Bażanówka – Wikipedia, wolna encyklopedia

Bażanówka

wieś
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Powiat	sanocki
Gmina	Zarszyn
Liczba ludności (2022)	790[2]
Strefa numeracyjna	13
Kod pocztowy	38-530[3]
Tablice rejestracyjne	RSA
SIMC	0362832[4]
Położenie na mapie Polski Bażanówka
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Bażanówka
Położenie na mapie powiatu sanockiego Bażanówka
Położenie na mapie gminy Zarszyn Bażanówka
49°36′18″N 22°03′11″E/49,605000 22,053056[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Bazanówka

Bażanówka – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Zarszyn^[4][5].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego. w 2020 Bażanówkę zamieszkiwało 806 mieszkańców^[2].

W I poł. XIX w. Bażanówka należała do Trzecieskich, od których odkupił ją w 1844 Felicjan Laskowski, żonaty z Anielą hr. Łoś, i posiadał w kolejnych latach^[6]. Po jego śmierci majątek ten odziedziczył w 1875 jego syn, Kazimierz Laskowski (w 1905 posiadał 212 ha^[7]). Po Kazimierzu Piotrze Laskowskim dobra w Bażanówce otrzymał w spadku w 1923 jego siostrzeniec, Daniel Rodich-Laskowski (1884-1957), ożeniony z Marią Ostaszewską (1901-1989), córką Stanisława Ostaszewskiego i Anieli z Sękowskich z Klimkówki, która wraz z mężem była ostatnią prawowitą właścicielką obszaru dworskiego. Po II wojnie światowej majątek ziemski Laskowskich został przejęty, w ramach tzw. reformy rolnej, przez Skarb Państwa. Obecnie we dworze znajduje się szkoła podstawowa.

W roku 1900 wieś liczyła 828 mieszkańców, powierzchnia wsi wynosiła 298 ha, były w niej 173 domy^[8].

W czasie okupacji działała tu Placówka AK, a dowodził nią plut. Zygmunt Kędzior ps. „Kabel”.

6 października 1983 Rada Państwa PRL przyznała wsi Bażanówka Krzyż Walecznych „za czyny męstwa i odwagi mieszkańców wykazane w walkach z hitlerowskim okupantem”. Wydarzenie to upamiętniają tablice pamiątkowe ustanowione na budynku Ochotniczej Straży Pożarnej i Szkoły Podstawowej 30 maja 2010^[9].

We wsi działa klub piłkarski LZS Orzeł Bażanówka.

• Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa
• Zespół dworski z 1850 (budynek dworski i park). W budynku dworskim funkcjonuje szkoła podstawowa^[10].

• Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bażanówce i parafia pod tym samym wezwaniem. Od roku 1921 w Bażanówce rozwijała się pierwsza^[11], zorganizowana w Polsce wspólnota oraz parafia polskokatolicka. Pierwszą mszę w obrządku polskokatolickim odprawił tu ks. Jan Gritenas w dniu 1 października 1922. Kościół parafialny pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa zbudowano w 1925.
• Rzymskokatolicki kościół filialny w Bażanówce należący do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Jaćmierzu.

• Tytus Trzecieski – polski szlachcic, filozof, rolnik, górnik z wykształcenia, właściciel kopalń rud, ropy naftowej i majątku ziemskiego, dziedzic Miejsca Piastowego, Polanki i Bóbrki, współorganizator ruchów niepodległościowych,
• Franciszek Malik, kapitan Wojska Polskiego, żołnierz Armii Krajowej, cichociemny, uczestnik powstania warszawskiego,
• Roman Bury – żołnierza BCh i AK, podporucznik ludowego Wojska Polskiego, uczestnik walk z UPA,
• Władysław Majcher – podporucznik Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, poległ pod Monte Cassino,
• Ludwik Warchał – podchorąży Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej,
• Ryszard Niemiec – polski dziennikarz i działacz sportowy,
• Zygmunt Żyłka – lekarz, specjalista chirurg, działacz opozycji solidarnościowej, późniejszy samorządowiec.

• Szkoła we dworze. 60 lat obecności Szkoły Podstawowej w bażanowskim dworku. spbazanowka.szkolnastrona.pl. [dostęp 2014-11-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 września 2014)].

• Bazanówka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 120 .