Bernard Hantke – Wikipedia, wolna encyklopedia
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci |
Bernard Ludwik Hantke (ur. 2 października 1826 w Warszawie, zm. 21 kwietnia 1900) – polski przemysłowiec żydowskiego pochodzenia, założyciel Huty Częstochowa.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Warszawie w żydowskiej rodzinie przybyłej z Poznania w XVIII wieku, jako syn kupca Adolfa (1796–1859)[1] i Anny Karoliny Kohen (1804–1830)[2].
Ukończył studia w Instytucie Rolniczym, kształcąc się w dziedzinie rolnictwa[3], pracował jako administrator dóbr ziemskich. W 1851 roku wydał Przewodnik dla mniejszych i większych plantatorów buraków[3]. W 1860 roku został jednym z właścicieli nowo powstałej fabryki narzędzi rolniczych, wchodząc w spółkę z Augustem Rephanem i braćmi Scholtze[4]. W 1866 roku przedsiębiorstwo, zmieniwszy profil produkcyjny, przyjęło nazwę Fabryka Machin, Kotłów Parowych i Wszelkich Odlewów p.f. „Bracia Scholtze i B. Hantke”[4]. W 1870 roku otworzył fabrykę gwoździ, drutu, łańcuchów i narzędzi ogrodniczych[4], przekształcając ją w 1882 roku w spółkę akcyjną. Sprzedał dużą część udziałów górnośląskiemu koncernowi Oberschlesische Eisenindustrie AG für Bergbau und Hüttenbetrieb zu Gleiwitz. Jego fabryka była pierwszą w Królestwie Polskim, w której zainstalowano elektryczność[4]. W 1874 roku został sędzią handlowym. Był dziedzicem dóbr Drybus[2]. W końcu lat 80. XIX wieku otworzył zakłady metalowe w Imperium Rosyjskim[3], które znajdowały się w Jekaterynosławiu i Saratowie[2]. Założył także w połowie lat 90. XIX w. Towarzystwo B. Hantke, które zakupiło tereny majątku paulińskiego w regionie częstochowskim[3], gdzie rozwijało się wówczas górnictwo rud żelaza oraz hutnictwo. Hantke zbudował, rozpoczynając prace w 1897 roku[4], hutę żelaza w Częstochowie, zlokalizowaną we wsi Raków. Z jego inicjatywy zbudowano w latach 1900–1903 rezydencję w stylu neobarokowym, tzw. pałacyk Hantkego.
Dokonał konwersji na kalwinizm, dokładna data tego zdarzenia nie jest znana[5].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był dwukrotnie żonaty, po raz pierwszy z Reginą Rosen (1835–1856), a po raz drugi z Marią Zofią Regenhart (1842–1897).
Z pierwszego małżeństwa miał dwóch synów: Aleksandra (1853–1870) i Józefa Leopolda (ur. 1855).
Z drugiego małżeństwa miał sześcioro dzieci:
- Zofię Marię (1861–1923),
- Tadeusza (1863–1927), ziemianina, właściciela dóbr Koźminek
- Wandę Henriettę (1865–1936), żonę Jana Rosena, matkę Jana Henryka Rosena,
- Henryka (1867–1908),
- Gustawa Aleksandra (1868–1939)
- Alfreda Bernarda (1871–1929) przemysłowca[2], zięcia Aleksandra Bandtkie-Stężyńskiego.
Zmarł 21 kwietnia 1900 roku[3] i został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu ewangelicko-reformowanym w Warszawie[4] (kwatera I-4-1)[6].
W 2014 roku jego imieniem nazwano jedną z bezimiennych dotychczas ulic w rejonie częstochowskiej huty[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Grób Adolfa Hantke w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie.
- ↑ a b c d Tak Reychman.
- ↑ a b c d e Bernard Ludwik Hantke. zssb.ids.czest.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-18)].
- ↑ a b c d e f Towarzystwo Zakładów Metalowych „B. Hantke” SA. madeinwola.waw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-08-28)].
- ↑ Inteligencja zamordowana w Katyniu – odpowiedź G majorowi.
- ↑ śp. Bernard Hantke.
- ↑ W Częstochowie mamy ulice Hantkego i Bojemskiego. Evopress spółka z o.o, 2014-05-26. [dostęp 2014-05-26]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kazimierz Reychman: Szkice genealogiczne, Serja I. Warszawa: Hoesick F., 1936, s. 91–93.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Bibliografia Regionalna Woli (pol.)