Schubwortel

Schubwortel
Paarse schubwortel (Lathraea clandestina)
Taxonomische indeling
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:Bedektzadigen
Clade:'nieuwe' Tweezaadlobbigen
Clade:Lamiiden
Orde:Lamiales
Familie:Orobanchaceae (Bremraapfamilie)
Geslacht
Lathraea
L. (1753)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Schubwortel op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie

Schubwortel (Lathraea) is een geslacht van ongeveer vijf soorten bloeiende planten. Ze komen van nature voor in de gematigde streken van Europa en Azië. Het woord Lathraea is afgeleid uit het Griekse λαθραιος, dat verborgen betekent.

Het zijn parasieten die leven op de wortels van andere planten. Ze vormen geen chlorophyl. In de classificatie van APG II is het geslacht ondergebracht in de familie Orobanchaceae. De schubwortels onderscheiden zich van de bremrapen (Orobanche) door hun wortelstok met vlezige schubben en de klokvormige kelk met 4 gelijke slippen.

Lathraea squamaria - volledige plant met haar ondergrondse deel

De witachtige wortelstokken worden bedekt door dikke vlezige schubachtige bladeren, waarin onregelmatige putjes zitten. In deze putjes zitten harde haren, die bij aanraking door een insect als een val werken[1][2]. Vervolgens worden deze insecten gedood en verteerd[3]. De bladeren zitten net onder de grond en vormen waterdruppels, waardoor de grond om het blad zacht wordt.

In april - mei komt een 20 cm lange bloeiwijze van kleine witte of roze bloemen (Lathraea squamaria) of een korte bloeiwijze van grote purperviolette bloemen ter hoogte van het grondoppervlak (Lathraea clandestina) tevoorschijn. Na de vruchtzetting verdwijnt het bovengrondse deel van de plant tot de volgende lente.

Twee soorten komen voor in Nederland en België:

Andere soorten zijn:

  • Lathraea rhodopea Dingl. : Inheems in Thracië en Bulgarije
  • Lathraea japonica Miq. (synoniem: Lathraea miqueliana Franch. & Sav.): Inheems in Japan
  • Lathraea purpurea Cummins ex King: Inheems in de Himalaya
Lathraea rhodopea

De soort die oorspronkelijk Lathraea phelypaea L. benoemd werd, heet nu Cistanche phelypaea (L.) Cout.

  1. Francis Ernest Lloyd, The Carnivorous Plants, The Chronica Botanica Company, Waltham, Mass., 1942 - ISBN B0000EGY6B
  2. Encyclopaedia Britannica - Thootwort
  3. Martin Duncan, La vie intime des fleurs sauvages, Éditions de la Paix, Paris, 1950 - ISBN B0000DMKXQ