Nervilia

Nervilia
Nervilia aragoana
Taxonomische indeling
Rijk: Plantae (Planten) Stam: Embryophyta (Landplanten) Klasse: Spermatopsida (Zaadplanten) Clade: Bedektzadigen Clade: Eenzaadlobbigen Orde: Asparagales Familie: Orchidaceae (Orchideeën) Onderfamilie: Epidendroideae Geslachtengroep: Nervilieae Subtribus: Nerviliinae
Geslacht
Nervilia Comm. ex Gaudich. (1826)
Typesoort
Nervilia aragoana Comm. ex Gaudich. (1826)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Nervilia op Wikispecies
Portaal    Biologie

Nervilia is een geslacht van tropische orchideeën uit de onderfamilie Epidendroideae.

Ze zijn voornamelijk afkomstig uit subtropisch en tropisch Afrika, Azië en Australië.

Synoniemen: Pogonia sect. Nervilia Comm. ex Gaudich. Lindl.

De botanische naam Nervilia is afgeleid van het Latijnse 'nervus' (nerf), naar de opvallende generfde bladeren.

Nervilia-soorten zijn kleine, kruidachtige terrestrische orchideeën die fototroof of (zelden) mycoheterotroof (epiparasitisch) zijn. Ze groeien meestal in grote groepen. Ze bezitten een ondergrondse, gedeelde wortelknol en een korte, rechtopstaande bloemstengel tot 15 cm hoog.

Na de bloei en het verdwijnen van de bloemstengel verschijnt aan iedere plant, tegen de bodem, één lederachtig of vetbladachtig, hartvormig, rond of elliptisch blad, met een netwerk van duidelijke nerven. De bovenzijde van het blad is dikwijls behaard, de onderzijde paars gekleurd.

De bloem is meestal geresupineerd, de kelkbladen en kroonbladen gelijk van vorm, groen- of bruingroen gekleurd. De bloemlip is vaag of duidelijk drielobbig, met papillen of viltig behaard, meestal rood gekleurd. Het gynostemium is lang, gebogen of recht, smaller bij de basis. Het clinander heeft een diepe holte, die de helmknop grotendeels omgeeft. De stempel ligt ventraal en is elliptisch tot vierkantig. De helmknop is gebogen en bezit twee gedeelde pollinia. Er is geen of een zeer kort spoor.

Nervilia-soorten zijn terrestrische planten die in uiteenlopende biotopen te vinden zijn, van open graslanden tot in donkere regenwouden. Van zeeniveau tot 1500 m hoogte. Veel soorten zijn voorzien op een jaarlijkse droogteperiode.

Nervilia komt voor in de subtropische en tropische gebieden van Afrika, het Arabisch schiereiland, Zuidoost-Azië, Australië, Papoea-Nieuw-Guinea en enkele eilanden uit de Stille Oceaan.

Nervilia werd door Dressler in een aparte subtribus Nerviliinae binnen de tribus Nervilieae geklasseerd.^[1] Op basis van recent DNA-onderzoek^[2] zouden ook de subtribus Epipogiinae (met de geslachten Epipogium, Silvorchis en Stereosandra) en het niet-geklasseerde geslacht Xerorchis aan deze tribus moeten worden toegevoegd, wat deze tot zustergeslachten van Nervilia maken. Vooral in het geval van Xerorchis is dit nog niet duidelijk.

Naargelang de auteur worden 60 tot 80 soorten tot dit geslacht gerekend. De typesoort is Nervilia aragoana Comm. ex Gaudich. (1826)

• Taxonomie en fylogenie van de orchideeënfamilie