Andor Foldes – Wikipedia, wolna encyklopedia

Andor Foldes
ilustracja
Imię i nazwisko

Andor Földes

Data i miejsce urodzenia

21 grudnia 1913
Budapeszt

Pochodzenie

węgierskie

Data i miejsce śmierci

9 lutego 1992
Herrliberg

Instrumenty

fortepian

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

pianista

Andor Foldes, właśc. Földes (ur. 21 grudnia 1913 w Budapeszcie[1][2], zm. 9 lutego 1992 w Herrlibergu[2]) – amerykański pianista pochodzenia węgierskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Podstawy edukacji muzycznej otrzymał od matki[1][2], w wieku zaledwie 8 lat wykonał XV koncert fortepianowy (KV 450) W.A. Mozarta z orkiestrą filharmonii w Budapeszcie[2]. Studiował w Akademii Muzycznej w Budapeszcie u Ernő Dohnányiego (fortepian) i Leó Weinera (kompozycja)[1][2]. W latach 30. XX wieku prowadził intensywną działalność koncertową, w 1940 roku debiutował w Nowym Jorku[1][2]. W 1948 roku przyjął amerykańskie obywatelstwo[1][2]. Od 1957 do 1965 roku prowadził klasę fortepianu w Hochschule für Musik w Saarbrücken[1][2]. W 1961 roku osiadł w Szwajcarii[1][2].

Wykonywał muzykę okresu klasycyzmu i romantyzmu[2], zasłynął zwłaszcza jako interpretator utworów Bartóka i Beethovena[1]. Zajmował się także komponowaniem, pisał własne utwory fortepianowe oraz kadencje do koncertów W.A. Mozarta[1]. Był autorem pracy Keys to the Keyboard (Nowy Jork 1948)[1], wyd. polskie ABC pianisty (Kraków 1966)[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 3. Część biograficzna efg. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1987, s. 122. ISBN 83-224-0344-5.
  2. a b c d e f g h i j Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 2 Conf–Gysi. New York: Schirmer Books, 2001, s. 1144. ISBN 0-02-865527-3.