1921 w polityce – Wikipedia, wolna encyklopedia
◄◄ | 1916 | 1917 | 1918 | 1919 | 1920 |
1921 |
1922 | 1923 | 1924 | 1925 | 1926 | ►► |
Wydarzenia polityczne w 1921 roku.
Luty
[edytuj | edytuj kod]Marzec
[edytuj | edytuj kod]- 12 marca – podczas X Zjazdu Rosyjskiej Komunistycznej Partii Włodzimierz Lenin ogłosił powstanie NEP-u (Nowaja ekonomiczeskaja politika). Zgodnie z zasadami NEP-u chłopi i drobni przedsiębiorcy byli zobowiązani do oddawania części produkcji, zaś resztę mogli sprzedać na wolnym rynku. Wprowadzone zmiany były wyraźnym odejściem od komunizmu wojennego[2].
- 17 marca – Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił konstytucję marcową[3].
- 18 marca – został podpisany Traktat ryski, kończączy wojnę polsko-bolszewicką. Traktat regulował przebieg granicy polsko-radzieckiej, włączał zachodnią Białoruś i Ukrainę (Galicję Wschodnią) do Polski, przy czym o losie Ukrainy miała wypowiedzieć się także Liga Narodów[2].
- 20 marca – na Górnym Śląsku przeprowadzono plebiscyt. Za przyłączeniem Śląska do Niemiec zagłosowało 706 tys. osób, a za powrotem do Polski 479 tys. Rolnicze okręgi zachodnie zagłosowały za przyłączeniem do Niemiec, zaś uprzemysłowione wschodnie za Polską[2].
- 25 marca – urodziła się Aleksandra, królowa Jugosławii, wdowa po Piotrze II Karadziordziewiciu[4].
Maj
[edytuj | edytuj kod]- 2/3 maja – wybuchło III powstanie śląskie, któremu przewodził Wojciech Korfanty[1].
- 27 maja – Wincenty Witos złożył rezygnację ze stanowiska premiera. Jego decyzji nie przyjął Naczelnik Państwa Józef Piłsudski[5].
Czerwiec
[edytuj | edytuj kod]- 7 czerwca – James Craig został pierwszym premierem autonomicznego rządu Irlandii Północnej[2].
- 10 czerwca – urodził się Filip Mountbatten, brytyjski książę-małżonek, mąż królowej Elżbiety II[6].
Lipiec
[edytuj | edytuj kod]- 5 lipca – przerwano walki na Górnym Śląsku[1].
Sierpień
[edytuj | edytuj kod]- 16 sierpnia – zmarł Piotr I Karadziordziewić, władca Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców. Nowym królem został jego syn Aleksander I[2].
- 31 sierpnia – zmarł Karl von Bülow, niemiecki feldmarszałek[7].
Wrzesień
[edytuj | edytuj kod]- 13 września – rząd Wincentego Witosa podał się do dymisji[5].
- 19 września – nowym premierem Polski został Antoni Ponikowski[2].
Październik
[edytuj | edytuj kod]- 2 października – zmarł Wilhelm II, król Wirtembergii[8].
- 12 października – Rada Ambasadorów ostatecznie podzieliła Śląsk pomiędzy Niemcy a Polskę[1].
- 18 października – zmarł Ludwik III, król Bawarii[9].
- 20 października – decyzją Konferencji Ambasadorów Polska otrzymała powiaty: katowicki, pszczyński, rybnicki (w całości), oraz zabrzański, bytomski, tarnogórski i lubliniecki (w częściach)[2].
Listopad
[edytuj | edytuj kod]- 14 listopada – zmarła Izabela, córka cesarza Brazylii Piotra II[10].
Grudzień
[edytuj | edytuj kod]- 6 grudnia – w Londynie przedstawiciele Wielkiej Brytanii i Irlandii podpisali traktat o uznaniu Irlandii za dominium brytyjskie o szerokiej autonomii pod nazwą Wolne Państwo Irlandzkie[2].
- 10 grudnia – Pokojową Nagrodę Nobla otrzymali Hjalmar Branting i Christian Lous Lange[2].
- 28 grudnia – zmarł Thomas Walter Bickett, gubernator Karoliny Północnej[11].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Kalendarium. W: Adam Dziurok, Marek Gałęzowski, Łukasz Kamiński, Filip Musiał: Od niepodległości do niepodległości Historia Polski 1918–1989. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2010, s. 475.
- ↑ a b c d e f g h i Oxford Wielka Encyklopedia Świata. T. 20. Poznań: Oxford Educational, 2006, s. 91, 93. ISBN 83-7425-500-5.
- ↑ Konstytucja marcowa. muzhp.pl. [dostęp 2017-10-26]. (pol.).
- ↑ Richard Tomlinson: Obituary: Queen Alexandra of Yugoslavia. independent.co.uk. [dostęp 2017-10-31]. (ang.).
- ↑ a b 70. rocznica śmierci Wincentego Witosa. dzieje.pl, 2015-10-31. [dostęp 2018-05-23].
- ↑ Philip, duke of Edinburgh, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-10-31] (ang.).
- ↑ Karl von Bülow, 1846-1921. historyofwar.org. [dostęp 2017-10-31]. (ang.).
- ↑ Wilhelm II von Württemberg, König. geni.com. [dostęp 2017-10-31]. (pol.).
- ↑ König Ludwig III. von Bayern. deutsche-schutzgebiete.de. [dostęp 2017-10-31]. (niem.).
- ↑ Isabel, Princess Imperial of Brazil. famousbirthdays.com. [dostęp 2017-10-31]. (ang.).
- ↑ Thomas Walter Bickett, 1869-1921. docsouth.unc.edu. [dostęp 2017-10-31]. (ang.).