Andrzej Chryzoberges – Wikipedia, wolna encyklopedia

Andrzej Chryzoberges
Data urodzenia	koniec XIV wieku
Data śmierci	1451 lub 1456
Język	grecki
	Ważne dzieła
	Apologia pism Tomasza

Andrzej Chryzoberges lub Chrysoberges, także Andrzej z Rodos, Andrzej z Konstantynopola albo Andrzej z Pery (zm. 1451 lub 1456) – dominikanin, teolog bizantyński.

Życiorys

Andrzej Chryzoberges był młodszym bratem Maksyma Chryzobergesa, i podobnie jak brat dominikaninem^[1]. Pochodził z greckiej rodziny prawosławnej. Po nawróceniu wstąpił do klasztoru dominikanów w Pera, na przedmieściu Konstantynopola^[2]. Około 1410 roku był nauczycielem filozofii w Padwie, później studiował tam teologię. Był tłumaczem języka greckiego na soborze w Konstancji (1414-1418)^[1]. W 1425 roku został legatem papieskim przy dworze bizantyńskim i biskupem Sutri, biskupstwa jednak nie objął^[2]. W 1426 roku został generalnym wikarym dominikańskim na Bizancjum i Polskę^[1]. W latach 1428–1429 przebywał w Polsce, prawdopodobnie w celu skłonienia króla polskiego Władysława Jagiełły do wojny z husytami. W tym czasie znalazł się też na liście profesorów Akademii Krakowskiej. Podjął się wykładów prawdopodobnie za namową Zbigniewa Oleśnickiego. 2 maja 1432 roku papież Eugeniusz IV mianował Andrzeja arcybiskupem Kolossy na Rodos^[2]. Andrzej wziął udział w soborze ferraro-florenckim (1438-1439) jako przedstawiciel Kościoła rzymskiego^[1]. 6 lipca 1439 roku podpisał akt unii florenckiej. Jako legat papieski pozyskał dla Kościoła katolickiego metropolitę chaldejskiego Tymoteusza i biskupa maronitów Eliasza. W 1147 roku został arcybiskupem Nikozji na Cyprze^[2]. Zmarł w 1451 roku^[1] lub w 1456 roku^[2].

Twórczość

Andrzej Chryzoberges przetłumaczył na język grecki mszał dominikański^[3], wydał swoje mowy soborowe i Apologię pism Tomasza (Apologia apodejktiké apὸ ton syngrammátón tu [...] Thomá), zwalczające palamityzm^[1]. W rękopisach Biblioteki Watykańskiej zachowały się jego dwie dysputy: ze schizmatykiem J. Bessarionem Apologia peri tes teias usias kai energeias, a także dialog polemiczny skierowany do Marka Eugenika Andreu Rodu kai Marku Efesiu dialogos^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Jurewicz 1984 ↓, s. 285.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Malej 1985 ↓, s. 452.
↑ Zdaniem W. Hryniewicza mszał dominikański przełożył na grekę Manuel Chryzoloras za namową brata Andrzeja, Maksyma Chryzobergesa. Wacław Hryniewicz: Chryzoberges Maksimos. W: Encyklopedia katolicka. T. 3. s. 339.

Bibliografia

O. Jurewicz: Historia literatury bizantyńskiej. Wrocław: Ossolineum, 1984. ISBN 83-04-01422-X.
Wacław Hryniewicz: Chryzoberges Manuel. W: Encyklopedia katolicka. T. 3. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1985, s. 339.
Witold Malej: Andrzej z Rodos. W: Encyklopedia katolicka. T. 1. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1985, s. 452-453.
Polski Słownik Biograficzny. T. 1: Abakanowicz Abdank Bruno - Beynart Wojciech. Kraków: Polska Akademia Umiejętności, 1935, s. 107.

[CITEREFJurewicz1984285-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Jurewicz 1984 ↓, s. 285.

[CITEREFMalej1985452-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Malej 1985 ↓, s. 452.

[3] Zdaniem W. Hryniewicza mszał dominikański przełożył na grekę Manuel Chryzoloras za namową brata Andrzeja, Maksyma Chryzobergesa. Wacław Hryniewicz: Chryzoberges Maksimos. W: Encyklopedia katolicka. T. 3. s. 339.

[1]

[2]

[3]