Abraham Weinberg – Wikipedia, wolna encyklopedia

Abraham ben Icchak Weinberg

אברהם וינברג

Data urodzenia	1802 (1804)
Data śmierci	1883 (1884)
Cadyk dynastii Weinberg
Okres sprawowania	od 1883
Wyznanie	judaizm
Multimedia w Wikimedia Commons

Abraham ben Icchak Weinberg (Abraham Weinberg (I), Abraham ze Słonima, Rabi ze Słonima, hebr. אברהם וינברג, jid. Słonimer Rebe, ur. w 1802 (1804) w Słonimie, zm. w 1883 (1884) tamże) – cadyk chasydzki, założyciel dynastii cadyków ze Słonimia^[1]

Zanim zainteresował się chasydyzmem, był już uznanym autorytetem rabinicznym i założycielem misnagdyckiej jesziwy w Słonimie, której przewodził w latach 1830 – 1843. Z czasem zrezygnował z tej funkcji i został uczniem Noacha z Lachowicz i Moszego z Kobrynia, który na krótko przed swoją śmiercią w 1858 wyznaczył go na swojego następcę w roli cadyka (część uczniów Moszego skupiła się wokół jego wnuka: Noacha Neftalego z Kobrynia^[2]). Szybko stał się jedną z najbardziej znaczących postaci chasydyzmu na terenach obecnej Litwy i Białorusi^[1][3].

Uchodził za wybitnego znawcę Tory i człowieka pobożnego, przesiąkniętego entuzjazmem religijnym (hebr. hitlahawut)^[1]. Mówiono o nim, że

„modlił się cicho, bez najmniejszego ruchu, lecz mimo to jego oblicze płonęło tak, iż patrzących nań przenikał hitlahawut”^[4]

W odróżnieniu od Moszego z Kobrynia, który wiele uwagi poświęcał zastosowaniu Prawa w codziennym życiu, Abraham uznawał studiowanie Tory za wartość samą w sobie. Podkreślał znaczenie modlitwy, miłości do Boga i lęku przed Nim. Nie pochwalał ostentacyjnego entuzjazmu religijnego, jaki cechował m.in. chasydów z Karolina.^[2]

Poza swoim udziałem w tworzeniu ideologii chasydyzmu odegrał też istotną rolę w tworzeniu wspólnoty chasydzkiej w Słonimie, która była pierwszą znaczącą grupą chasydzką współistniejącą w zgodzie ze społecznością antychasydzką, jaką byli dominujący w mieście misnagdzi (wyznawcy tradycyjnego judaizmu rabinicznego)^[3].

Abraham Weinberg jest autorem wydanych pośmiertnie kabalistycznych dzieł, z których najbardziej znane to „Chesed le-Awraham” (Józefów 1886) i „Jesod ha-awoda” (Warszawa 1892). Cadyk zawarł w nich swoje nauki etyczne. "Chesed le-Awraham" jest zbiorem komentarzy do Tory, przeznaczonym, wedle intencji autora, dla wąskiego grona czytelników. „Jesod ha-awoda” składa się z listów Abrahama do jego uczniów w Palestynie; napisana prostym językiem, z licznymi parabolami i odniesieniami do życia codziennego, przedstawia fundamentalne treści słonimskiego chasydyzmu i jest skierowana do szerokiego grona czytelników: była wielokrotnie wznawiana po II wojnie światowej przez ocalałych z Szoa słonimskich chasydów. Zbiór jego midraszy do historii Wyjścia zredagowano i wydano po jego śmierci pod tytułem „Beer Awraham” (Warszawa 1927)^[5][3][2].

Abraham był zwolennikiem osiedlania się Żydów w Palestynie: jeszcze za życia cadyka jego wnuk Noach osiedlił się w Tyberiadzie, gdzie słonimski chasydyzm stał się popularny pod koniec XIX wieku. Również wielu uczniów Weinberga osiedliło się na Ziemi Izraela - Abraham utrzymywał z nimi kontakt listowny. Po śmierci cadyka jego następcą został inny jego wnuk, Samuel, a uczniowie założyli w Tyberiadzie i Jerozolimie szkoły religijne funkcjonujące po dziś dzień. Ośrodki nauczania chasydyzmu słonimskiego działają dziś w Izraelu i USA^[5][1][2].

 Zobacz też: Szmuel Weinberg, synagoga chasydów ze Słonima w Krynkach i chasydyzm polski.

• Allan Nadler: Lakhovits-Kobrin-Slonim Hasidic Dynasty. [w:] YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe [on-line]. (ang.)., red. N. Kahn, J. Draskoczy, S. Olidort, P. Wolgin.
• Wolf Zeev Rabinowitsch: Slonim Hasidism (ang.). W: tegoż Lithuanian Hasidism, Nowy Jork 1971, s. 188-194.
• Rafał Żebrowski: Weinberg Abraham ze Słonimia. [w:] Polski Słownik Judaistyczny [on-line]. [dostęp 2015-01-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-05)]. (pol.)., red. Z. Borzymińska, R. Żebrowski.
• Слоним, хасидская династия. [w:] ЭЛЕКТРОННАЯ ЕВРЕИСКАЯ ЭНЦИКЛОПЕДИЯ [on-line]. (ros.)., red. М. Кипнис, Н. Прат.

• Słonim na portalu Wirtualny Sztetl
• [1]