Barbara Nowacka – Wikipedia, wolna encyklopedia
Barbara Nowacka (2023) | |
Data i miejsce urodzenia | 10 maja 1975 |
---|---|
Minister edukacji | |
Okres | od 13 grudnia 2023 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Przewodnicząca Inicjatywy Polska | |
Okres | od 4 czerwca 2019[b] |
Przynależność polityczna | |
Współprzewodnicząca Twojego Ruchu | |
Okres | od czerwca 2015 |
Przynależność polityczna | |
Następca | Marzenna Karkoszka |
Odznaczenia | |
Strona internetowa |
Barbara Anna Nowacka (ur. 10 maja 1975 w Warszawie[1]) – polska polityczka i działaczka feministyczna, z wykształcenia informatyczka. W latach 2015–2017 współprzewodnicząca partii Twój Ruch, od 2016 liderka Inicjatywy Polska, od 2019 posłanka na Sejm IX i X kadencji, od 2023 minister edukacji w trzecim rządzie Donalda Tuska.
Życiorys
Rodzina i życie prywatne
Jest wnuczką Witolda Nowackiego[2]. Jej matka Izabela Jaruga-Nowacka zajmowała się działalnością polityczną, pełniła m.in. funkcję ministra i wicepremiera; zginęła w 2010 w katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku. Jej ojciec Jerzy Nowacki został rektorem Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych. Jako nastolatka brała udział w realizacji programu telewizyjnego dla młodzieży 5-10-15.
Pod koniec lat 90. przez trzy lata była związana z Adrianem Zandbergiem[3]. Później związana z Maciejem[4], z którym ma syna i córkę[5][6].
Wykształcenie i działalność zawodowa
Absolwentka VI Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Reytana w Warszawie (1994)[7][8]. W 2006 uzyskała tytuł zawodowy inżyniera w zakresie informatyki w Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych, a w 2013 tytuł zawodowy magistra na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego. W 2014 została absolwentką studiów typu MBA we Francuskim Instytucie Zarządzania[9]. Zawodowo związała się z uczelnią zarządzaną przez ojca – objęła stanowisko jej kanclerza[5].
Działalność społeczna i polityczna
Od 1993 działała w telefonie zaufania prowadzonym przez Federację na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. Była członkinią (od 1997) i od 2000 wiceprzewodniczącą młodzieżówki Unii Pracy (Federacji Młodych UP), w latach 2001–2005 należała do samej UP. W 2005 była współzałożycielką Młodych Socjalistów. Zasiadła wówczas też w radzie krajowej założonej przez jej matkę partii Unia Lewicy III RP[10], z której wystąpiła w 2006. Po śmierci matki w 2010 została współzałożycielką i wiceprezesem zarządu Fundacji im. Izabeli Jarugi-Nowackiej[11].
W wyborach do Parlamentu Europejskiego w maju 2014 bez powodzenia ubiegała się o mandat eurodeputowanej, otwierając listę Europy Plus w okręgu lubelskim (uzyskała 10 290 głosów)[12]. W lipcu stanęła na czele think tanku Twojego Ruchu „Plan Zmian”, a w listopadzie tego samego roku wstąpiła do TR[5]. Od czerwca 2015 kierowała zespołem mającym przygotować komitet wyborczy ugrupowań lewicowych w wyborach parlamentarnych[13]. W tym samym miesiącu została współprzewodniczącą Twojego Ruchu, dołączając do Janusza Palikota po wprowadzeniu do statutu tej partii parytetowego przywództwa[14].
W wyborach parlamentarnych w 2015 była liderką koalicji wyborczej Zjednoczona Lewica i jej kandydatką do Sejmu w okręgu warszawskim. Zdobyła 75 813 głosów, lecz nie uzyskała mandatu, ponieważ ZL nie przekroczyła progu wyborczego[15]. W lutym 2016 współtworzyła stowarzyszenie Inicjatywa Polska, którego została przewodniczącą[16][17].
