Barbara Nowacka – Wikipedia, wolna encyklopedia

Barbara Nowacka
Ilustracja
Barbara Nowacka (2023)
Data i miejsce urodzenia

10 maja 1975
Warszawa

Minister edukacji
Okres

od 13 grudnia 2023

Przynależność polityczna

Inicjatywa Polska

Poprzednik

Krzysztof Szczucki[a]

Przewodnicząca Inicjatywy Polska
Okres

od 4 czerwca 2019[b]

Przynależność polityczna

Inicjatywa Polska

Współprzewodnicząca Twojego Ruchu
Okres

od czerwca 2015
do czerwca 2017

Przynależność polityczna

Twój Ruch

Następca

Marzenna Karkoszka

Faksymile
Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Zasługi (Francja)
Strona internetowa
Barbara Nowacka i Irek Grin na Festiwalu Góry Literatury (2024)

Barbara Anna Nowacka (ur. 10 maja 1975 w Warszawie[1]) – polska polityczka i działaczka feministyczna, z wykształcenia informatyczka. W latach 2015–2017 współprzewodnicząca partii Twój Ruch, od 2016 liderka Inicjatywy Polska, od 2019 posłanka na Sejm IX i X kadencji, od 2023 minister edukacji w trzecim rządzie Donalda Tuska.

Życiorys

Rodzina i życie prywatne

Jest wnuczką Witolda Nowackiego[2]. Jej matka Izabela Jaruga-Nowacka zajmowała się działalnością polityczną, pełniła m.in. funkcję ministra i wicepremiera; zginęła w 2010 w katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku. Jej ojciec Jerzy Nowacki został rektorem Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych. Jako nastolatka brała udział w realizacji programu telewizyjnego dla młodzieży 5-10-15.

Pod koniec lat 90. przez trzy lata była związana z Adrianem Zandbergiem[3]. Później związana z Maciejem[4], z którym ma syna i córkę[5][6].

Wykształcenie i działalność zawodowa

Absolwentka VI Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Reytana w Warszawie (1994)[7][8]. W 2006 uzyskała tytuł zawodowy inżyniera w zakresie informatyki w Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych, a w 2013 tytuł zawodowy magistra na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego. W 2014 została absolwentką studiów typu MBA we Francuskim Instytucie Zarządzania[9]. Zawodowo związała się z uczelnią zarządzaną przez ojca – objęła stanowisko jej kanclerza[5].

Działalność społeczna i polityczna

Od 1993 działała w telefonie zaufania prowadzonym przez Federację na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. Była członkinią (od 1997) i od 2000 wiceprzewodniczącą młodzieżówki Unii Pracy (Federacji Młodych UP), w latach 2001–2005 należała do samej UP. W 2005 była współzałożycielką Młodych Socjalistów. Zasiadła wówczas też w radzie krajowej założonej przez jej matkę partii Unia Lewicy III RP[10], z której wystąpiła w 2006. Po śmierci matki w 2010 została współzałożycielką i wiceprezesem zarządu Fundacji im. Izabeli Jarugi-Nowackiej[11].

W wyborach do Parlamentu Europejskiego w maju 2014 bez powodzenia ubiegała się o mandat eurodeputowanej, otwierając listę Europy Plus w okręgu lubelskim (uzyskała 10 290 głosów)[12]. W lipcu stanęła na czele think tanku Twojego Ruchu „Plan Zmian”, a w listopadzie tego samego roku wstąpiła do TR[5]. Od czerwca 2015 kierowała zespołem mającym przygotować komitet wyborczy ugrupowań lewicowych w wyborach parlamentarnych[13]. W tym samym miesiącu została współprzewodniczącą Twojego Ruchu, dołączając do Janusza Palikota po wprowadzeniu do statutu tej partii parytetowego przywództwa[14].

W wyborach parlamentarnych w 2015 była liderką koalicji wyborczej Zjednoczona Lewica i jej kandydatką do Sejmu w okręgu warszawskim. Zdobyła 75 813 głosów, lecz nie uzyskała mandatu, ponieważ ZL nie przekroczyła progu wyborczego[15]. W lutym 2016 współtworzyła stowarzyszenie Inicjatywa Polska, którego została przewodniczącą[16][17].

