Spoorlijn Amsterdam Centraal - Schiphol

Spoorlijn Amsterdam Centraal - Schiphol
Totale lengte	17,1 km
Spoorwijdte	Normaalspoor 1435 mm
Aangelegd door	NS
Geopend	1 juni 1986
Huidige status	In gebruik
Geëlektrificeerd	Bij aanleg
Aantal sporen	2
Baanvaksnelheid	130 km/u
Beveiliging of treinbeïnvloeding	ATB EG
Treindienst door	NS, NS International, Thalys.
Traject
Legenda lijn van Zutphen lijn van Elten 47,2 Amsterdam Centraal Amsterdam Westerdok opstelterrein Westerdoksdijk opgebroken tram  3  Singelgracht Werkplaats Zaanstraat Spaarndammerdijk-Houthaven Westergasfabriek aansluiting Centrale markthallen opgebroken lijn naar Den Helder tot 1983 lijn van Amsterdam Willemspoort tot 1878 Isolatorweg metro Amsterdam Sloterdijk tot 1985 E22 Hemboog 52,5 Amsterdam Sloterdijk lijn naar Den Helder lijn naar Rotterdam Centraal vanaf 1985 lijn naar Rotterdam Centraal tot 1985 tramlijn Zandvoort - Amsterdam opgebroken 53,7 Amsterdam De Vlugtlaan De Vlugtlaan tram  7  tram  13  Jan van Galenstraat Postjesweg 56,0 Amsterdam Lelylaan tram  1   17  Heemstedestraat Henk Sneevlietweg tram  2  metro E19 westbaan lijn van Weesp Riekerpolder aansluiting Ringvaart gesloopt Schipholspoortunnel E19 oostbaan AMS baan 09/27 64,3 Schiphol Airport lijn naar Leiden Centraal HSL naar Antwerpen-Luchtbal

De spoorlijn tussen Amsterdam Centraal en Schiphol vormt de westelijke tak van de Amsterdamse Ringspoorbaan. De lijn werd geopend op 1 juni 1986.

Hiermee kreeg het belangrijke Amsterdam Centraal Station zijn aansluiting op de luchthaven. Schiphol kon met deze verbinding opgenomen worden in het Intercitynetwerk van de NS. De intercityverbindingen van Amsterdam naar Brussel en Vlissingen werden toen ook verlegd van Haarlem naar Schiphol. De opening van deze lijn vond plaats in een periode waarin de NS door de overheid vanwege de file- en de milieuproblematiek steeds meer werd beschouwd als een alternatief voor de auto.^[1] De NS zou twee jaar later in 1988 dan ook Rail 21 publiceren. Tot dan was de NS meer gezien als een vervoerbedrijf voor mensen die zich geen auto konden veroorloven,^[2] wat juist niet gold voor de reizigers op deze nieuwe spoorlijn; luchtreizigers en werknemers op Schiphol. De NS had in de jaren '70 en '80 vaak bezuinigingen opgelegd gekregen vanwege de economische crisis in Nederland.^[3]

Naar aanleiding van deze opening kreeg Koploper 4011 KLM-kleuren en het stel heeft in de gewone dienst lange tijd rondgereden. Koploper 4012 kreeg niet lang daarna Martinair-kleuren.^[4]

Er werden drie nieuwe haltes gebouwd, gedeeltelijk op viaducten, te weten: Amsterdam Lelylaan, Amsterdam De Vlugtlaan, en het bovenste gedeelte van Amsterdam Sloterdijk. Dit laatste werd hierdoor het eerste kruisingsstation van Nederland. De bovenste lijn loopt richting Amsterdam in een boog, aansluitend op de onderste. De stations kenmerkten zich door een stationsstijl met veel blauw en rode accenten; kleuren die ook terug zouden komen bij latere stations uit die periode zoals op de Flevolijn. Het betrof een duidelijke trendbreuk met het in de jaren '70 veel gebruikte oranje en bruin.^{[noot 1]} Onder meer de wachtruimte en de stationrestauratie op station Lelylaan waren light dodger blue, en zelfs het perron op station Lelylaan en het hooggelegen perron van station Sloterdijk waren beiden lichtblauw.

In de Westtak was ter hoogte van de huidige metrohalte Henk Sneevlietweg het station Amsterdam Aletta Jacobslaan gepland,^[bron?] maar dit is nooit gebouwd.

Station De Vlugtlaan werd in 2000 gesloten en later gesloopt in verband met de aanleg van de in 2003 geopende Hemboog, die een verbinding mogelijk maakt tussen Schiphol en Zaandam.

Overzicht van stations langs de lijn (cursief: voormalig station):

De eerste tien jaren reden op deze lijn alleen lange afstandstreinen: de treinen van Amsterdam Centraal via Schiphol naar Vlissingen en Brussel, en de treinen vanaf Hoofddorp via Amsterdam Centraal naar Amersfoort en verder. De intercity's naar en van Amersfoort reden tussen tussen Schiphol en Amsterdam Centraal als stoptrein. Op de lijn werden vooral de Koplopers en de (Benelux)intercity-rijtuigen ingezet, het nieuwste en het meest comfortabele materieel dat de NS toen ter beschikking had.

Na de voltooiing van de spoorverbinding Schiphol - Weesp reden vanaf 1996 de treinen Schiphol – Amersfoort niet meer over deze lijn. In 1996 ging de nieuwe sneltreindienst Amsterdam Centraal - Schiphol - Den Haag Centraal rijden die de stops in de stations aan de Westtak overnam, de Intercity's naar Vlissingen en Brussel rijden sindsdien non-stop tussen Amsterdam Centraal en Schiphol. Later^{[(sinds) wanneer?]} is dit weer veranderd. De sprinter Hoofddorp - Amsterdam Sloterdijk - Zaandam - Hoorn Kersenboogerd rijdt gedeeltelijk over de Westtak; de overige treinseries rijden het gehele trajecten waarbij ze al dan niet stoppen in één of meerdere stations.

• De Ringspoordijk

Zie de categorie Amsterdam CS - Schiphol railway line van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.