W grudniu 2016 amerykańskie czasopismo „Foreign Policy” umieściło Barbarę Nowacką (wraz z Agnieszką Dziemianowicz-Bąk) na liście FP Top 100 Global Thinkers, uzasadniając to ich udziałem w organizacji czarnego protestu przeciwko projektom zaostrzenia prawa antyaborcyjnego w Polsce[18]. W styczniu 2017 wraz z komitetem inicjatywy ustawodawczej „Ratujmy Kobiety” otrzymała międzynarodową nagrodę „Dla wolności kobiet” im. Simone de Beauvoir „za działania w ochronie praw kobiet i sprzeciwu wobec próbom wprowadzenia całkowitego zakazu aborcji”[19]. W czerwcu 2017 wystąpiła z Twojego Ruchu[20]. W lipcu 2017 została pełnomocniczką komitetu „Ratujmy Kobiety 2017”, postulującego projekt ustawy m.in. liberalizującej ustawodawstwo dotyczące aborcji[21] i wprowadzającej ograniczenia w organizowaniu zgromadzeń przeciwnych ustawie[22].
We wrześniu 2018 przystąpiła wraz ze swoim stowarzyszeniem do Koalicji Obywatelskiej[23]. W czerwcu 2019 Inicjatywa Polska została zarejestrowana jako partia polityczna, w której Barbara Nowacka objęła funkcję przewodniczącej[24]. W wyborach parlamentarnych w 2019 otwierała listę Koalicji Obywatelskiej w okręgu gdyńskim. Uzyskała mandat posłanki IX kadencji, otrzymując 88 833 głosy[25]. Zdobyła wówczas najlepszy wynik indywidualny w okręgu, pokonując startującego z pierwszego miejsca PiS[26] Marcina Horałę o ponad 2,5 tysiąca głosów[27]. W wyborach w 2023 z powodzeniem ubiegała się o poselską reelekcję, otrzymując 139 524 głosów (co ponownie stanowiło najlepszy indywidualny wynik w okręgu gdyńskim)[28].
12 grudnia 2023 Sejm X kadencji wybrał ją na urząd ministra edukacji w trzecim rządzie Donalda Tuska[29][30]. Następnego dnia została przez prezydenta RP Andrzeja Dudę powołana na to stanowisko[31]. W styczniu 2024 została powołana przez prezydenta w skład Rady Dialogu Społecznego[32].
Poglądy
Barbara Nowacka deklaruje się jako ateistka[33], zwolenniczka prawa do aborcji[2], a także finansowania przez państwo zapłodnienia pozaustrojowego, dostępnego również dla samotnych kobiet[34]. Opowiada się za przyznaniem parom jednopłciowym prawa do adopcji dzieci[35]. Przyczyn postaw rasistowskich i uprzedzeń ksenofobicznych upatruje w nierównościach społecznych[36]. Opowiedziała się za ograniczeniem liczby finansowanych ze środków publicznych godzin nauczania religii w polskich szkołach z dwóch do jednej w tygodniu[37].
Wyniki wyborcze
Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
---|---|---|---|---|---|
2014 | Europa Plus Twój Ruch | Parlament Europejski VIII kadencji | nr 8 | 10 290 (2,58%)[12] | |
2015 | Zjednoczona Lewica SLD+TR+UP+PPS+Zieloni | Sejm VIII kadencji | nr 19 | 75 813 (6,92%)[15] | |
2019 | Koalicja Obywatelska | Sejm IX kadencji | nr 26 | 88 833 (15,30%)[25] | |
2023 | Sejm X kadencji | 139 524 (20,43%)[28] |
Odznaczenia
- Kawaler Orderu Narodowego Zasługi – Francja, 2020[38]
Uwagi
Przypisy
- ↑ Barbara Nowacka. mamprawowiedziec.pl. [dostęp 2015-09-30].
- ↑ a b Barbara Nowacka: „Waleczna jestem”. gala.pl, 13 lutego 2015. [dostęp 2015-06-20].
- ↑ Adrian Zandberg był w związku z Barbarą Nowacką. Posłanka pomogła mu znaleźć pracę. plejada.pl, 29 listopada 2023. [dostęp 2024-01-17].
- ↑ Monika Tutak-Goll: Barbara Nowacka: Jestem gotowa. wyborcza.pl, 7 kwietnia 2014. [dostęp 2015-06-20].
- ↑ a b c O mnie. barbaranowacka.eu. [dostęp 2015-07-17].
- ↑ Iwona Góralczyk: Barbara Nowacka i jej styl – prywatne zdjęcia. pomorska.pl, 11 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-17].
- ↑ Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1994. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2024-05-01].
- ↑ Znani absolwenci. reytan.edu.pl. [dostęp 2024-05-01].
- ↑ Strona sejmowa posła IX kadencji. [dostęp 2021-03-05].
- ↑ Rada Krajowa. unia-lewicy.org.pl. [dostęp 2015-11-22].
