Krim-Tataren

Krim Tataren
Totale bevolking ±1 miljoen
Verspreiding Krim, Turkije, Roemenië, Bulgarije, Oezbekistan, Rusland, West-Europa
Taal Krim-Tataars, Turks, Russisch, Oekraïens, Roemeens
Geloof Islam
Verwante groepen Nogai, Karaïm, Tataren, Balkaren
Vlag van de Krim-Tataren
Portaal  Portaalicoon   Landen & Volken

De Krim-Tataren (Krim-Tataars: къырымтатарлар, qırımtatarlar/къырымлар, qırımlılar) zijn een Turkse etnische groep. Zij spreken Krim-Tataars, een taal die tot de Turkse talen behoort, en zijn grotendeels soennitische moslims.

De Krim-Tataren moeten duidelijk worden onderscheiden van de Wolga-Tataren in het Wolga-Oeral-gebied: in het Russische Rijk werd de benaming "Tataren" gebruikt als algemene aanduiding voor Turkstalige islamitische volkeren. Krim-Tataren en Wolga-Tataren zijn verschillende volkeren, wier onderlinge verwantschap niet groter is dan met andere Turkse volkeren zoals Turken of Kazachen.

In mei 1944 waren de Krim-Tataren het slachtoffer van een massa-deportatie naar Oezbekistan, op bevel van NKVD-chef Beria, in het kader van de gedwongen volksverhuizingen in de Sovjet-Unie onder Stalin. Hierbij zouden tienduizenden, mogelijk 100.000 slachtoffers zijn gevallen.[1][2] De deportatie was het thema van Jamala’s protestlied “1944”, winnaar van het Eurovisiesongfestival 2016.

Zie Tataren in Roemenië voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Behalve op de Krim, waar zij in 2001 12,1 procent van de bevolking vormden, zijn er grote gemeenschappen Krim-Tataren in Turkije, Roemenië, Bulgarije, Oezbekistan, West-Europa en Noord-Amerika. Kleinere gemeenschappen van Krim-Tataren wonen in Finland, Litouwen, Rusland, Wit-Rusland en Polen.

Er wonen meer dan 250.000 Krim-Tataren op de Krim en ongeveer 150.000 zijn nog in ballingschap in Centraal-Azië (hoofdzakelijk in Oezbekistan). In Turkije wonen ongeveer 5 miljoen mensen van Krim-Tataarse oorsprong. Ze zijn nakomelingen van de emigranten in de 19e en de vroege 20e eeuw.

Ook in de Dobroedzja, een streek aan de Roemeens-Bulgaarse Zwarte Zeekust, woont een Krim-Tataarse minderheid: De volkstellingen van 2002 respectievelijk 2001 leverden 23.409 Tataren in het Roemeense deel[3] en 4515 in het Bulgaarse deel[4] op. De overgrote meerderheid van deze Tataren zijn Krim-Tataren.

In Rusland werden 4.131 Krim-Tataren geregistreerd bij de volkstelling van 2002. Het merendeel hiervan (2.609) woonde toen in de kraj Krasnodar.

[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Crimean Tatars van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.