Alice Parizeau – Wikipedia, wolna encyklopedia

Alice Parizeau

Alicja Poznańska

Data i miejsce urodzenia	25 lipca 1930 Łuniniec
Data i miejsce śmierci	30 września 1990 Outremont
Narodowość	kanadyjska
Język	francuski
Alma Mater	Uniwersytet Paryski
Dziedzina sztuki	literatura
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Alice Parizeau (urodzona jako Alicja Poznańska) (ur. 25 lipca 1930, zm. 30 września 1990) – kanadyjska pisarka, eseistka, dziennikarka i kryminolog z Quebecu pochodzenia polskiego.

Urodziła się w Polsce, w Łunińcu. Jako młoda dziewczyna była związana z Armią Krajową podczas powstania warszawskiego, co doprowadziło do jej umieszczenia w obozie Bergen-Belsen jako jeńca wojennego. Po wojnie została odznaczona. Choć w Quebecu była katoliczką, miała przynajmniej częściowe pochodzenie żydowskie. Jej matką była Rebeka Kestenberg, a ojcem Stanisław Poznański, syn Karola Poznańskiego^[1], zamożny fabrykant, zginął w obozie koncentracyjnym.

Po wojnie pojechała do Paryża studiować na Sorbonie i ukończyła tam literaturę, prawo i politologię. W 1955 roku odwiedziła osobę poznaną na studiach w Quebecu, tam przytrafił się jej krótki kontrakt i została w Kanadzie już na zawsze. W rok później wyszła za ekonomistę i polityka Jacques'a Parizeau.

Weszła w intelektualne środowisko Montrealu, opowiadała się za suwerennością prowincji. Najbardziej znana była jako powieściopisarka i dziennikarka – pisała do Cité libre, La Presse, Châtelaine, Le Devoir, La Patrie i Maclean's – jednak sprawdzała się też w innych rolach. Była urzędniczką miejską w Montrealu, researcherką Société Radio-Canada, a co najważniejsze badaczką w dziedzinie kryminologii, wykładowcą i sekretarzem generalnym Centre international de criminologie comparée na Uniwersytecie Montrealu, gdzie przez wiele lat była de facto zastępcą dyrektora Denisa Szabo, twórcy współczesnej kryminologii Quebecu.

Jako pisarka Parizeau znana była z wielkiego daru opowiadania i wrażliwości w traktowaniu tematów dotyczących zarówno mieszkańców Quebecu, których portretowała w sposób romantyczny zgodnie z ideałami ruchu na rzecz suwerenności, jak i życia w Polsce oraz emigracji. Zdobyła w 1982 roku Prix européen de l'Association des écrivains de langue française za powieść Les lilas fleurissent à Varsovie (w tłumaczeniu angielskim The Lilacs are Blooming in Warsaw). W 1987 roku została Oficerem Orderu Kanady. Wielu członków ruchu na rzecz suwerenności prowincji, w tym prasa, krytykowało ją za przyjęcie nagrody od kanadyjskiego rządu.

W 1990 roku Parizeau zmarła na raka w Outremont w Quebecu, pozostawiając męża Jacques'a i dwójkę dzieci - prawniczkę Isabelle i lekarza Bernarda. Nazwano na jej cześć szkołę podstawową^[2] w Montrealu ^[2] oraz bibliotekę^[3] w Saint-Esprit.

• Voyage en Pologne, 1962
• Les solitudes humaines, 1962
• Fuir, 1963
• Survivre, 1964
• Une Québécoise en Europe "rouge", 1965
• Rue Sherbrooke ouest, 1967
• L'adolescent et la société, 1972
• Ces jeunes qui nous font peur, 1974
• Les militants, 1974
• L'envers de l'enfance, 1976
• Le placement familial de l'enfance, 1976
• Le traitement de la criminalité au Canada, 1977
• Les condamnés à des sentences intermittentes et les modes d'application de cette mesure judiciaire, 1977
• Protection de l'enfant : échec?, 1979
• Les Lilas fleurissent à Varsovie, 1981
• Recherche sur le rapport présentenciel, 1981
• Rapport présentenciel et politiques criminelles, 1981
• La Charge des sangliers, 1982
• Côte-des-Neiges, 1983
• Ils se sont connus à Lwow, 1985
• L'Amour de Jeanne, 1986
• Blizzard sur Québec, 1987
• Nata et le professeur, 1987
• Mais comment tuer le dogme?, 1989
• Un Été, un enfant, 1990
• Une Femme, 1991