Teer guichelheil

Teer guichelheil
Taxonomische indeling
Rijk: Plantae (Planten) Stam: Embryophyta (Landplanten) Klasse: Spermatopsida (Zaadplanten) Clade: Bedektzadigen Clade: 'nieuwe' Tweezaadlobbigen Clade: Asteriden Orde: Ericales Familie: Primulaceae (Sleutelboemfamilie) Geslacht: Anagallis (Guichelheil)
soort
Anagallis tenella (L.) L. (1774)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Teer guichelheil op Wikispecies
Portaal    Biologie

Teer guichelheil (Anagallis tenella, basioniem: Lysimachia tenella) is een vaste plant die behoort tot de sleutelbloemfamilie (Primulaceae). De soort staat op de Nederlandse Rode lijst van planten als zeldzaam en stabiel of in aantal toegenomen. In Nederland komt de plant voor op Terschelling, Texel, Voorne en in Noord-Brabant. De plant wordt ook in de siertuin gebruikt. Een hiervoor gebruikte cultivar is Anagallis tenella 'Sunrise'. Het aantal chromosomen is 2n  =  22.^[1]

De plant wordt 5-20 cm hoog en heeft een tere, draadvormige, kruipende stengels, die op de knopen wortels vormt. De kort gesteelde bladeren zijn rondachtig-eirond en hebben geen klierpuntjes dit in tegenstelling tot rood guichelheil (Anagallis arvensis subsp. arvensis) en blauw guichelheil (Anagallis arvensis subsp. foemina)

Teer guichelheil bloeit van juni tot augustus met rozerode bloemen. De bloemkroon is twee tot drie keer zo lang als de kelk.

De komvormige vrucht is een 0,8 mm lange en 0,6 mm brede doosvrucht met een centrale zaaddrager, die bij rijpheid met een dekseltje openspringt.

Teer guichelheil, die een hoofdzakelijk West- en Zuidwest-Europees areaal heeft, staat op zonnige, open plekken op natte, voedselarme, zwak zure, al of niet kalkrijke zandgrond, zandige veen- of leemgrond. Kenmerkend is een zekere toevoer van kalkrijk water uit de ondergrond. Ze is een bewoner van duinvalleien, moerassige heiden en heidevennen, moerassen (kalkmoerassen en gemaaide moerasvegetaties), kwelplekken, waterkanten, plagplekken, vestingwerken, paadjes, drassige kapvlakten en onbemeste, ijle graslanden. Zaadverspreiding geschiedt door watervogels, daarnaast is vegetatieve vermeerdering van belang.

Teer guichelheil wordt in Nederland vooral aangetroffen in de duinen, in Noord-Brabant en in De Graafschap en is daarbuiten of verdwenen of heel zeldzaam. De teruggang van de soort is indertijd te wijten geweest aan cultuurtechnische ingrepen zoals ontwatering, bemesting en het laten dichtgroeien van vindplaatsen. Door maatregelen als plaggen op de juiste plekken wordt vaak met succes de zaadbank aangesproken en is deze negatieve trend gekeerd en momenteel zelfs positief geworden.^[2]

De naam van het Heempark De Tenellaplas bij Rockanje op het Zuid-Hollandse eiland Voorne is ontleend aan de spontane vestiging van teer guichelheil in deze heemtuin.

Teer guichelheil is een indicatorsoort voor het vochtig schraalgrasland (hm), een karteringseenheid in de Biologische Waarderingskaart (BWK) van Vlaanderen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

• 
  Planten
• 
  Bloemen
• 
  Stengel
• 
  Vrucht

• Verspreiding in Nederland FLORON
• Teer guichelheil (Anagallis tenella) op SoortenBank.nl (gearchiveerd) (gebaseerd op de Heukels²³, dit is de voorlaatste uitgave)
• Teer guichelheil op Wilde planten
• (fr) Tele Botanica

Zie de categorie Lysimachia tenella van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.