Retrograad (astronomie)
In de astronomie heet de beweging van een planeet in z'n baan om de centrale ster of van een maan of kunstmaan om een planeet retrograad, als de richting tegengesteld is aan de rotatiebeweging van het centrale lichaam. Is de bewegingsrichting gelijk aan de rotatiebeweging dan heet ze prograad.
In het zonnestelsel bewegen alle planeten en de meeste manen zich prograad, behalve de planeten Venus en Uranus. Venus beweegt retrograad, van Uranus is de draaias ongeveer 90 graden gekanteld.[1] De meeste planeten en manen draaien ook in dezelfde richting om hun as. Een object met een retrograde beweging zal zich tegengesteld bewegen ten opzichte van de meerderheid van de naburige hemellichamen. Vrijwel alle retrograde manen zijn kleine, ingevangen rotsblokjes.
Baan
[bewerken | brontekst bewerken]Het enige object in het zonnestelsel met een aanzienlijke massa dat zich in een retrograde baan beweegt, is Triton, de grootste maan van Neptunus. Ook de Komeet Halley beweegt retrograad.
Een planeet waarvoor vermoedelijk hetzelfde geldt, is WASP-17b, een exoplaneet in het sterrenbeeld Schorpioen, die in een tegengestelde baan om de ster WASP-17 draait. Het is een van de grootste planeten en heeft een zeer lage dichtheid.[2][3][4]
Aswenteling
[bewerken | brontekst bewerken]Een hemellichaam heeft een retrograde aswenteling als het in de omgekeerde richting om zijn as wentelt. In het zonnestelsel wentelen de meeste planeten en manen in dezelfde richting als de baanomloop, wat gemakkelijk te verklaren is als men veronderstelt dat het zonnestelsel is ontstaan uit een draaiende schijf materie.
- ↑ Roel van der Heijden, Waarom planeten in dezelfde richting draaien. nemokennislink.nl (28 augustus 2019). Geraadpleegd op 4 maart 2023.
- ↑ National Geographic, "Backward" Planet Has Density of Foam Coffee Cups, 17 augustus 2009
- ↑ IOP Science, WASP-17b: AN ULTRA-LOW DENSITY PLANET IN A PROBABLE RETROGRADE ORBIT, 29 december 2009
- ↑ Phys, A planet going the wrong way, 7 juni 2011