- ↑ Fundacja im. Izabeli Jarugi-Nowackiej (KRS: 0000380088). Krajowy Rejestr Sądowy. [dostęp 2023-11-17].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 2015-06-20].
- ↑ Po spotkaniu w OPZZ: Szansa na koalicyjny komitet lewicy, Nowacka dla 300: „To przełom”. 300polityka.pl, 17 czerwca 2015. [dostęp 2015-06-20].
- ↑ Barbara Nowacka współprzewodniczącą Twojego Ruchu. tvn24.pl, 20 czerwca 2015. [dostęp 2015-06-20].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2015-10-27].
- ↑ Powstało nowe lewicowe stowarzyszenie Inicjatywa Polska. Wśród założycieli Nowacka, Joński, Rozenek. wyborcza.pl, 20 listopada 2015. [dostęp 2015-05-18].
- ↑ Inicjatywa Polska (KRS: 0000678309). Krajowy Rejestr Sądowy. [dostęp 2023-11-17].
- ↑ Global Thinkers 2016: the challengers: Agnieszka Dziemianowicz-Bak and Barbara Nowacka. foreignpolicy.com, 12 grudnia 2016. [dostęp 2016-12-12]. (ang.).
- ↑ Francuzi honorują Polki. Barbara Nowacka i Komitet Ratujmy Kobiety z prestiżową nagrodą. onet.pl, 9 stycznia 2017. [dostęp 2017-01-26].
- ↑ Nowacka tłumaczy, dlaczego odeszła z Twojego Ruchu. wp.tv, 16 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-16].
- ↑ „Ratujmy kobiety 2017” zbiera podpisy pod projektem liberalizującym przepisy o aborcji. pap.pl, 3 sierpnia 2017. [dostęp 2022-03-24].
- ↑ Komitet Inicjatywy Ustawodawczej Ratujmy Kobiety 2017: Projekt. ratujmykobiety.org.pl. [dostęp 2018-01-16].
- ↑ Renata Grochal: W „Newsweeku”: To Robert Biedroń wepchnął Barbarę Nowacką w objęcia Grzegorza Schetyny. newsweek.pl, 16 września 2018. [dostęp 2018-09-17].
- ↑ Inicjatywa Polska partią polityczną!. ipl.org.pl, 12 czerwca 2019. [dostęp 2019-07-02].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-10-14].
- ↑ Nowacka (KO) wygrała z Horałą (PiS) i Senyszyn (SLD). niezalezna.pl, 15 października 2019. [dostęp 2019-10-16].
- ↑ Wyniki wyborów parlamentarnych 2019 do Sejmu – okręg gdyńsko-słupski. Kto zostanie posłem Sejmu RP IX kadencji?. gp24.pl, 14 października 2019. [dostęp 2019-10-16].
- ↑ a b Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-10-17].
- ↑ Druk nr 96: Przedstawiony przez Prezesa Rady Ministrów wniosek w sprawie wyboru członków Rady Ministrów. sejm.gov.pl, 12 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-13].
- ↑ Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 grudnia 2023 r. w sprawie wyboru w skład Rady Ministrów (M.P. z 2023 r. poz. 1381).
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 grudnia 2023 r. nr 1131.45.2023 o powołaniu w skład Rady Ministrów (M.P. z 2023 r. poz. 1383).
- ↑ Karolina Gawot: Prezydent powołał ministrów do Rady Dialogu Społecznego. interia.pl, 30 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-30].
- ↑ Barbara Nowacka: Jestem ateistką. racjonalista.tv, 23 maja 2014. [dostęp 2023-12-16].
- ↑ Barbara Nowacka: in vitro powinno być dostępne dla samotnych kobiet. polskieradio.pl, 10 marca 2015. [dostęp 2015-06-20].
- ↑ Wisiałam na krzyżu z dolara. rp.pl, 6 lutego 2015. [dostęp 2015-06-20].
- ↑ Barbara Nowacka. O nierównościach społecznych i rasizmie. „Nigdy Więcej”. nr 22, 2016. ISSN 1428-0884. [dostęp 2016-11-27].
- ↑ Waldemar Stelmach: Nowacka o lekcjach religii: Dwie godziny to jest przesada. rmf24.pl, 13 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-16].
- ↑ Barbara Nowacka odznaczona francuskim Orderem Narodowym Zasługi. „Wyróżnia się Pani odwagą”. dziennik.pl, 1 października 2020. [dostęp 2020-10-01].