Wijnaldum (plaats)

Wijnaldum

Plaats in Nederland
Zicht op Wijnaldum
Situering
Provincie	Friesland
Gemeente	Harlingen
Coördinaten	53° 12′ NB, 5° 28′ OL
Algemeen
Oppervlakte	5,78[1] km²
- land	5,7[1] km²
- water	0,08[1] km²
Inwoners (2023-01-01)	485[1] (84 inw./km²)
Woning­voorraad	220 woningen[1]
Overig
Postcode	8857
Netnummer	0517
Woonplaats­code	2893
Detailkaart
Locatie in de gemeente Harlingen
Foto's
Andreaskerk
Portaal    Nederland Friesland

Wijnaldum (Fries: Winaam) is een dorp in de Nederlandse gemeente Harlingen in het noordwesten van de provincie Friesland. Wijnaldum ligt tussen Sexbierum en Harlingen, niet ver van de Waddenzee. Ten westen van het dorp loopt de N393. In 2023 telde het dorp 485 inwoners. De buurtschap Voorrijp, iets naar het oosten, heeft dezelfde postcode als Wijnaldum.

Het dorp is een terpdorp ontstaan op een kwelderrug ten zuiden van de Riedslenk. De oudste vermelding dateert van de 13e eeuw, toen de plaats als Wynaldum werd vermeld. Daarna kwamen vermeldingen voor als Wynaldum, Wynaldem, Wynalden, Winaemen in 1718 als Wynaam.De plaatsnaam verwijst naar de woonplaats van Winald.

Het dorp groeide langzaam in de 19e en 20e eeuw.

Tot de gemeentelijke herindeling op 1 januari 1984 lag Wijnaldum in de per die datum opgeheven gemeente Barradeel.

De vondst, in 1953, van de fibula van Wijnaldum (een mantelspeld) op een van de terpen van Wijnaldum, was het begin van een archeologisch onderzoek, waaruit bleek dat Wijnaldum en Voorrijp al in de 7e eeuw belangrijke vestigingen waren. In een archeologisch steunpunt in de oude consistorie is die geschiedenis in beeld gebracht.

Verder archeologisch onderzoek toonde aan dat er in Wijnaldum in die tijd een hoofdgebouw stond met ateliers van ambachtslieden: goud- en zilversmeden, bronsgieters, glas- en barnsteenbewerkers, wevers, een wapensmid etc. Tevens werd er onder meer een dirham (Arabische zilveren munt) aangetroffen die verwerkt was in een ander sieraad dat er werd gevonden. Mogelijk is die laatste via handel door Vikingen daar terechtgekomen.

De Andreaskerk is een gebouw van de hervormde kerk. De oude stompe toren stortte in de nacht van 24 op 25 juni 1684 door ouderdom in.^[bron?] De preekstoel uit 1729 is opvallend wegens het sierlijke houtsnijwerk. Tegen de noordkant van de kerk nog de overblijfselen zichtbaar.

Het dorp heeft een dorpshuis en een koorvereniging Sjonggroep Waadwyn, deze ontstond door de fusie van de twee zangkoren uit Wijnaldum en Ried. Verder verschijnt vier keer per jaar dorpskrant It Fuottenein (Het voeteneind).

• 
  Beeld van Anske de Boer
• 
  Winamer Kat door André van der Linden
• 
  Uitkijktoren bij het Dorpsbos

• Lijst van rijksmonumenten in Wijnaldum
• Terp Tjitsma

• Officiële website

Zie de categorie Wijnaldum van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.