Bieg 24-godzinny – Wikipedia, wolna encyklopedia

Bieg 24-godzinny – rodzaj ultramaratonu, w którym zawodnicy dążą do przebiegnięcia jak największej odległości w czasie 24 godzin. Zawody takie rozgrywane są zwykle jako bieg uliczny na pętli o długości od 1 do 3 kilometrów, a niekiedy na bieżni lekkoatletycznej o długości 400 metrów. Czołowi zawodnicy przebiegają 200 km lub więcej, najlepsi na świecie potrafią przebiec ponad 270 km. Aktualny rekord świata mężczyzn Aleksandra Sorokina z 2022 roku wynosi 319,614 km. Litwinowi po ponad dwudziestu latach udało się poprawić poprzedni rekord Janisa Kurosa o kilkanaście kilometrów, co jest uważane za niezwykłe osiągnięcie [1] [2]. Na osiągane wyniki niekorzystny wpływ mogą mieć złe (do biegania) warunki atmosferyczne, a w szczególności upały.

Corocznie rozgrywane są Mistrzostwa Świata IAU w biegu 24-godzinnym. Są to zawody organizowane przez IAU (International Association of Ultrarunners = Międzynarodowe Stowarzyszenie Ultrabiegaczy). W roku 2012 miały miejsce w Polsce, w Katowicach. Zawody te stały na bardzo wysokim poziomie, między innymi dzięki sprzyjającej, chłodnej pogodzie, i stosunkowo płaskiej trasie.

W Polsce corocznie odbywają się (nieliczne) zawody w biegu 24-godzinnym, w tym także o randze mistrzostw Polski.

Inne tego typu konkurencje biegowe, to bieg 12-godzinny i bieg 48-godzinny. Niektóre zawody w biegu 48-godzinnym są łączone z zawodami w biegu 24-godzinnym, lub zawodnikom biegu 48 h mierzy się rezultat częściowy po 24 godzinach (i po 12 godzinach).

Historia biegów 24-godzinnych

[edytuj | edytuj kod]

Idea biegu 24-godzinnego jest bardzo stara - narodziła się w czasach, gdy ludzie kierowali się cyklami słonecznymi. Greccy historycy wspominali o biegaczach, którzy pomiędzy jednym wschodem słońca a drugim potrafili pokonać ogromny dystans. Indiańskimi obrzędami związanymi z bieganiem również zawiadywało słońce, a biegacze „poprzez swój wysiłek wzmacniali jego wędrówkę po niebie”[3].

 Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Rodzaje biegów 24-godzinnych

[edytuj | edytuj kod]

Uliczne

[edytuj | edytuj kod]

Rozgrywane są zwykle na krótkiej (1 do 3 km) pętli ulicznej. Takie zawody są najczęstsze, tak są rozgrywane mistrzostwa świata i mistrzostwa Polski

Torowe

[edytuj | edytuj kod]

Rozgrywane są na bieżni stadionu lekkoatletycznego, o długości okrążenia zwykle 400 m, a niekiedy w hali. Tak jest rozgrywany najstarszy bieg 24 h - Self Transcendence 24 hour race w Ottawie w Kanadzie.

Przełajowe, w tym także górskie

[edytuj | edytuj kod]

Rozgrywane są w terenie, poza ulicami. Tutaj pętla może być dużo dłuższa. Zawodnicy muszą mieć własne oświetlenie na noc.

Zawodnikom zalicza się tylko pełne ukończone pętle, gdyż trudno by było zmierzyć przebyty przez zawodnika dystans ostatniej niedokończonej pętli.

Najlepsze wyniki

[edytuj | edytuj kod]

Rekordy świata w biegu 24-godzinnym

[edytuj | edytuj kod]

(bez rozróżnienia na zawody uliczne i zawody na bieżni stadionu):

Rekordy Polski w biegu 24-godzinnym

[edytuj | edytuj kod]

PZLA rejestruje w tej konkurencji nie „Rekordy Polski” ale „Najlepsze wyniki w historii"

Aktualne najlepsze wyniki polskich zawodników:

Mężczyźni:

Kobiety:

Najlepszy polski wynik mężczyzn był przed kwietniem 2015 gorszy, niż rekord świata kobiet, co się nie zdarza na krótszych dystansach biegowych.

Mistrzostwa Świata w biegu 24-godzinnym

[edytuj | edytuj kod]

Coroczne (od roku 2003) zawody uliczne w biegu 24-godzinnym, organizowane przez International Association of Ultrarunners (IAU) pod nazwą 24h World Challenge w roku 2010 we współpracy z IAAF przekształcono w oficjalne mistrzostwa świata (World Championship)[9][10].

