Achternaam Bijzonderheden
Arieh Lupsesko
Yitzchak Ben-Efraim
Yeshayahu Trachtenberg
Yehuda Gokovsky
Dov (Berger) Harari
Haviva Reik Doodgeschoten op 24 november 1944 in Slowakije
Sara Braverman Overleefde de oorlog en overleed in 2013.[4]
Tsadok Doron
Uriel Kaner
Baruch Kamin
Hanna Szenes Infiltreerde in Hongarije. Werd gevangengenomen en in 1944 in Boedapest geëxecuteerd.
Yoel Palgi Infiltreerde in Hongarije en ontsnapte naar Palestina.
Stephan Rafael (Rafi) Reiss Infiltreerde in Slovakije, werd gevangengenomen en gedood op 24 november 1944.
Abba Berdiczew Werd gevangengenomen in Slovakije en gedeporteerd naar concentratiekamp Mauthausen.
Ephra Dafni
Eli Zohar
Reuven Dafni
Zvi Ben Yaakov Gevangengenomen en gedood in Slowakije.
Peretz Goldstein Parachutist in Joegoslavië, werd gevangengenomen en gedeporteerd naar concentratiekamp Oranienburg, waar hij omkwam.
Arieh Lupesko Gevangengenomen in Roemenië, weer vrijgelaten en mocht naar Palestina terugkeren.
Uriel Kanar
Enzo Sereni Neergeschoten op 18 november 1944 in concentratiekamp Dachau.

Begraafplaats

[bewerken | brontekst bewerken]

Op de Herzlberg liggen de volgende drie Joodse parachutisten begraven:

De zeven graven/herdenkingsplaatsen op de Herzlberg.
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Yishuv Paratroopers van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.