Bernart de Ventadorn – Wikipedia, wolna encyklopedia

Bernart de Ventadorn
Ilustracja
Średniowieczne wyobrażenie Bernarta de Ventadorn
Data i miejsce urodzenia

ok. 1125
Moustier-Ventadour, Francja

Data i miejsce śmierci

ok. 1195
Périgueux, Francja

Narodowość

francuska

Dziedzina sztuki

liryka instrumentalna

Bernart de Ventadorn, Bernard de Ventadour (ur. ok. 1130 w Ventadour, zm. ok. 1195 w Périgueux[1]) – trubadur, poeta i kompozytor.

Mimo niskiego pochodzenia (przypuszcza się, że ojciec Bernarta był piekarzem w zamku Ventadour), stał się jednym z najsławniejszych trubadurów. Działał na dworze Eleonory Akwitańskiej, zaślubionej Henrykowi II Plantagenetowi, a następnie w służbie Rajmunda z Poitiers, księcia Antiochii. Być może ostatnie lata życia spędził w klasztorze w Peregueux.

Spośród 40 utworów, które się mu przypisuje, około 18 – co jest znaczącą liczbą, jak na ten okres – posiada zachowaną melodię. Świadczy to o uznaniu, jakim się cieszyły - niektóre z nich wykorzystywano do tworzenia kontrafaktur[1]. Najpopularniejsza była Pieśń o skowronku (Can vei la lauzeta mover)[1].

Twórczość Bernarta de Ventadorn jest przykładem dworskiej liryki miłosnej, jego poezja wykazuje cechy charakterystyczne dla twórczości trubadurów[1].

Chansone

[edytuj | edytuj kod]

Fragment kansony Bernarda z XII wieku w tłumaczeniu Edwarda Porębowicza:

I moc wszelką skwapliwie jej zdam,
Nie dziwcie się, że śpiewam słodziej,
Niż najuczeńsi w krąg pieśniarze:
Mnie sama miłość śpiewać każe,
Chętnego po swej woli wodzi.
Ciało, serce i zmysły i duch
Na nią jedną wzrok zwrócony mam,
W nią jedną zasłuchany słuch.

i w oryginale

Non es meravelha s'ieu chan
Miels de nulh autre chantador;
Quar plus trai mos cors ves amor,
E mielhs sui faitz a son coman;
Cors e cr e saber e sen
E fors' e poder hi ai mes;
Si m tira vas amor lo fres
Qu'a nulh'autra part no m'aten.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Aubrey, Elizabeth (1996). The Music of the Troubadours. Indianapolis: Indiana University Press. ISBN 0-253-21389-4.
  • Boase, Roger (1977). The Origin and Meaning of Courtly Love: A Critical Study of European Scholarship. Manchester: Manchester University Press. ISBN 0-87471-950-X.
  • Herman, Mark and Ronnie Apter, trans. (1999). A Bilingual Edition of the Love Songs of Bernart de Ventadorn in Occitan and English: Sugar and Salt. Ceredigion: Edwin Mellen Press. ISBN 0-7734-8009-9.
  • Hoppin, Richard H. (1978). Medieval Music. New York: W.W. Norton & Co. ISBN 0-393-09090-6.
  • Ippolito, Marguerite-Marie (2001). Bernard de Ventadour: troubadour limousin du XIIe: prince de l'amour et de la poésie romane. Paris: L'Harmattan. ISBN 2-74750-017-9.
  • Lazar, Moshé, ed. (1966). Bernart de Ventadour: Chansons d'Amour. Paris: Klincksieck.
  • Merwin, W.S. (2002). "The Mays of Ventadorn." National Geographic. ISBN 0-7922-6538-6.
  • Roche, Jerome (1980). "Bernart de Ventadorn." The New Grove Dictionary of Music and Musicians, 20 vols., ed. Stanley Sadie. London: Macmillan Publishers. ISBN 1-56159-174-2.


Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Bernart de Ventadorn [online], Polska Biblioteka Muzyczna [dostęp 2024-09-04] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]