Ağa Yusuf Pasza – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ağa Yusuf Pasza (zm. 1712) – turecki polityk i wojskowy żyjący na przełomie XVII i XVIII wieku.

Dawny aga janczarów Ağa Yusuf Pasza był tureckim wielkim wezyrem w okresie od 20 listopada 1711 do 11 listopada 1712. Dowiedziawszy się o jego wyniesieniu, król szwedzki Karol XII wysłał do Konstantynopolu Stanisława Poniatowskiego, który był starym przyjacielem Yusufa. Poniatowskiego Yusuf zaskoczył chłodnym przywitaniem:

„Giaurze, znam wszystkie twoje dawniejsze intrygi i powiadam ci, że za pierwszą nową kabałę, jaką odkryję, każę ci przywiązać kamień do szyi i wrzucić do Bosforu”.

Poniatowskiego lubił jednak sam sułtan Ahmed III, więc nie przejął się on zbytnio groźbami wezyra.

W kwietniu 1712 roku Ağa Yusuf dał się przekupić Rosjanom by mogli oni zawrzeć z Turcją. W listopadzie 1712 sułtan Ahmed III rozkazał Yusufowi Paszy wsadzić posłów rosyjskich, Avramija Łopuchina i Piotra Andrejewicza Tołstoja, wraz z zakładnikami Piotrem Szafirowem i Szeremietiewem, na osły i zawieźć do Twierdzy Siedmiu Wież, co równało się wypowiedzeniu wojny carowi Rosji Piotrowi I. Chcąc zaoszczędzić Rosjanom wstydu wezyr dał im zamiast osłów konie, co skończyło się dlań tragicznie, ponieważ Ahmed III ukarał go śmiercią za niesubordynację.

• Zbigniew Anusik, Karol XII, Ossolineum 2006, s. 306–307.