Paul Morphy

Paul Morphy
Paul Morphy
Persoonlijke gegevens
Land Vlag van Verenigde Staten Verenigde Staten
Geboortedatum 22 juni 1837
Overlijdensdatum 10 juli 1884
Portaal  Portaalicoon   Schaken

Paul Charles Morphy (New Orleans, 22 juni 1837 — aldaar, 10 juli 1884) was een Amerikaans schaker. In de jaren vijftig van de 19e eeuw groeide hij snel uit tot een van de sterkste schakers van de wereld. In 1858, op 21-jarige leeftijd, had hij in de Verenigde Staten al geen concurrenten meer, stak over naar Europa, en versloeg ook daar iedereen die hem voor de voeten kwam. In december 1858 speelde hij de grote match tegen Anderssen te Parijs, die hij met 8-3 won.

8 rd nd bd qd kd nd rd
7 pd pd pd pd pd bd pd
6
5 pd
4 bl pl pd
3 nl
2 pl pl pl pl pl pl
1 rl nl bl ql rl kl
a b c d e f g h
Morphygambiet in het koningsgambiet

Morphy bewees vooral in de speeltechniek bij open lijnen zijn grote superioriteit en legde ook in de verdediging grote vaardigheid aan de dag. Morphy trok zich om gezondheidsredenen helemaal uit het schaakleven terug nadat hij in 1859 weer naar New York was gegaan; hij was psychisch ziek.[bron?] Anderssen werd daarom in de eerste helft van de jaren zestig toch als leidende meester beschouwd.

In de schaakopening koningsgambiet is het morphygambiet een bekende variant die in de tijd van de Romantiek vaak gespeeld werd.
De zetten zijn: 1.e4 e5 2.f4 ef 3.Pf3 g5 4.Lc4 Lg7 5.0-0

Er zijn schaakverenigingen die de naam dragen van deze Amerikaanse schaker. In Nederland gaat het dan met name om de volgende verenigingen:

  • Leidsch Studenten Schaak Genootschap "Morphy", een studentenschaakvereniging te Leiden, opgericht op 12 november 1863
  • Morphy Schaakmat Combinatie te Den Helder, opgericht in 1902.
[bewerken | brontekst bewerken]
Zie de categorie Paul Morphy van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.