W roku 2001 odbyły się takie zawody na torze (na bieżni lekkoatletycznej). W roku 2011 nie było zawodów, natomiast w roku 2014 zaplanowane zawody zostały odwołane.

Data zawodów Mężczyźni Dystans
(km)
Kobiety Dystans
(km)
Miejscowość
2003-10-11 Paul Beckers 270,087 Irina Reutowitsch 237,052 Uden
2004-10-23 Ryōichi Sekiya 269,085 Sumie Inagaki 237,154 Brno
2005-07-16 Anatoli Kruglikow 268,065 Ludmiła Kalinina 242,228 Wörschach
2006-02-25 Ryōichi Sekiya 272,936 Sumie Inagaki 237,144 Tajpej
2007-07-28 Ryōichi Sekiya 263,562 Ludmiła Kalinina 236,848 Drummondville
2008-10-18 Ryōichi Sekiya 273,366 Anne-Marie Vernet 239,685 Seul
2009-05-02 Henrik Olsson 257,042 Anne-Cécile Fontaine 243,644 Bergamo
2010-05-14 Shingo Inoue 273,708 Anne-Cécile Fontaine 239,797 Brive-la-Gaillarde
2012-09-08 Mike Morton 277,543 Michaela Dimitriadu 244,232 Katowice
2013-05-12 Jon Olsen 269,675 Mami Kudo 252,205 Steenbergen
2014-12-07 -- Odwołane -- -- Odwołane -- -- (Tajpej)
2015-04-12 Florian Reus 263,899 Katalin Nagy 244,495 Turyn
2017-07-01/02 Yoshihiko Ishikawa 270,870 Patrycja Bereznowska 259,991 Belfast
2019-10-26/27 Aleksandr Sorokin 278,972 Camille Herron 270,116 Albi
2021-10-02/03 -- Odwołane -- -- Odwołane -- Bukareszt
2023-12-01/02 Aleksandr Sorokin 301,790 Miho Nakata 270,363 Tajpej[11]
2025-10-25/26 Albi[12]

Mistrzostwa Europy w biegu 24-godzinnym

[edytuj | edytuj kod]
 Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
Data Miejsce zawodów Mężczyźni Dystans
(km)
Kobiety Dystans
(km)
Mężczyźni
drużynowo
Dystans
(km)
Kobiety
drużynowo
Dystans
(km)
1992 Apeldoorn Helmut Schieke (GER) 250,698 Sigrid Lomsky (GER) 231,008
1993 Bazylea Helmut Dreyer (GER) 259,265 Sigrid Lomsky (GER) 243,657 Rosja 699,397 Niemcy 682,284
1994 Segedyn Janos Bogar (HUN) 261,122 Sigrid Lomsky (GER) 231,482
1996 Courçon Ferenc Györi (HUN) 259,922 Marie Bertrand (FRA) 231,049
1997 Bazylea Vladimir Tivikov (RUS) 249,039 Irina Reutovich (RUS) 236,284
1998 Marquette-lez-Lille Lucien Taelman (BEL) 267,626 Marie Mayeras-Bertrand (FRA) 226,457
1999 Werona Yiannis Kouros (GRE) 262,324 Irina Reutovich (RUS) 223,763
2000 Uden Lubomir Hrmo (SVK) 259,273 Irina Reutovich (RUS) 225,418
2001 Apeldoorn Paul Beckers (BEL) 260,559 Irina Reutovich (RUS) 226,634
2002 Gravigny Jens Lukas (GER) 267,294 Edit Berces (HUN) 232,284
2003 Uden Paul Beckers (BEL) 270,087 Irina Reutovich (RUS) 237,052
2004 Brno Lubomir Hrmo (SVK) 259,064 Galina Eremina (RUS) 235,012
2005 Wörschach Anatolii Kruglikov (RUS) 268,065 Liudmila Kalinina (RUS) 242,228
2006 Werona Vladimir Bychkov (RUS) 254,774 Irina Koval (BLR) 229,452
2007 Madryt Anatolii Kruglikov (RUS) 257,358 Liudmila Kalinina (RUS) 233,307
2009 Bergamo Henrik Olsson (SWE) 257,042 Anne-Cecile Fontaine (FRA) 243,644
2010 Brive-la-Gaillarde Ivan Cudin (ITA) 263,841 Anne-Cecile Fontaine (FRA) 239,797 Włochy 758,932 Francja 685,800
2012 Katowice Florian Reus (GER) 261,718 Michaela Dimitriadu (CZE) 244,232 Niemcy 759,457 Francja 666,503
2013 Steenbergen Florian Reus (GER) 259,939 Anne-Marie Vernet (FRA) 229,393 Niemcy 752,007 Francja 670,698
2015 Turyn Florian Reus (GER) 263,899 Maria Jansson (SWE) 238,964 Wielka Brytania 770,777 Szwecja 684,981
2016 Albi Daniel Alan Lawson (GBR) 261,843 Maria Jansson (SWE) 250,647 Francja 763,291 Polska 701,429
2018 Timișoara Andrzej Radzikowski (POL) 265,410 Patrycja Bereznowska (POL) 243,350 Francja 754,620 Polska 720,450
2020 Odwołane[13]
2022 Werona[14] Aleksandr Sorokin Litwa 319,614 Patrycja Bereznowska Polska 256,250  Polska 825,526  Polska 754,822

