French
DeutschUpper Chinook
| Upper Chinook Kiksht | ||||
|---|---|---|---|---|
| Gesproken in | Warm Springs Indian Reservation in Washington, Verenigde Staten | |||
| Taalfamilie |
| |||
| Dialecten |
| |||
| Taalcodes | ||||
| ISO 639-3 | wac | |||
| ||||
Upper Chinook, ook Kiksht, Columbia Chinook, of Wasco-Wishram (naar het laatste nog levende dialect) genoemd, is een ernstig bedreigde indiaanse taal van de Chinooktaalfamilie uit de Amerikaanse staat Washington. De taal ging hard achteruit toen de Chinook vanaf het einde van de 18e eeuw te maken kregen met Europese ziekten, en later met Europese kolonisatie. De laatste persoon die de taal vloeiend sprak, Gladys Thompson, overleed in 2012.[1] In het Warm Springs Indian Reservation wordt de taal nu aan jonge kinderen onderwezen om te proberen haar voor totale uitsterving te behoeden.[2]
Audio- en videobestanden in het Upper Chinook zijn beschikbaar bij het Endangered Languages Archive.[3]
Dialecten
[bewerken | brontekst bewerken]- Cascades, gesproken door de Cascadesindianen bij de watervallen in de Columbiarivier, tussen Mount Hood en Mount Adams.
- Clackamas, gesproken door de Clackamas en Clowwewalla in noordwest Oregon langs de Clackamas-, Sandy- en Willametterivier.
- Hood River, gesproken door de Chilluckittequaw langs de Hood River
- Multnomah, gesproken op Sauvie Eiland en in het gebied rond Portland in noordwest Oregon.
- White Salmon, gesproken langs de gelijknamige rivier
- Wasco-Wishram, gesproken door de Wasco en de Wishram aan beide zijden van de Columbiarivier bij The Dalles. Dit is het laatste overlevende dialect van Upper Chinook.
Ook het Cathlamet wordt soms als dialect van het Upper Chinook gezien. Sprekers van Cathlamet en Upper Chinook konden elkaar echter niet verstaan.
Literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- Sapir, Edward, Curtin, Jeremiah (1909). Wishram texts, together with Wasco tales and myths. E.J. Brill. ASIN: B000855RIW
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- Nariyo Kono, Conversational Kiksht. Endangered Languages Archive. Geraadpleegd op 25 februari 2013.
- Wasco-Wishram (Upper Chinook, Kiksht, Clackamas), op native-languages.org
- Digital Kiksht, video over het digitaliseren van taalmateriaal in het Upper Chinook.
- ↑ Kristian Foden-Vencil, "Last Fluent Speaker Of Oregon Tribal Language 'Kiksht' Dies", Oregon Public Broadcasting, 17 juli 2012. Gearchiveerd op 10 oktober 2019. Geraadpleegd op 26 februari 2013.
- ↑ Keith Chu, "New speakers try to save language", The Bulletin, 30 juli 2006. Geraadpleegd op 25 februari 2013.
- ↑ Nariyo Kono, Conversational Kiksht. Endangered Languages Archive. Geraadpleegd op 25 februari 2013.