Billy Dee Williams – Wikipedia, wolna encyklopedia

Billy Dee Williams

Billy Dee Williams podczas Comic-Conu 2005
Imię i nazwisko	William December Williams Jr.
Data i miejsce urodzenia	6 kwietnia 1937 Nowy Jork
Zawód	aktor, artysta malarz, piosenkarz, scenarzysta
Współmałżonek	Audrey Sellers (1959–1963; rozwód) Marlene Clark (1968–1971; rozwód) Teruko Nakagami (od 1972)
Lata aktywności	od 1959
Multimedia w Wikimedia Commons

William December Dee „Billy” Williams Jr.^[1][2] (ur. 6 kwietnia 1937 w Nowym Jorku) – amerykański aktor, artysta malarz, piosenkarz i scenarzysta, określany jako „czarny Clark Gable”^[3], znany przede wszystkim jako odtwórca roli Lando Calrissiana w trzech częściach sagi Gwiezdne wojny: Imperium kontratakuje, Powrót Jedi i Skywalker. Odrodzenie^[4].

W 1985 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 1521 Vine Street^[5][6].

Urodził się na nowojorskim Manhattanie^[7] jako jeden z bliźniaków z siostrą Lorettą^[8]. Jego rodzice byli czarnoskórzy. Jego ojciec, William December Williams Sr., pracował jako dozorca i pochodził z Teksasu, a matka Loretta Anne/Eve (z domu Scott) była operatorką windy i pochodziła z Montserrat, wyspy na Karaibach^[9]. Dorastał w Harlemie wychowywany przez babkę ze strony matki, gdy jego rodzice pracowali. W 1945, w wieku ośmiu lat zadebiutował na scenie Broadwayu u boku austriackiej aktorki Lotte Lenyi w przedstawieniu Płonąca pochodnia Florencji (The Firebrand of Florence)^[10]. Poznawał tajniki aktorstwa w nowojorskim Harlem Actors Workshop^[11].

W 1960 wystąpił w sztuce Wspaniały świat (The Cool World). Ukończył nowojorską szkołę średnią Fiorello H. LaGuardia High School of Music & Art and Performing Arts^[7], a następnie kontynuował naukę w National Academy of Fine Arts and Design w Nowym Jorku i Harlem Actors Workshop, gdzie nauczycielem był Sidney Poitier^[12].

Po kinowym debiucie w dramacie Ostatni gniewny człowiek (The Last Angry Man, 1959), w 1961 Williams nagrał longplay jazzowy wydany przez Prestige Records pt. Let’s Misbehave^[13], na którym zaśpiewał kilka standardów. Album w tym czasie okazał się sukcesem komercyjnym i zakwalifikował się do legendarnej wytwórni Motown 25: Yesterday, Today, Forever (1983).

W 1963 grał w spektaklu off-broadwayowskim The Blue Boy in Black^[14]. Pojawił się na małym ekranie w prestiżowych serialach: CBS Obrońcy (The Defenders, 1964), operze mydlanej NBC Inny świat (Another World, 1964), CBS Pielęgniarki (The Nurses, 1965), operze mydlanej CBS Guiding Light (1966) jako dr Jim Frazier. W 1967 wystąpił na broadwayowskiej scenie w musicalu Hallelujah, Baby!. Za rolę Gale’a Sayersa, zawodnika drużyny futbolu amerykańskiego w telewizyjnym biograficznym dramacie sportowym ABC Pieśń Briana (Brian’s Song, 1971) otrzymał nagrodę TV Land i był nominowany do nagrody Emmy^[15]. Dwukrotnie był ekranowym partnerem Diany Ross; w biograficznym dramacie muzycznym Sidneya J. Furie Lady śpiewa bluesa (Lady Sings the Blues, 1972) w roli Louisa McKaya i dramacie Mahogany (1975).

W 1975 zagrał w teatrze jako Dr Martin Luther King Jr w sztuce Mam marzenie (I Have a Dream). Startował do roli Hana Solo w filmie sci-fi George’a Lucasa Gwiezdne wojny: część IV - Nowa nadzieja (Star Wars: Episode IV - A New Hope, 1977), którą ostatecznie powierzono Harrisonowi Fordowi. Przełomem w karierze stała się kreacja barona-administratora Miasta Chmur, hazardzisty generała Lando Calrissiana w dwóch częściach sagi Gwiezdne wojny: Imperium kontratakuje (Star Wars: Episode V - The Empire Strikes Back, 1980) i Powrót Jedi (Star Wars: Episode VI - Return of the Jedi, 1983)^[16], za którą zdobył nominację do nagrody Saturna. Po latach użyczył tej postaci głosu w grze komputerowej Jedi Outcast^[17].

Pojawił się w roli Brady’ego Lloyda, zaborczego męża piosenkarki Dominique Deveraux (Diahann Carroll), przyrodniej siostry Blake’a Carringtona (John Forsythe) w operze mydlanej ABC Dynastia (Dynasty, 1984–1985).

W 1988 odniósł sukces na Broadwayu w sztuce Augusta Wilsona Fences jako Troy Maxon. W obrazie fantasy Tima Burtona Batman (1989) wystąpił w roli prawnika okręgu administracyjnego Harveya Denta. W 1991 poświęcił się swojej pasji, którą było malarstwo. Zachwycił recenzentów rolą Henry’ego Watersa, ojca skazanego na 25 lat za napad i gwałt więźnia w niezależnym dramacie Wizyta (The Visit, 2000), za którą zdobył nominację do trzech nagród: Independent Spirit Awards, Image Award i Black Reel. Można go było dostrzec w sitcomie CBS Różowe lata siedemdziesiąte (That ’70s Show, 2004) jako pastora Dana oraz operze mydlanej ABC General Hospital: Night Shift (Szpital miejski: Nocna zmiana, 2007) jako Toussainta Dubois. Użyczył swojego głosu Lando Calrissianowi, bohaterowi seryjnej komedii animowanej Robot Chicken (2007) oraz zagrał Redmonda Boyle’a w grze wideo Command & Conquer 3: Wojny o tyberium (2007).

W 2016 wziął udział w reklamie piwa 'Colt 45'^[18].

W 2019 powrócił do swojej roli Lando Calrissiana w Gwiezdnych wojnach – w dziewiątej, zamykającej trylogię sequeli części cyklu pt. Gwiezdne wojny: Skywalker. Odrodzenie.

Williams trzy razy był żonaty. Jego pierwszą żoną była Audrey Sellers w 1959 roku. Rozwiedli się kilka lat później, po czym najwyraźniej popadł w depresję. Stwierdził, że „był okres, kiedy byłem bardzo przygnębiony, spłukany, przygnębiony”. Mają syna, Coreya Williamsa^[19]. W 1968 Williams poślubił modelkę i aktorkę Marlene Clark na Hawajach. Ich małżeństwo trwało tylko dwa lata i rozwiedli się w 1971^[20][21] Williams poślubił Teruko Nakagami 27 grudnia 1972. Mają córkę, Hanako (ur. 1973)^[22]. Wnieśli o rozwód w 1993, zbiegli się w 1997.

• PSI/Net (1999), ISBN 978-0-312-86766-9
• JUST/In Time (2001), ISBN 978-0-8125-7240-7
• Twilight: A Novel (2002), ISBN 978-0-312-87909-9

• Billy Dee Williams w bazie IMDb (ang.)
• Billy Dee Williams w bazie Filmweb
• Billy Dee Williams w bazie Notable Names Database (ang.)
• Billy Dee Williams w bazie Discogs.com (ang.)