Bożejewo (gmina) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Bożejewo
gmina wiejska
1919–1954[1]
Państwo

 Polska

Województwo

1919–39: białostockie
1939: warszawskie
1945: warszawskie
1945–54: białostockie

Powiat

łomżyński

Siedziba

Wizna

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

25

brak współrzędnych

Bożejewo (lub Borzejewo, od 1973 Wizna) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku[2] w woj. białostockim i przejściowo w woj. warszawskim (dzisiejsze woj. podlaskie). Nazwa gminy pochodzi od wsi Bożejewo, lecz siedzibą władz gminy była Wizna[3].

Za Królestwa Polskiego gmina Borzejewo należała do powiatu łomżyńskiego w guberni łomżyńskiej. 31 maja 1870[4] do gminy przyłączono pozbawioną praw miejskich Wiznę, równocześnie od gminy Borzejewo odłączono niektóre wsie i przyłączono je do gminy Drozdowo[5].

Przez większą część okresu międzywojennego gmina Bożejewo należała do powiatu łomżyńskiego w woj. białostockim. 1 stycznia 1923 roku z gminy Bożejewo wyodrębniono nową gminę Wiznę (obejmującą samą Wiznę)[6], lecz z dniem 1 kwietnia 1927 roku gmina Wizna została ponownie wcielona do gminy Bożejewo[7]. 1 kwietnia 1939 roku gminę Bożejewo wraz z całym powiatem łomżyńskim przyłączono do woj. warszawskiego[8].

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku gminę zamieszkiwało 5.148 osób, 5,043 było wyznania rzymskokatolickiego, 39 prawosławnego, 26 ewangelickiego, 1 greckokatolickiego a 39 mojżeszowego. Jednocześnie 5.083 mieszkańców zadeklarowali polską przynależność narodową, 1 niemiecką, 24 żydowską, 37 rosyjską, 1 rusińską, 1 czeską a 1 litewską. Było tu 743 budynków mieszkalnych[9].

Przez krótki okres po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną, lecz już z dniem 18 sierpnia 1945 roku została wraz z powiatem łomżyńskim wyłączona z woj. warszawskiego i przyłączona z powrotem do woj. białostockiego[10]. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina była podzielona na 25 gromad[11].

Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[12]. Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin[13], utworzono natomiast jej terytorialny odpowiednik, gminę Wizna.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. białostockiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Do 28 września 1954 roku
  3. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
  4. 19 maja 1870 wg kalendarza juliańskiego
  5. Postanowienie z 30 stycznia (11 lutego) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, str. 81)
  6. Dz.U. z 1922 r. nr 115, poz. 1042
  7. Dz.U. z 1926 r. nr 125, poz. 728
  8. Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240
  9. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 48.
  10. Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167
  11. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  12. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  13. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312