Biłohorszcze – Wikipedia, wolna encyklopedia

Biłohorszcze
Dzielnica Lwowa
Państwo

 Ukraina

Obwód

lwowski

Miasto

Lwów

Rejon

kolejowy

W granicach Lwowa

1930 i 1984

Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Biłohorszcze”
Położenie na mapie obwodu lwowskiego
Mapa konturowa obwodu lwowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Biłohorszcze”
Położenie na mapie Lwowa
Mapa konturowa Lwowa, po lewej znajduje się punkt z opisem „Biłohorszcze”
Ziemia49°50′42″N 23°56′12″E/49,845000 23,936667

Biłohorszcze[1] (ukr. Білогорща, Biłhoroszcza) – dzielnica Lwowa w rejonie kolejowym. Dawna wieś włączona w 1984 w granice miasta, posiada niską zabudowę jednorodzinną. Jest położona na zachód od Lewandówki, obie dzielnice dzieli park leśny „Piąty Park”. Główna ulica również posiada nazwę Biłohorszcze.

Okolice Lwowa, mapa topograficzna, 1937

Królewski dekret z 1356 roku wydany przez Kazimierza Wielkiego jako pierwszy wymieniał uroczysko Belohoszcz, nazwę tę wywodzono od „białych gości”, czyli ówczesnego określenia dominikanów. Dekret stanowił, że położony w pobliżu Biłhorszczy las o powierzchni siedemdziesięciu łanów staje się własnością miasta Lwów. W 1423 roku mieszczanin lwowski Sommerstein (od którego nazwiska pochodzi nazwa dzielnicy Lwowa – Zamarstynów) założył tu wieś Biłohorszcze, zobowiązując się jednocześnie do utrzymania lasu i uroczyska, kosztem 60 grzywien rocznie. Około 1463 roku w pobliżu folwarku zamieszkało siedem rodzin rusińskich tworząc osobną kolonię. Według spisu z 1611 roku osada liczyła łącznie 27 gospodarstw, mieszkańcy odpracowywali pańszczyznę na rzecz miasta. W 1636 roku podnieśli bunt i opuścili domostwa ukrywając się w lesie i na bagnach, magistrat wysłał za nimi uzbrojone straże, które zmusiły ich do posłuszeństwa i powrotu do gospodarstw.

Rozporządzeniem z 11 kwietnia 1930 gmina wiejska Biłohorszcze została w części włączona do miasta, a zmiany wprowadzono w życie z dniem 1 kwietnia 1931[2][3]. W 1939 roku Biłhorszcze zamieszkiwało 820 osób, z których 95% stanowili Polacy. W latach 1943–1946 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 16 Polaków[4]. W ramach akcji wysiedleńczej po II wojnie światowej ludność polską wysiedlono na tereny położone w obecnych granicach Polski, na ich miejscu zamieszkali Ukraińcy wysiedleni z Podkarpacia.

W 1950 roku w Biłohorszczu w obławie NKWD zginął dowódca Ukraińskiej Powstańczej ArmiiRoman Szuchewycz. Obecnie w Biłohorszczu znajduje się poświęcone Szuchewyczowi muzeum, a także pomnik z jego popiersiem odsłonięty i poświęcony 5 marca 2009 roku[5]. W nocy z 31 grudnia na 1 stycznia 2024 muzeum zostało zniszczone w pożarze wywołanym przez szczątki spadającego drona typu Shahed 136/131[6][7].

W Biłohorszczu znajdują się dwie cerkwie: Narodzenia Bogurodzicy i św. Anny. Połączenie z centrum miasta zapewnia autobus linii 34.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Maciej Zych (opr. red.). Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, s. 343. ISBN 978-83-254-1988-2.
  2. Dz.U. z 1930 r. nr 35, poz. 286.
  3. 73. Komunikat. „Lwowski Dziennik Wojewódzki”. Nr 5, s. 100, 1 kwietnia 1931. 
  4. Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 615, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
  5. Pomnik Szuchewycza odsłonięty.
  6. Artur Bartkiewicz: W nocnym ataku Rosji na Ukrainę zniszczone zostało muzeum dowódcy UPA we Lwowie. Rzeczpospolita, 2024-01-01. [dostęp 2024-01-01]. (pol.).
  7. Кирило Іванішин: Рашисти вдарили „шахедами” по Львівщині: загорівся музей Шухевича. TrueUA, 2024-01-01. [dostęp 2024-01-01]. (ukr.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]