Mistrzostwa Polski w biegu 24-godzinnym

[edytuj | edytuj kod]
Data Miejsce zawodów Mężczyźni Dystans
(km)
Kobiety Dystans
(km)
2008-06-08 Kraków Waldemar Pędzich 243,621 -- --
2009-06-28 Ruda Śląska Waldemar Pędzich 230,420 Mariola Młynarska 181,294
2010-09-11 Katowice Adam Jagieła 241,511 Aleksandra Niwińska 217,153
2011-09-18 Katowice Marcin Sieja 242,003 Aleksandra Niwińska 216,980
2012-06-10 Katowice Marcin Sieja 247,023 Aleksandra Niwińska 206,864
2013-10-20 Katowice Andrzej Radzikowski 251,113 Aleksandra Niwińska 216,304
2014-09-27 Katowice Paweł Szynal 253,567 Patrycja Bereznowska 214,014
2015-09-26 Łyse k. Ostrołęki Paweł Szynal 246,887 Patrycja Bereznowska 238,197
2016-09-03 Kraków Sławomir Rzechuła 221,636 Patrycja Bereznowska 225,727
2017-04-08 Łódź Andrzej Radzikowski 258,228 Patrycja Bereznowska 256,246
2018-09-08 Łyse k. Ostrołęki Leszek Małyszek* 237,514 Patrycja Bereznowska 232,390
2019-04-07 Supraśl[15] Andrzej Piotrowski 255,499 Aneta Rajda 223,000
2020-08-29 Pabianice[16] Leszek Małyszek 260,027 Małgorzata Pazda-Pozorska 260,678
2021-08-28 Pabianice[17] Andrzej Piotrowski** 272,606 Patrycja Bereznowska 242,828
2022-05-14 Pabianice[18] Andrzej Piotrowski 282,201 Aleksandra Niwińska 255,587
2023-05-06 Pabianice[19] Andrzej Piotrowski 265,130 Patrycja Bereznowska 240,778
2024-05-11 Pabianice[20] Mariusz Napiórkowski 276,081 Patrycja Bereznowska 263,178

* Zwycięzcą Mistrzostw w 2018 roku był Andrzej Piotrowski z wynikiem 243,412, nie posiadał on jednak jeszcze członkostwa PZLA[21].

** W kategorii Open Piotrowski zajął trzecie miejsce za Aleksandrem Sorokinem, który podczas zawodów poprawił rekord świata oraz Andrii Tkaczukiem[22].

Normy klasyfikacyjne PZLA dla biegu 24-godzinnego

[edytuj | edytuj kod]

Bieg 24-godzinny nie jest dyscypliną olimpijską. Zawody w biegu 24-godzinnym są rozgrywane odrębnie od zwykłych zawodów lekkoatletycznych.

Tak, jak dla dyscyplin olimpijskich, Polski Związek Lekkiej Atletyki (PZLA) ustala normy klasyfikacyjne[23][24] także dla biegu 24-godzinnego[25].

Warunkiem uzyskania klasy mistrzowskiej międzynarodowej (MM) jest osiągnięcie (na zawodach o wymaganej randze) wyniku co najmniej 235 km (mężczyźni) lub 210 km (kobiety).

