Bernardyńskie Studium Filozoficzne w Bydgoszczy – Wikipedia, wolna encyklopedia

Bernardyńskie Studium Filozoficzne w Bydgoszczy

Data założenia	1530
Data likwidacji	1774
Państwo	Polska
Adres	Bydgoszcz
Położenie na mapie Polski Bernardyńskie Studium Filozoficzne w Bydgoszczy
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Bernardyńskie Studium Filozoficzne w Bydgoszczy
Położenie na mapie Bydgoszczy Bernardyńskie Studium Filozoficzne w Bydgoszczy
53°07′11″N 18°00′25″E/53,119722 18,006944

Bernardyńskie Studium Filozoficzne w Bydgoszczy – szkoła średnia prowadzona w okresie staropolskim w Bydgoszczy przez zakon bernardynów.

Szkoła powstała w 1530 r., prawdopodobnie po utracie toruńskiego konwentu bernardynów. Było to studium filozoficzne, w którym nauczano kandydatów na zakonników: logiki, przyrody, metafizyki oraz kosmologii. Początkowo cykl nauki trwał dwa lata, później wprowadzono trzyletni okres nauczania^[1].

Pełny trzyletni kurs studium obejmował:

• retorykę – pierwszy rok,
• filozofię – drugi rok,
• prawo kanoniczne – trzeci rok.

W 1672 r. ze studium bydgoskiego przeniesiono teologię moralną do Warszawy. Szkoła działała nieprzerwanie do 1725 r. Jej funkcjonowania nie przerwała nawet zaraza w 1709 r., która zdziesiątkowała ludność Bydgoszczy, gdyż lektorzy ze studentami udali się nad jezioro Palczyn, gdzie przebywali do lutego 1711 r. Gdy po tumulcie toruńskim w 1725 r. reaktywowano w tamtejszym kościele NMP konwent bernardynów, przeniesiono tam z Bydgoszczy o. Cherubina Watsona i wraz z nim całe studium teologiczne. W jego miejsce powołano do życia w 1728 r. studium retoryki. Po krótkim zawieszeniu pracy w 1730 r. działało ono do 1737 r., kiedy to powróciło z Torunia studium filozoficzne. W 1756 r. przeniesiono jeszcze do Świecia studium prawa kanonicznego.

Szkołę ostatecznie zamknięto w 1774 r., po przejściu Bydgoszczy pod władzę pruską. Dwóch lektorów i 10 studentów przeniesiono do Łowicza z polecenia prowincjała Floriana Willanta.

Jednym z profesorów studium był w latach 30. XVI wieku Bartłomiej z Bydgoszczy – bernardyn, leksykograf, pierwszy twórca słownika łacińsko-polskiego.

• Bartłomiej z Bydgoszczy
• Klasztor Bernardynów w Bydgoszczy
• Kościół pobernardyński Najświętszej Maryi Panny Królowej Pokoju w Bydgoszczy
• Biblioteka Bernardynów w Bydgoszczy
• Domek loretański w Bydgoszczy
• Historia kultu religijnego w Bydgoszczy

• Guldon Zenon, Kabaciński Ryszard: Szkice z dziejów dawnej Bydgoszczy XVI-XVIII w., Bydgoszcz: Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, 1975
• Kantak Kamil. Z przeszłości bernardynów bydgoskich. In. Przegląd Bydgoski Rocznik 1 R.1933 z.2
• Klasztory bernardyńskie w Polsce w jej granicach historycznych. Praca zbiorowa pod red. Ks. Hieronima Eug. Wyczawskiego OFM. Wydawnictwo Bernardynów „Calvarianum”. Kalwaria Zebrzydowska 1985, str. 35-40
• Iłowski Henryk. Geniusz loci bernardynów bydgoskich. In. Kalendarz Bydgoski 2001