Artropleura – Wikipedia, wolna encyklopedia

Artropleura

Arthropleura
Arthropleura armata
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	Stawonogi
Podtyp	Wije?
Gromada	Arthropleuridea
Rząd	Arthropleurida
Rodzina	Arthropleuridae
Rodzaj	Arthropleura
Gatunki
A. armata A. moyseyii

Artropleura (Arthropleura) – rodzaj wymarłego roślinożernego wija, spokrewnionego ze współczesnymi dwuparcami, żyjącego w późnym karbonie (około 300 milionów lat temu) na podmokłych terenach dzisiejszej Nowej Szkocji, stanów Illinois, Ohio i Pensylwania oraz Szkocji.

Artropleura mierzyła od 1,5 do 2,5 metra, co czyni ją największym lądowym stawonogiem w historii Ziemi. Osiągnięcie tak znacznych rozmiarów możliwe było prawdopodobnie dzięki większej niż obecnie zawartości tlenu w atmosferze ziemskiej (innym przedstawicielem olbrzymich stawonogów jest też Meganeura) oraz braku naturalnych wrogów, np. olbrzymich drapieżnych kręgowców.

Stawonóg ten zaopatrzony był prawdopodobnie w 30 par odnóży, których ślady odkryto w stanowisku Joggins w Nowej Szkocji. Budowa zwierzęcia każe domyślać się, że w przeciwieństwie do współczesnych wijów, które oddychają za pomocą tchawek, artropleura używała do tego celu innych organów, być może nawilżonych skrzeli.

Artropleury wymarły na początku permu, wraz z pustynnieniem wielkich połaci Ziemi i spadkiem poziomu tlenu w atmosferze.

Skamieniałe ślady kroczenia artropleury po podłożu są opisane jako ichnotakson Diplichnites cuithensis^[1].

• Arthropleurida. Palaeos, 2002-06-17. [dostęp 2012-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-21)]. (ang.).