Pełna lista norm klasyfikacyjnych (klas sportowych) PZLA (Polskiego Związku Lekkiej Atletyki) dla biegu 24 h:[26]

symbol
klasy
klasa KOBIETY
norma (km)
MĘŻCZYŹNI
norma (km)
MM mistrzowska
międzynarodowa
210 235
M mistrzowska 195 215
1 pierwsza 180 205
2 druga 165 185
3 trzecia 150 170

Różnice pomiędzy normami dla mężczyzn i kobiet są tu dużo mniejsze, niż różnice norm dla krótszych biegów. Przykładowo - norma na klasę MM kobiet jest wyższa, niż norma na klasę 1 mężczyzn (a na przykład dla biegu na 100 metrów norma na klasę MM kobiet jest niższa, niż norma na klasę 2 mężczyzn). Jest to odzwierciedleniem faktu, że w biegach ultradystansowych siła mięśni (atut mężczyzn) nie odgrywa tak dużej roli, jak w biegach krótszych. Dużą rolę odgrywa natomiast zdolność organizmu do czerpania energii ze spalania tłuszczu (atut kobiet)[27]. Olbrzymią rolę odgrywają także cechy wykraczające ponad sprawność fizyczną[28].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Sorokin bije rekord świata w biegu 24 godzinnym, znakomity występ Polaków. bieganie.pl. [dostęp 2022-10-22].
  2. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2015-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-15)].
  3. Scott Jurek, Steve Friedman: Jedz i biegaj: niezwykła podróż do świata ultramaratonów i zdrowego odżywiania; s. 201 (2012) ISBN 978-83-7579-229-4
  4. Trzy medale biało-czerwonych podczas MŚ w biegu 24-godzinnym [online], PZLA, 2 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-11] (pol.).
  5. Pięć medali biało-czerwonych w ME w biegu 24-godzinnym [online], PZLA, 19 września 2022 [dostęp 2023-12-11] (pol.).
  6. Polacy z 5 medalami Mistrzostw Europy w biegu 24h | Bieganie.pl [online], Bieganie, 18 września 2022 [dostęp 2023-04-12] (pol.).
  7. a b MŚ 24 h: weryfikacja wyników. Polki ze złotem i rekordem świata!
  8. PZLA. Dwa rekordy Polski i Europy Polek
  9. gbrathletics: World and European Ultra Running Championships (Treppchenplätze 2003–2006)
  10. DUV: Ergebnisdatenbank (pełne wyniki od roku 2003)
  11. 2023 IAU 24HR World Championship announcement
  12. 2025 IAU 24 Hour World Championship announcement
  13. 2020 IAU 24 Hour European Championship - cancelled. IAU (2020-06-30).
  14. Wyniki dla IAU 24H European Championships, 17-18 września 2022, Werona
  15. https://www.pzla.pl/aktualnosci/10883-suprasl-piotrowski-i-rajda-mistrzami-polski-w-biegu-24-godzinnym PZLA. Supraśl: Piotrowski i Rajda Mistrzami Polski w biegu 24-godzinnym
  16. https://pzla.pl/aktualnosci/11751-abm-jedraszek-ultrapark-weekend-2020-dwa-rekordy-europy-polek PZLA. Pabianice: UltraPark Weekend 2020 – Dwa rekordy Europy Polek
  17. Ultra Park Weekend 2021 Wyniki biegu 24h [online], 29 sierpnia 2021.
  18. Ultra Park Weekend 2022 – wyniki [online], 16 maja 2022.
  19. Ultra Park Weekend 2023 – wyniki [online], 6 maja 2023.
  20. Ultra Park Weekend 2024 – wyniki [online], 14 maja 2024.
  21. http://wyniki.datasport.pl/results2650/ Datasport 11. Mistrzostwa Polski w biegu 24-godzinnym Łyse, 08.09.2018
  22. Rekord świata Aleksandra Sorokina w Pabianicach [online], pzla.pl [dostęp 2021-10-01] (ang.).
  23. Zasady i tryb nadawania klas sportowych
  24. Co to są normy klasyfikacyjne ?. [dostęp 2015-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-21)].
  25. Nie są natomiast ustalane normy klasyfikacyjne dla innych tego typu biegów, jak bieg 6h, bieg 12h, bieg 48h, bieg 6-dniowy
  26. Normy klasyfikacyjne PZLA (2014). [dostęp 2015-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)].
  27. Jeff Galloway Bieganie metodą Gallowaya ISBN 978-83-246-3320-3 s. 187
  28. Scott Jurek, Steve Friedman: Jedz i biegaj: niezwykła podróż do świata ultramaratonów i zdrowego odżywiania; s. 185 (2012) ISBN 978-83-7579-229-4

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]