W grudniu 2016 amerykańskie czasopismo „Foreign Policy” umieściło Barbarę Nowacką (wraz z Agnieszką Dziemianowicz-Bąk) na liście FP Top 100 Global Thinkers, uzasadniając to ich udziałem w organizacji czarnego protestu przeciwko projektom zaostrzenia prawa antyaborcyjnego w Polsce[18]. W styczniu 2017 wraz z komitetem inicjatywy ustawodawczej „Ratujmy Kobiety” otrzymała międzynarodową nagrodę „Dla wolności kobiet” im. Simone de Beauvoir „za działania w ochronie praw kobiet i sprzeciwu wobec próbom wprowadzenia całkowitego zakazu aborcji”[19]. W czerwcu 2017 wystąpiła z Twojego Ruchu[20]. W lipcu 2017 została pełnomocniczką komitetu „Ratujmy Kobiety 2017”, postulującego projekt ustawy m.in. liberalizującej ustawodawstwo dotyczące aborcji[21] i wprowadzającej ograniczenia w organizowaniu zgromadzeń przeciwnych ustawie[22].

We wrześniu 2018 przystąpiła wraz ze swoim stowarzyszeniem do Koalicji Obywatelskiej[23]. W czerwcu 2019 Inicjatywa Polska została zarejestrowana jako partia polityczna, w której Barbara Nowacka objęła funkcję przewodniczącej[24]. W wyborach parlamentarnych w 2019 otwierała listę Koalicji Obywatelskiej w okręgu gdyńskim. Uzyskała mandat posłanki IX kadencji, otrzymując 88 833 głosy[25]. Zdobyła wówczas najlepszy wynik indywidualny w okręgu, pokonując startującego z pierwszego miejsca PiS[26] Marcina Horałę o ponad 2,5 tysiąca głosów[27]. W wyborach w 2023 z powodzeniem ubiegała się o poselską reelekcję, otrzymując 139 524 głosów (co ponownie stanowiło najlepszy indywidualny wynik w okręgu gdyńskim)[28].

12 grudnia 2023 Sejm X kadencji wybrał ją na urząd ministra edukacji w trzecim rządzie Donalda Tuska[29][30]. Następnego dnia została przez prezydenta RP Andrzeja Dudę powołana na to stanowisko[31]. W styczniu 2024 została powołana przez prezydenta w skład Rady Dialogu Społecznego[32].

Poglądy

Barbara Nowacka deklaruje się jako ateistka[33], zwolenniczka prawa do aborcji[2], a także finansowania przez państwo zapłodnienia pozaustrojowego, dostępnego również dla samotnych kobiet[34]. Opowiada się za przyznaniem parom jednopłciowym prawa do adopcji dzieci[35]. Przyczyn postaw rasistowskich i uprzedzeń ksenofobicznych upatruje w nierównościach społecznych[36]. Opowiedziała się za ograniczeniem liczby finansowanych ze środków publicznych godzin nauczania religii w polskich szkołach z dwóch do jednej w tygodniu[37].

Wyniki wyborcze

Wybory Komitet wyborczy Organ Okręg Wynik
2014 Europa Plus Twój Ruch Parlament Europejski VIII kadencji nr 8 10 290 (2,58%)N[12]
2015 Zjednoczona Lewica SLD+TR+UP+PPS+Zieloni Sejm VIII kadencji nr 19 75 813 (6,92%)N[15]
2019 Koalicja Obywatelska Sejm IX kadencji nr 26 88 833 (15,30%)T[25]
2023 Sejm X kadencji 139 524 (20,43%)T[28]

Odznaczenia

Uwagi

  1. Krzysztof Szczucki był ministrem edukacji i nauki.
  2. Data rejestracji partii politycznej. Od 2016 przewodnicząca stowarzyszenia Inicjatywa Polska.

Przypisy

  1. Barbara Nowacka. mamprawowiedziec.pl. [dostęp 2015-09-30].
  2. a b Barbara Nowacka: „Waleczna jestem”. gala.pl, 13 lutego 2015. [dostęp 2015-06-20].
  3. Adrian Zandberg był w związku z Barbarą Nowacką. Posłanka pomogła mu znaleźć pracę. plejada.pl, 29 listopada 2023. [dostęp 2024-01-17].
  4. Monika Tutak-Goll: Barbara Nowacka: Jestem gotowa. wyborcza.pl, 7 kwietnia 2014. [dostęp 2015-06-20].
  5. a b c O mnie. barbaranowacka.eu. [dostęp 2015-07-17].
  6. Iwona Góralczyk: Barbara Nowacka i jej styl – prywatne zdjęcia. pomorska.pl, 11 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-17].
  7. Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1994. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2024-05-01].
  8. Znani absolwenci. reytan.edu.pl. [dostęp 2024-05-01].
  9. Strona sejmowa posła IX kadencji. [dostęp 2021-03-05].
  10. Rada Krajowa. unia-lewicy.org.pl. [dostęp 2015-11-22].
  11. Fundacja im. Izabeli Jarugi-Nowackiej (KRS: 0000380088). Krajowy Rejestr Sądowy. [dostęp 2023-11-17].
  12. a b Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 2015-06-20].
  13. Po spotkaniu w OPZZ: Szansa na koalicyjny komitet lewicy, Nowacka dla 300: „To przełom”. 300polityka.pl, 17 czerwca 2015. [dostęp 2015-06-20].
  14. Barbara Nowacka współprzewodniczącą Twojego Ruchu. tvn24.pl, 20 czerwca 2015. [dostęp 2015-06-20].
  15. a b Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2015-10-27].
  16. Powstało nowe lewicowe stowarzyszenie Inicjatywa Polska. Wśród założycieli Nowacka, Joński, Rozenek. wyborcza.pl, 20 listopada 2015. [dostęp 2015-05-18].
  17. Inicjatywa Polska (KRS: 0000678309). Krajowy Rejestr Sądowy. [dostęp 2023-11-17].
  18. Global Thinkers 2016: the challengers: Agnieszka Dziemianowicz-Bak and Barbara Nowacka. foreignpolicy.com, 12 grudnia 2016. [dostęp 2016-12-12]. (ang.).
  19. Francuzi honorują Polki. Barbara Nowacka i Komitet Ratujmy Kobiety z prestiżową nagrodą. onet.pl, 9 stycznia 2017. [dostęp 2017-01-26].
  20. Nowacka tłumaczy, dlaczego odeszła z Twojego Ruchu. wp.tv, 16 czerwca 2017. [dostęp 2017-06-16].
  21. „Ratujmy kobiety 2017” zbiera podpisy pod projektem liberalizującym przepisy o aborcji. pap.pl, 3 sierpnia 2017. [dostęp 2022-03-24].
  22. Komitet Inicjatywy Ustawodawczej Ratujmy Kobiety 2017: Projekt. ratujmykobiety.org.pl. [dostęp 2018-01-16].
  23. Renata Grochal: W „Newsweeku”: To Robert Biedroń wepchnął Barbarę Nowacką w objęcia Grzegorza Schetyny. newsweek.pl, 16 września 2018. [dostęp 2018-09-17].
  24. Inicjatywa Polska partią polityczną!. ipl.org.pl, 12 czerwca 2019. [dostęp 2019-07-02].
  25. a b Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-10-14].
  26. Nowacka (KO) wygrała z Horałą (PiS) i Senyszyn (SLD). niezalezna.pl, 15 października 2019. [dostęp 2019-10-16].
  27. Wyniki wyborów parlamentarnych 2019 do Sejmu – okręg gdyńsko-słupski. Kto zostanie posłem Sejmu RP IX kadencji?. gp24.pl, 14 października 2019. [dostęp 2019-10-16].
  28. a b Serwis PKW – Wybory 2023. [dostęp 2023-10-17].
  29. Druk nr 96: Przedstawiony przez Prezesa Rady Ministrów wniosek w sprawie wyboru członków Rady Ministrów. sejm.gov.pl, 12 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-13].
  30. Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 grudnia 2023 r. w sprawie wyboru w skład Rady Ministrów (M.P. z 2023 r. poz. 1381).
  31. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 grudnia 2023 r. nr 1131.45.2023 o powołaniu w skład Rady Ministrów (M.P. z 2023 r. poz. 1383).
  32. Karolina Gawot: Prezydent powołał ministrów do Rady Dialogu Społecznego. interia.pl, 30 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-30].
  33. Barbara Nowacka: Jestem ateistką. racjonalista.tv, 23 maja 2014. [dostęp 2023-12-16].
  34. Barbara Nowacka: in vitro powinno być dostępne dla samotnych kobiet. polskieradio.pl, 10 marca 2015. [dostęp 2015-06-20].
  35. Wisiałam na krzyżu z dolara. rp.pl, 6 lutego 2015. [dostęp 2015-06-20].
  36. Barbara Nowacka. O nierównościach społecznych i rasizmie. „Nigdy Więcej”. nr 22, 2016. ISSN 1428-0884. [dostęp 2016-11-27]. 
  37. Waldemar Stelmach: Nowacka o lekcjach religii: Dwie godziny to jest przesada. rmf24.pl, 13 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-16].
  38. Barbara Nowacka odznaczona francuskim Orderem Narodowym Zasługi. „Wyróżnia się Pani odwagą”. dziennik.pl, 1 października 2020. [dostęp 2020-10-01].